Diospyros discolor və ya Mabolo, həmçinin Çoxrəngli xurma — Ebenakimilər fasiləsinin xurma cinsinə aid meyvə.
| Diospyros discolor | ||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
 | ||||||||||
| Elmi təsnifat | ||||||||||
|
XƏTA: parent və rang parametrlərini doldurmaq lazımdır. ???: Diospyros discolor |
||||||||||
| Beynəlxalq elmi adı | ||||||||||
| ||||||||||
Bu ağac əsasən Filippinə məxsus olsa da, şərqi və cənubi Tayvanda da yabanı halda bitir.[1] Bundan əlavə Cənub-Şərqi Asiyanın digər bölgələrinə, Sakit okean adalarına, Cənubi Asiyaya, Karib hövzəsinə, Floridaya və digər tropik regionlara da yayılıb.[2][3][4]
Bu tropik iki evli ağacdır və dəniz səviyyəsindən 750 metr yüksəkliyə qədər müxtəlif torpaq növlərində yaxşı inkişaf edir. Toxumla əkilən ağaclar adətən bir-birindən 10-15 metr aralıqda əkilir, lakin bu ağac 7.5-9 metr aralıqda da əkilə bilər. İl boyu yaxşı yağıntı paylanmasına ehtiyacı var. Toxumla əkilən ağaclar 6-7 ildən sonra meyvə verir, lakin qələmlə çoxaldılan ağaclar 3-4 ildə meyvə verir. Bu, çox məhsuldar bir ağacdır. Meyvələrin forması, rəngi, tüklülüyü və dadı böyük müxtəliflik göstərir ki, bu da bitkinin genetik müxtəlifliyinin yüksək olduğunu göstərir. Toxumsuz sortlar da mövcuddur və bunlar üstünlük verilir, çünki normal növlərdə böyük toxumlar meyvənin əhəmiyyətli bir hissəsini tutur.[5]
Diospyros cinsinə aid digər ağaclar kimi, diospyros discolor taxtası da son dərəcə sıx və möhkəmdir və qara rəngi ilə məşhurdur. Bu taxta əsasən ev tikintisində (məsələn, döşəmə, dirək, qapı və pəncərələr üçün) istifadə olunur. Diospyros discolor taxtasından hazırlanan incə mebel və dekorativ məhsullar, gömrük orqanları tərəfindən təsdiqləndikdə və sənədləşdirildikdə, ixrac edilə bilər. Bundan əlavə, "kamagong" taxtası döyüş sənətləri üçün məşq alətləri (məsələn, "bokken" və "eskrima" çubuqları) hazırlamaq üçün populyardır.[6]
Bu nəsli kəsilmək təhlükəsi ilə üzləşən bir ağac növüdür və Filippin qanunları ilə qorunur. Filippindən Diospyros discolor taxtasının ixracı, Ətraf Mühit və Təbii Sərvətlər Departamentinin Meşə Bürosundan xüsusi icazə olmadan qadağandır.
- ↑ Hargreaves, Dorothy; Hargreaves, Bob. Tropical Trees of the Pacific. Kailua, Hawaii: Hargreaves. 1970. səh. 29.
- ↑ Boning, Charles R. Florida's Best Fruiting Plants: Native and Exotic Trees, Shrubs, and Vines. Sarasota, Florida: Pineapple Press, Inc. 2006. səh. 135. ISBN 1561643726.
- ↑ Hung, Sheng-Feng; Roan, Su-Feng; Chang, Tsu-Liang; King, Hen-Biau; Chen, Iou-Zen. "Analysis of aroma compounds and nutrient contents of mabolo (Diospyros blancoi A. DC.), an ethnobotanical fruit of Austronesian Taiwan". Journal of Food and Drug Analysis (ingilis). 24 (1). yanvar 2016: 83–89. doi:10.1016/j.jfda.2015.08.004. PMC 9345435 (#bad_pmc). PMID 28911412.
- ↑ Morton, Julia F. Fruits of Warm Climates. Creative Resources Systems. 1987. ISBN 9780961018412.
- ↑ Traditional and Emerging Species for Furniture and Handicraft Industries (PDF). ERDB, College, Laguna, Philippines: Ecosystems Research and Development Bureau. 2010. səh. 31. ISBN 978-971-8831-28-1. 4 fevral 2021 tarixində arxivləşdirilib (PDF). İstifadə tarixi: 4 fevral 2021.
- ↑ Maningas, Rad. Balintawak: Lessons in Eskrima (ingilis). iUniverse. 8 aprel 2015. ISBN 978-1-4917-4997-5. İstifadə tarixi: 4 fevral 2021.