Butun axtardiqlarinizi tapmaq ucun buraya: DAXIL OLUN
  Mp4 Mp3 Axtar Yukle
  Video Axtar Yukle
  Shekil Axtar Yukle
  Informasiya Melumat Axtar
  Hazir Inshalar Toplusu
  AZERI CHAT + Tanishliq
  1-11 Sinif Derslikler Yukle
  Saglamliq Tibbi Melumat
  Whatsapp Plus Yukle(Yeni)

  • Ana səhifə
  • Təsadüfi
  • Yaxınlıqdakılar
  • Daxil ol
  • Nizamlamalar
İndi ianə et Əgər Vikipediya sizin üçün faydalıdırsa, bu gün ianə edin.

Diferensial (riyaziyyat)

  • Məqalə
  • Müzakirə
(Differensial (riyaziyyat) səhifəsindən yönləndirilmişdir)
Bu adın digər istifadə formaları üçün bax: Differensial.

Diferensial funksiyanın xətti artımını təsvir edir. Bu anlayış istiqamətdən asılı olaraq törəmə ilə sıx bağlıdır.

Funksiyanın f {\displaystyle f} {\displaystyle f} diferensialı d f {\displaystyle df} {\displaystyle df}, onun x {\displaystyle x} {\displaystyle x} nöqtəsindəki qiyməti d x f {\displaystyle d_{x}f} {\displaystyle d_{x}f} ilə işarə olunur.

Diferensialın sadə şəkildə izahı belədir: Verilmiş f ( x ) {\displaystyle f(x)} {\displaystyle f(x)} funksiyasının dəyişmə tezliyi onun arqumentinin ( x {\displaystyle x} {\displaystyle x}) dəyişmə tezliyindən asılıdır.

Diferensial anlayışı XVII-XVIII əsrlərdə diferensial hesablarının yaranması zamanı daxil edilmişdir. XIX əsrdən başlayaraq analiz A.L.Kauçi və Karl Vayerstrass tərəfindən sərhəd qiymətləri əsasında yenidən işlənərək riyazi cəhətdən daha düzgün qurulmuşdur. Bununla diferensial anlayışı öz ilkin əhəmiyyətini itirir. Hazırda diferensial d x {\displaystyle dx} {\displaystyle dx} yalnız məhdud halda tətbiq olunur.

Tərifi

y = f ( x ) {\displaystyle y=f(x)}   funksiyası ( a , b ) {\displaystyle (a,b)}   intervalında diferensiallanandır.

Δ y = f ′ ( x ) Δ x + ( Δ x ) Δ x {\displaystyle \Delta y=f'(x)\Delta x+(\Delta x)\Delta x}  

Diferensiallanan y = f ( x ) {\displaystyle y=f(x)}   funksiyasının x {\displaystyle x}   nöqtəsindəki artımının baş hissəsinə, yəni Δ x {\displaystyle \Delta x}  -dən xətti asılı olan f ′ ( x ) Δ x {\displaystyle f'(x)\Delta x}   ifadəsinə onun x {\displaystyle x}   nöqtəsində diferensialı deyilir. y = f ( x ) {\displaystyle y=f(x)}   funksiyasının x {\displaystyle x}   nöqtəsində diferensialı d y {\displaystyle dy}   və ya d f ( x ) {\displaystyle df(x)}   ilə işarə olunur. d f ( x ) = f ′ ( x ) Δ x {\displaystyle df(x)=f'(x)\Delta x}   və yaxud d y = f ′ ( x ) Δ x {\displaystyle dy=f'(x)\Delta x}  

Funksiya üçün anlayış

M {\displaystyle M}   sahəsində təyin olunmuş hamar funksiya üçün diferensial d f {\displaystyle df}   ilə işarə edilir və bu düsturla təyin olunur:

d f ( X ) = X f {\displaystyle df(X)=Xf}  

Burada X f {\displaystyle Xf}   ifadəsi f {\displaystyle f}   funksiyasının X {\displaystyle X}   vektoru istiqamətində M {\displaystyle M}   toxunanlar dəstində törəməsini göstərir.

Riyaziyyat haqqında olan bu məqalə bu məqalə qaralama halındadır. Məqaləni edərək Vikipediyanı zənginləşdirin.
Mənbə — "https://az.wikipedia.org/w/index.php?title=Diferensial_(riyaziyyat)&oldid=8065025"
Informasiya Melumat Axtar