Dietanolamin(HOCH2CH2)2NH – üzvi maddədir, aminospirtlər sinfinə aiddir,su ilə bütün nisbətlərdə həll olur, güclü əsası xassə göstərir.[2]
| Dietanolamin | |
|---|---|
 | |
| Ümumi | |
| Kimyəvi formulu | (HOCH2CH2)2NH |
| Molyar kütlə | 105,14q/mol q/mol |
| Fiziki xassələri | |
| Sıxlıq | 1,0966q/sm3 q/sm³ |
| Termik xüsusiyyətlər | |
| Ərimə nöqtəsi | 27 °S |
| Qaynama nöqtəsi | 280 °S |
| Buxarın təzyiqi | 0,01 ± 0,01 mm Hg[1] |
| Təsnifatı | |
| CAS-da qeyd. nöm. | 111-42-2 |
| PubChem | 8113 |
| RTECS | KL2975000 |
| ChEBI | 28123 |
| ChemSpider | 13835604 |
Dietanolamini ammonyaka etilenxlorqidrinin (2-xloretanol) təsiri ilə alırlar:
- 2HOCH2CH2Cl + NH3 → (HOCH2CH2)2NH +HCl
Dietanolaminin sənayedə alınması ammonyakın etilenoksidinə birləşməsi reaksiyası üzrə aparılır:
- 2(CH2)2O +NH3 → (HOCH2CH2)2NH
Bu zaman dietanolaminlə yanaşı etanolamin və trietanolamin də alınır:
- C2H4O + NH3 → H2NCH2CH2OH
- C2H4O + HN(CH2CH2OH)2 → N(CH2CH2OH)3
Dietanolamin texnikada emulqator və səthiaktiv maddə kimi, həmçinin qazların təmizlənməsi zamanı müxtəlif proseslərdə, o cümlədən quru buzun istehsalı zamanı səmt qazlarından karbon qazını ayırmaq üçün, eyni zamanda iminlərin istehsalında oduncaqların emalı prossesində istifadə olunur. O, dərman preparatı Taurinin istehsalında ilkin maddə kimi istifadə olunur. Dietanolamin selikli qişanın zədələnməsinə səbəb olur, ürək-damar sistemləri, böyrək, mədə-bağırsaq traktları üçün zəhərlidir.
Dietanolamin morfolinin sintezində xammal kimi istifadə olunur:
- Etanolamin
- Trietanolamin
- ↑ http://www.cdc.gov/niosh/npg/npgd0208.html.
- ↑ "Arxivlənmiş surət". 2022-03-19 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2018-05-25.