Debitor və ya borclu (ing. Debtor) — bir şəxsin və ya təşkilatın başqa bir tərəfə (şəxsinə və ya təşkilata) olan borcunu ifadə edən termin.[1] Termin əsasən mühasibatlıq və maliyyə sahəsində istifadə olunur. Debitorlar, müəssisəyə malların, xidmətlərin və ya pulun qarşılığında borclu olan tərəfləri təmsil edir.[2]
Debitor anlayışı, müəssisənin nağd pul axınını və maliyyəsini izləmək üçün əhəmiyyətlidir. Yüksək debitor borcları toplamaq çətinləşərsə, bu, müəssisənin likvidliyinə mənfi təsir göstərə bilər. Debitor müəssisəyə borclu olan tərəfdir (aktiv), kreditor isə müəssisənin borclu olduğu tərəfdir (passiv).[3]
Antropoloq Devid Qreber, "Borc: İlk 5,000 İl" kitabında ticarətin hansısa kredit forması ilə, yəni artıq köçürülmüş mallar üçün sonradan ödəmə vədi ilə başladığını təklif edir. Buna görə də demək olar ki, borclular və kreditorlar hələ sikkə dövriyyəsinə daxil olana qədər mövcud olmuşdur.
"Borc" termini "borclu" mənasını verən latın debere sözündən gələn fransız dette sözündən gələn "borc" sözündəndir.[4]
Əsasən, müəssisənin müştəriləri və ya alıcıları debitor hesab olunur.[5] Bu, o deməkdir ki, müştəri aldıqları mal və ya xidmətlər üçün hələ ödəniş etməyib, lakin bu ödənişi gələcəkdə edəcək. Debitorlar müəssisənin aktivləri (mülkiyyət) kimi nəzərə alınır, çünki bu borclar gələcəkdə pul şəklində geri alınacaq. Mühasibat uçotunda "Debitor borcları" balans hesabatında aktivlər bölməsində göstərilir.[6] Məsələn, şirkət müştəriyə 5.000 manatlıq məhsul satır və müştəri bu məbləği hələ ödəməyibsə, bu məbləğ şirkətin debitor borcu hesab olunur.[7]
- ↑ "Debtor". Investopedia. 8 aprel 2019 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 23 avqust 2014.
- ↑ "Debt: The first 5000 years" (PDF). Unwelcome Guests. 4 iyul 2014 tarixində orijinalından (PDF) arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 21 avqust 2014.
- ↑ "Budgeting and Debt – Types of Debt". Investopedia. 13 avqust 2014 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 24 avqust 2014.
- ↑ "debt". Dictionary.com. 4 mart 2016 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 27 avqust 2014.
- ↑ "Types of Debt". Stepchange. 17 may 2016 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 4 sentyabr 2014.
- ↑ UK Legislation, Administration of Justice Act 1970 Arxiv surəti 11 iyul 2024 tarixindən Wayback Machine saytında, section 40, accessed on 11 July 2024
- ↑ "Default". Investopedia. 11 may 2019 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 12 noyabr 2014.