Dünyəvi dövlət — dinin dövlət idarəetməsindən uzaqlaşdırılması nəticəsində yaranmış dövlətdir. Bu kimi ölkələrdə dövlət orqanlarının qərarları dini əsaslı ola bilməz.
| Dünyəvi dövlətlər Dövlət dini olan dövlətlər Naməlum və ya məlumat yoxdur |
Buna baxmayaraq, dünyəvi dövlətin qanunvericiliyi tam və ya qismən dini normalara uyğunlaşa bilər. "Dünyəvilik" dini baxış və onun qanuniliyinə qarşı çıxmaqla yox, bunlardan azad olmaqla müəyyən edilir və seçilir. Məsələn, dünyəvi dövlətlərdə əhalinin dindar hissəsinin rahatlığına və ya ümumi say çoxluğuna görə (və ya digər bu kimi səbəblərə görə) hər hansı dini bayram istirahət günü və ya dövlət bayramı elan edilə bilər.
Hər bir insan hər hansı dünyəvi dövlətdə dini institutlara müraciət etmədən yaşaya biləcəyinə arxalana bilər. Məsələn, ailə qurduqda müəyyən dini inanc və adətlərdən istifadə etməmək və sair bu kimi hallar. Dünyəvi dövlətdə bütün dini inanclar və onların daşıyıcıları qanun qarşısında bərabərdirlər.
Hazırda Avropa ənənələrinə malik bütün ölkələr, Cənub-Şərqi Asiya və Afrikanın bir sıra ölkələri, həmçinin Şimali və Cənubi Amerikanın əksər dövlətləri dünyəvidir. Lakin bir çox müsəlman ölkələri tam dünyəvi deyil. Məsələn, İran və Səudiyyə Ərəbistanı rəsmən teokratik dövlətlərdir. Ərəb ölkələri daxil olmaqla bir sıra digər müsəlman dövlətlərinin konstitusiyasında onların qanunvericiliyinin Quran və şəriət qanunları əsasında hazırlandığı qeyd edilib.
- Pakistan (1947-1956) 1956-cı ildə yeni konstitusiyaya əsasən dövlət dini İslam elan edilib.
- Banqladeş – 1971-ci ildə dünyəvi dövlət kimi müstəqil olan Banqladeşdə sonradan, prezident Hüseyn Erşad konstitusiyada 8-ci düzəliş etməklə dövlət dinini İslam elan etmişdir. Bu cür addımın ölkədə fundamental ekstrimizm və qanunsuz hərbi hərəkatların qarşısını almaq üçün atıldığı deyilir.
- İran – 1925-ci ildən dünyəvi dövlət olsa da 1979-cu ilin dekabrında konstitusiyada düzəliş edildikdən sonra İslam dini yenidən dövlət dini elan edilmişdir.
- ↑ "Article 8 of Constitution". 8 fevral 2007 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 6 oktyabr 2009.
- ↑ "Article 2 of Constitution". 3 mart 2016 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 6 oktyabr 2009.
- ↑ "Botswana – International Religious Freedom Report 2007". 5 avqust 2011 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 6 oktyabr 2009.
- ↑ "Leaders say Botswana is a secular state". 10 fevral 2005 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 6 oktyabr 2009.
- ↑ "Article 31 of Constitution". 9 oktyabr 2006 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 9 oktyabr 2006.
- ↑ "Article 1 of Constitution" (PDF). 7 oktyabr 2006 tarixində orijinalından (PDF) arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 6 oktyabr 2009.
- ↑ "Preamble of Constitution" (PDF). 29 dekabr 2005 tarixində orijinalından (PDF) arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 6 oktyabr 2009.
- ↑ "Article 48 of Constitution". 14 noyabr 2017 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 6 oktyabr 2009.
- ↑ "Article 1 of Constitution". 9 oktyabr 2006 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 9 oktyabr 2006.
- ↑ "Article 1 of Constitution". 25 oktyabr 2011 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 6 oktyabr 2009.
- ↑ "Article 1 of Constitution". 19 fevral 2007 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 6 oktyabr 2009.
- ↑ "Article 11 of Constitution". 7 fevral 2007 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 6 oktyabr 2009.
- ↑ "Article 2 of Constitution". 19 oktyabr 2005 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 6 oktyabr 2009.
- ↑ "Article 1 of Constitution". 16 fevral 2006 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 16 fevral 2006.
- ↑ "Article 1 of Constitution" (PDF). 13 sentyabr 2004 tarixində arxivləşdirilib (PDF). İstifadə tarixi: 13 sentyabr 2004.
- ↑ "Article 1 of Constitution". 8 may 2007 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 8 may 2007.
- ↑ "Article 14 of Constitution". 8 sentyabr 2006 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 6 oktyabr 2009.
- ↑ "Preamble of Constitution". 16 avqust 2020 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 19 dekabr 2021.
- ↑ "Articles 10, 14, 19 and 21 of Constitution". 26 fevral 2010 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 6 oktyabr 2009.
- ↑ "Senegal – International Religious Freedom Report 2007". 28 avqust 2010 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 6 oktyabr 2009.
- ↑ "Appendix 1: Draft Constitution for the Republic of Somalia". 1 aprel 2008 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 6 oktyabr 2009.
- ↑ "South Africa – International Religious Freedom Report 2007". 28 avqust 2010 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 6 oktyabr 2009.
- ↑ "Article 19 of Constitution". 10 dekabr 2006 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 6 oktyabr 2009.
- ↑ "Article 8 of Constitution". 21 aprel 2007 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 6 oktyabr 2009.
- ↑ "Article 77 of the Constitution". 14 may 2019 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 6 oktyabr 2009.
- ↑ "Summary Honduras Constitutions (English)". 21 noyabr 2010 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 6 oktyabr 2009.
- ↑ "Article 130 of Constitution". 4 avqust 2008 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 6 oktyabr 2009.
- ↑ "Article II of Constitution Sección 3". 14 noyabr 2011 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 6 oktyabr 2009.
- ↑ "Article 36 of Constitution". 8 fevral 2007 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 6 oktyabr 2009.
- ↑ "Preamble of Constitution". 19 fevral 2007 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 6 oktyabr 2009.
- ↑ "Article 20 of Constitution". 14 mart 2007 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 6 oktyabr 2009.
- ↑ "Article 1 of Constitution". 28 noyabr 2007 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 6 oktyabr 2009.
- ↑ "Article 20 of Constitution". 28 iyul 2006 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 6 oktyabr 2009.
- ↑ "Article 1 of Constitution". 19 iyun 2005 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 19 iyun 2005.
- ↑ "Religious Intelligence – News – Nepal moves to become a secular republic". 30 yanvar 2009 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 6 oktyabr 2009.
- ↑ "Article 2, Section 6 of Constitution". 2 mart 2007 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 6 oktyabr 2009.
- ↑ "Section 45 of Constitution". 3 aprel 2013 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 17 yanvar 2010.
- ↑ "Section 38 of Constitution". 26 may 2010 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 6 oktyabr 2009.
- ↑ "Статья 11". 6 oktyabr 2003 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 6 oktyabr 2003.
- ↑ "Article 11 of the Constitution". 14 aprel 2015 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 6 oktyabr 2009.
- ↑ "Article 70 of Constitution". 4 may 2010 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 6 oktyabr 2009.
- ↑ "Article 7 of Constitution". 14 mart 2007 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 6 oktyabr 2009.
- ↑ "Article 140 of Constitution". 12 iyul 2006 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 6 oktyabr 2009.
- ↑ "Articles 7 and 14 of Constitution". 23 mart 2010 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 6 oktyabr 2009.
- ↑ "Articles 7.1 of Constitution". 28 iyun 2009 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 6 oktyabr 2009.
- ↑ "Article 20 of Constitution". 24 aprel 2007 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 24 aprel 2007.
- ↑ "Article 2 of the Charter of Fundamental Rights and Basic Freedoms". 30 aprel 2008 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 6 oktyabr 2009.
- ↑ "Article 40 of Constitution". 10 mart 2007 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 6 oktyabr 2009.
- ↑ "Article 2 of Constitution". 12 fevral 2007 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 6 oktyabr 2009.
- ↑ "Article 99 of Constitution". 6 fevral 2007 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 6 oktyabr 2009.
- ↑ "Article 60 of Constitution". 8 fevral 2007 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 6 oktyabr 2009.
- ↑ Article 29 of the Constitution, Article 9(1) of Law 489/2006 on Religious Freedom
- ↑ Article 14 of Constitution
- ↑ "Article 11 of the Constitution". 16 iyun 2013 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 6 oktyabr 2009.
- ↑ "Article 1 of Constitution" (PDF). 3 sentyabr 2013 tarixində arxivləşdirilib (PDF). İstifadə tarixi: 6 oktyabr 2009.
- ↑ "Article 2 of Constitution". 5 dekabr 2008 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 6 oktyabr 2009.
- ↑ "Section 116 of Constitution". 21 noyabr 2006 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 6 oktyabr 2009.
- ↑ "Section IV Article 2 of Constitution". 10 oktyabr 2018 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 6 oktyabr 2009.