Con Hopkinson (ing. John Hopkinson; 27 iyul 1849 – 27 avqust 1898) — Britaniyalı fizik, elektrik mühəndisi, Kral Cəmiyyətinin üzvü və 1890 və 1896-cı illərdə iki dəfə IEE-nin (indiki IET) prezidenti. O, elektrik enerjisinin paylanması üçün üç naqilli (üç fazalı) sistemi icad etmiş və bunun üçün 1882-ci ildə patent almışdır. O, həmçinin elektromaqnetizm və elektrostatikanın bir çox sahələrində çalışmış və 1890-cı ildə London Kral Kollecində elektrik mühəndisliyi professoru təyin edilmiş və orada Siemens Laboratoriyasının direktoru olmuşdur.[4]
| Con Hopkinson | |
|---|---|
| | |
| Doğum tarixi | 27 iyul 1849[1][2][…] |
| Doğum yeri | |
| Vəfat tarixi | 27 avqust 1898[1][2][…] (49 yaşında) |
| İş yeri | |
| Təhsili |
|
| Üzvlüyü |
|
Om qanununun maqnit analoqu olan Hopkinson qanunu onun adını daşıyır.
Con Hopkinson Mançesterdə anadan olub, 5 uşağın ən böyüyüdür. Con olaraq da adlanan atası mexaniki mühəndis idi. O, Hempşirdəki Kvinvud Məktəbində və Mançesterdəki Ouens Kollecində təhsil almışdır. O, 1867-ci ildə Kembricdəki Triniti Kollecinə təqaüd qazandı və 1871-ci ildə Kembric Riyazi Tripos imtahanında birinci yeri tutaraq "Senior Wrangler" kimi məzun oldu.[5] Bu müddət ərzində o, həmçinin London Universitetindən bakalavr dərəcəsi almaq üçün oxudu və imtahandan keçdi. Hopkinson sırf akademik karyera qura bilərdi, amma bunun əvəzinə mühəndisliyi peşəsi seçdi. O, Kembric Həvarisi idi.
Atasının mühəndislik işlərində əvvəlcə işlədikdən sonra Hopkinson 1872-ci ildə Smethwickdəki Chance Brothers and Company şirkətinin mayak mühəndisliyi şöbəsində mühəndislik meneceri vəzifəsini tutdu. 1877-ci ildə Hopkinson, Maksvellin elektromaqnetizm nəzəriyyəsini elektrostatik tutum və qalıq yük problemlərinə tətbiq etdiyinə görə Kral Cəmiyyətinin üzvü seçildi. 1878-ci ildə o, xüsusilə dinamoların dizaynını və səmərəliliyini necə artırmaq barədə fikirlərini inkişaf etdirməyə diqqət yetirərək məsləhətçi mühəndis kimi işləmək üçün Londona köçdü. Hopkinsonun ən vacib töhfəsi 1882-ci ildə patentləşdirilmiş üç naqilli paylama sistemi idi. 1883-cü ildə Hopkinson riyazi olaraq iki dəyişən cərəyan dinamosunu paralel olaraq birləşdirməyin mümkün olduğunu göstərdi - bu problem elektrik mühəndislərini uzun müddət narahat edirdi.[6][7] O, həmçinin yüksək temperaturda maqnit keçiriciliyini öyrəndi və sonradan Hopkinson pik effekti adlandırılanı kəşf etdi.[8]
1881-ci ildə Hopkinsona Britaniya patenti verildiyi elektrik mühərriki idarəetməsinin ardıcıl-paralel metodu elektrik dəmir yollarının inkişafında mühüm irəliləyiş oldu.[9] O, 1892-ci ildə ABŞ patenti üçün müraciət etdi və bu da 1888-ci ildə metod üçün ABŞ patenti verilmiş amerikalı ixtiraçı Rudolf M. Hanterə qarşı müdaxilə prosesinə səbəb oldu.[10] ABŞ Patent İdarəsi Hopkinsonun ixtiranın prioriteti iddiasını təsdiqlədi, lakin onun Britaniya patentinin müddəti iş həll olunmamışdan əvvəl bitdi və bu da onu ABŞ patenti üçün uyğunsuz etdi (əgər onun ABŞ patenti verilsəydi, Britaniya patenti ilə eyni vaxtda müddəti bitərdi).[11]
Hopkinson iki dəfə Elektrik Mühəndisləri İnstitutunun prezidenti vəzifəsini tutmuşdur. İkinci müddətində Hopkinson, İnstitutun ölkənin müdafiəsi üçün elektrik mühəndislərinin texniki biliklərini təqdim etməsini təklif etdi. 1897-ci ildə Elektrik Mühəndisləri Könüllü Korpusu yaradıldı və Hopkinson korpusun komandanlığına mayor rütbəsi aldı.
- ↑ 1 2 Maktutor riyaziyyat tarixi arxivi. 1994.
- ↑ 1 2 John Hopkinson // Encyclopædia Britannica (ing.).
- ↑ 1 2 www.accademiadellescienze.it (it.).
- ↑ Oxford Dictionary of National Biography: Hopkinson, John by T. H. Beare
- ↑ Hopkinson, John (HPKN867J) // A Cambridge Alumni Database. University of Cambridge.
- ↑ Original papers on dynamo machinery and allied subjects (London, Whittaker, 1893)
- ↑ Hopkinson, J. "The theory of alternating currents, particularly in reference to two alternate-current machines connected to the same circuit". Journal of the Society of Telegraph-Engineers and Electricians. 13 (54). 1884: 496–515. doi:10.1049/jste-3.1884.0048.
- ↑ Hopkinson, J. "Magnetic and Other Physical Properties of Iron at a High Temperature". Philosophical Transactions of the Royal Society of London A. 180. 1889: 443–465. Bibcode:1889RSPTA.180..443H. doi:10.1098/rsta.1889.0014. JSTOR 90545.
- ↑ Great Britain Patent 2989 of 1881.
- ↑ US 385055
- ↑ Hopkinson v. Hunter (74 O.G., 653). United States Patent Office (1897). Decisions of the commissioner of patents and of the United States courts in patent and trade-mark and copyright cases. 1896. Washington, DC: Government Printing Office. pp. 1–5.