Kömək
Bu səhifəni kitabınıza əlavə edin
Kitabı göstər (0 səhifə)
Səhifə təklif edinCümə Cami (krımtat. Cuma Cami), və ya Xan-Cami (krımtat. Han Cami) — Evpatoriya şəhərində yerləşən cümə məscidi. Şəhərin əsas məscidi sayılır. Məscid Karaev adına park ətrafında yerləşir. Ətrafında tikililər vardır. Onu dənizdən və sahildən aydın şəkildə görmək mümkündür. Krımın işğalından sonra Rusiyanın mədəniyyət irsi siyahısına daxil edilmişdir.
| İslam | |
| Cümə Cami | |
|---|---|
| krımtat. Büyük Han Cami | |
 | |
 | |
| Din | |
| Statusu | Cümə məscidi |
| Yerləşməsi | |
| Ölkə |
 Ukrayna |
| Memarlıq | |
| İnşa tarixi | 1552 – 1564 |
| Memarı | Sinan Xoca |
| Materialı | əhəng daşı |
 Vikianbarda əlaqəli mediafayllar | |
Cümə Cami Qezlevdə 1552-ci ildə I Dövlət Gərayının hakimiyyəti zamanı inşa edilmişdir.
İnşa edildiyi tarixdən bəri məscid dəfələrlə inşa və təmir işlərinə mənruz qalmışdır. Təzəlikcə məscid mövcud imkanlardan istifadə edilməklə əvvəlki formasında bərpa edilmişdir. 1985-ci ildə məscidin iki minarəsi bərpa edilmişdir. Belə ki, minarələrdən biri 1665-ci ildə, digəri isə 1836-cı ildə dağılmışdı[1].
Sovet hakimiyyəti illərində məscid bir dini məskən kimi bağlanılmış, sadəcə artitektur abidə və muzey kimi istifadə edilmişdir. 1990-cı illərdə bina yenidən inanclıların istifadəsinə qaytarılmışdır.
2014-cü ildə əvvəllər məscidin imamı olmuş və Krım müsəlmanlarının dini idarəsinin üzvü artıq bu idarəni tərk etdiyini və «Tavri müftiliyinə» tabe olduğunu bəyan etmişdir. Bundan sonra məscidin mülkiyyət hüququ «Tavri müftiliyinə» keçmişdir. 2015-ci ildı Krım Respublikasının ali məhkəməsi Krım müsəlmanlarının dini idarəsinin vəsaddətini təmin etmiş və «Tavri müftiliyinə» məscidi boşaltmağa göstəriş vermişdir[2].
2016-cı ildə Rusiya Mərkəzi Bankı 3 rublluq metal pulun üzərində məscid təsvir edilmişdir[3].
Xoca Sinanın memarı olması onun hörünüündən bəlli olur. Tikintisində əsasən mişar daşındanistifadə edilmişdir. Bina kvadrat formaya malikdir. Şərqi və qərbində bir minarəsi vardır. Mərkəzi zalın hündürlüyü 22 metrdir. Güçlü gümbəzə sahibdir ki, buradada 16 pəncərə vardır. 2015-ci ilin oktyabr ayından Cümə Cami Rusiyanın federal əhəmiyyətli mədəniyyəni irsi siyahısına daxil edilmişdir[4].
-
Məscidin daxili hissəsi -
Məscidin girişi -
-
-
- "О мечети Джума-Джами (Хан-Джами) на сайте по истории города" (rus). old.evpatoriya-history.info. 17 noyabr 2012 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 7 mart 2013.
- Свежие снимки и номера телефонов на сайте города Arxivləşdirilib 2016-04-23 at the Wayback Machine
- "Евпатория в энциклопедии «Города Мира»" (rus). panoramy.ru. 10 mart 2013 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 7 mart 2013.
- "Ханская мечеть в Крыму передана мусульманам" (rus). portal-credo.ru. 9 dekabr 2011. 10 mart 2013 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 9 yanvar 2011.
- ↑ "Мечеть Джума-Джами. История Евпатории. От Керкинитиды до наших дней. Керкинитида, Гезлев, Евпатория. История города-курорта". 17 noyabr 2012 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 3 aprel 2017. (#redundant_parameters); (#redundant_parameters); (#redundant_parameters)
- ↑ "Суд Крыма обязал "Таврический муфтият" освободить мечеть Хан-Джами". IslamNews. 11 iyul 2015. 12 iyul 2015 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 11 iyul 2015. (#redundant_parameters); (#redundant_parameters); (#redundant_parameters)
- ↑ "Монета Банка России. Мечеть Джума-Джами, г. Евпатория". 1 dekabr 2016 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 3 aprel 2017. (#redundant_parameters); (#redundant_parameters); (#redundant_parameters)
- ↑ "Arxivlənmiş surət" (PDF). 16 aprel 2016 tarixində arxivləşdirilib (PDF). İstifadə tarixi: 3 aprel 2017. (#redundant_parameters); (#redundant_parameters); (#redundant_parameters)