Buduqlular, buduqlar və ya buduxlar (özlərini budad adlandırırlar)[1][2] — ləzgi xalqlarının (qrızlar və xınalıqlarla birlikdə) "Şahdağ milli etnik qrupu" kimi fərqləndirilən Azərbaycanın milli etnik nümayəndələri. Azərbaycan Respublikasının Quba və Xaçmaz rayonlarının Buduq (Budux), Dalıqaya, Pirüstü, Yalavanc, Hacıhüseynli və digər kəndlərində yaşayırlar. Sayları təqribən 5,4 min nəfərdir (2005). Buduq dilində danışırlar. Buduqlar arasında Azərbaycan və rus dilləri də yayılmışdır. Dindarları müsəlmandır.
| Buduqlular bud. budadyi | |
|---|---|
| Sayları və yaşadığı ərazilər | |
| Dili | Buduq dili və azərbaycan dili |
| Dini | İslam (sünni) |
Buduqlarla bağlı ilk rəsmi sənəd 1607-ci ildə Səfəvi hökmdarı I Şah Abbas tərəfindən verilmiş fərmandır. Buduq və buduqlar barədə XVIII və XIX əsrin əvvəllərində verilmiş Quba xanlarının – Həsənəli xanın, Fətəli xanın, Şeyxəli xanın fərmanları xüsusi əhəmiyyət kəsb edir[3].
Hələ XIX əsrin 40-cı illərində Buduqların bir hissəsi Azərbaycanın düzən rayonlarına köçərək oba tipli yaşayış məskənləri salmışlar.
A. A. Bakıxanovun "Gülüstani-İrəm" əsərində Buduğa və buduqlulara müəyyən yer verilib. XVIII əsrdə Buduq eyni adlı mahalın mərkəzi olub[3].
Buduqların əsas məşğuliyyəti qoyunçuluqdur. Xalçaçılıq, yun corabların toxunması inkişaf etmişdir. Buduq milli mədəniyyət mərkəzi fəaliyyət göstərir.
- ↑ "Azərbaycan etnoqrafiyası. Üç cilddə. I cild. Bakı, "Şərq-Qərb", 2007, səh. 12". 2016-04-09 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2011-03-04.
- ↑ Azərbaycan Milli Ensiklopediyası, V cild, Bakı, 2014, səh. 34
- ↑ 1 2 "Öz adət-ənənələrinə sadiq buduqlular". 2016-03-04 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2011-02-22.
- "Buduqluların tarixinin və mədəniyyətinin öyrənilməsinə az diqqət ayrılır"[ölü keçid]. strateq.az, 22.04.2015 (az.)
- budatlar.com
Etnik qrup haqqında olan bu məqalə bu məqalə qaralama halındadır. Məqaləni edərək Vikipediyanı zənginləşdirin. |