Brubru (lat. Nilaus afer) — Sərçəkimilər fəsiləsinə aid quş növü.
| Brubru | ||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| | ||||||||||
| Elmi təsnifat | ||||||||||
|
XƏTA: parent və rang parametrlərini doldurmaq lazımdır. ???: Brubru |
||||||||||
| Beynəlxalq elmi adı | ||||||||||
| ||||||||||
Brubrunun yaşayış mühiti quru açıq meşəliklərdir, lakin coğrafi bölgəyə görə fərqlənir. Altı şimal yarımnövü və Cənubi Afrikada yayılmış "N. a. brubru" yarımnövü akasiya və genişyarpaqlı meşəliklərdə tapılır. Şimal-şərqi Anqola və şimali Namibiyadan Tanzaniya və şimali Mozambikə qədər uzanan zolaqda yayılmış üç yarımnöv isə "Brachystegia miombo" meşəliklərində yaşayır.
Brubru kiçik bir sərçəkimidir, uzunluğu 12-15 sm-dir. Nominal yarımnöv olan "N. a. afer"in erkək fərdinin başının üstü qara, alnı və üz zolağı ağ, göz zolağı isə qara rəngdədir. Beli qara və qızılı zolaqlı, quyruqüstü lələkləri qara ləkəlidir. Quyruğu qara olub, xarici lələklərinin kənarları və ucları ağdır. Qanadları qara və çiyin zolağı açıq sarımtıldır. Alt hissələri ağ, yan tərəfləri isə qızılı-qəhvəyi rəngdədir. Dişi fərdlər daha solğun və qəhvəyi rəngdədir, alt hissələrində zolaqlar var və yan tərəflərində daha az qızılı rəng mövcuddur. Cavan fərdlər isə üstdən qəhvəyi, sarımtıl və ağ ləkəlidir, qanad və quyruq lələklərinin kənarları sarımtıldır. Alt hissələri ağ olub, qəhvəyi zolaqlarla örtülüdür.
Brubru adətən tək və ya cüt halda rast gəlinir. Hərəkətli lakin fərqlənməyən bir ağacdakı növdür və böcəkləri meşə təpəsində ovlayır. Böyük ağaclara olan ehtiyacı səbəbindən ölçüsünə görə qeyri-adi böyük ərazilərdə yaşayır, adətən 35 hektar ərazini əhatə edir. Əgər böcəklər bol olarsa, qarışıq növlərdən ibarət qidalanma dəstələrinə qoşulur.
Zəif qurulmuş yuva budaqlar, ot və hörümçək torlarından ağac çəngəlində hazırlanır və şibyələrlə bəzədilir. Yuva yaxşı kamuflyaj olunub. Dişi adətən iki yumurta qoyur. Yumurtalar ağ, yaşıl və ya boz rəngdə olub, boz və ya qəhvəyi ləkəlidir. Hər iki cins təxminən 19 gün ərzində yumurtaları inkubasiya edir. Balalar 22 gün sonra uçur, lakin təxminən 8 həftə ərzində valideynlərindən asılı olurlar.
İki quş gənəsi növü "Neoaulonastus malaconotus" və "Syringophiloidus nkaii", brubrunun ektoparazitləri kimi müəyyən edilmişdir. Bu parazitlər "Syringophilinae" fəsiləsinə aiddir və bir neçə kolçəkən növünə yoluxur.[3]
"Beynəlxalq Təbiəti Mühafizə İttifaqı" (IUCN) Brubrunu "Ən Az Narahatlıq Doğuran" kateqoriyasında qiymətləndirib. Yaxın təhlükələr müəyyən edilməmişdir.[4]
- ↑ Integrated Taxonomic Information System (ing.). 1999.
- ↑ IOC World Bird List Version 6.3. 2016. doi:10.14344/IOC.ML.6.3
- ↑ Klimovičová, M.; Skoracki, M.; Njoroge, P.; Hromada, M. "Two New Species of the Family Syringophilidae (Prostigmata: Syringophilidae) Parasitising Bushshrikes (Passeriformes: Malaconotidae)". Journal of Parasitology. 102 (2). aprel 2016: 187–192. doi:10.1645/15-870. PMID 26571331. İstifadə tarixi: 23 yanvar 2022.
- ↑ BirdLife International. "Nilaus afer". IUCN Red List of Threatened Species. 2017. 2017: e.T22707451A111662326. doi:10.2305/IUCN.UK.2017-1.RLTS.T22707451A111662326.en. İstifadə tarixi: 11 noyabr 2021.