Benedikt sindromu — beyin sapının orta beyin bölgəsində zədələnməsi nəticəsində meydana gələn nevroloji pozuntu. Bu sindrom ipsilateral okulomotor iflic, kontralateral tremor və kontralateral hemipareziya kimi əsas əlamətlərlə xarakterizə olunur.
| Benedikt sindromu | |
|---|---|
| XBT-10 | G46.3 |
| XBT-9 | 344.89 |
| DiseasesDB | 32780 |
Benedikt sindromu ilk dəfə 1889-cu ildə Avstriya həkimi Morits Benedikt tərəfindən təsvir edilmişdir. Sindrom, adətən, beyin damarlarında baş verən pozğunluqlar (məsələn, insult) və ya şişlər səbəbilə yaranır. Bu nevroloji vəziyyət beyin sapının orta beyin hissəsindəki spesifik strukturların zədələnməsi ilə əlaqədardır.[1]
Benedikt sindromunun əsas səbəbi orta beyində yerləşən qırmızı nüvənin və okulomotor sinirin (III kranial sinir) zədələnməsidir. Bu zədələnməyə səbəb olan başlıca amillər infarkt (orta beyin arteriyasının tıxanması), baş travmaları, beyin şişləri və ya metastazlar, eləcə də beyin absesi və ensefalit kimi infeksiyalardır.[2][3]
Benedikt sindromu bir sıra nevroloji əlamətlərlə özünü göstərir. Zədələnmiş tərəfdə ipsilateral okulomotor iflic müşahidə olunur. Bu, göz hərəkətlərinin iflici, ptoz (göz qapağının sallanması), midriyaz (bəbəyin genişlənməsi) və diplopiya (ikiqat görmə) kimi əlamətlərlə xarakterizə olunur. Eyni zamanda, zədələnmənin əks tərəfində kontralateral tremor meydana gəlir. Bu titrəmə, əsasən, qırmızı nüvənin zədələnməsi ilə əlaqədardır və həm istirahət, həm də hərəkət zamanı müşahidə oluna bilər. Bundan əlavə, kontralateral hemipareziya, yəni zədələnmənin əks tərəfində əzələ zəifliyi, hərəkət çətinliyi və koordinasiya pozğunluğu da mövcuddur. Nadir hallarda ataksiya (tarazlıq pozğunluğu) və sensorial pozğunluqlar da qeyd olunur.[4]
Benedikt sindromunun diaqnozu əsasən klinik müayinələrə əsaslanır. Bu müayinələrdə okulomotor iflic, tremor və hemipareziyanın birgə mövcudluğu qiymətləndirilir. Sinir sisteminin funksiyalarını qiymətləndirmək üçün nevroloji testlər aparılır. Zədələnmənin yerini müəyyən etmək üçün MRT və ya KT kimi görüntüləmə üsulları tətbiq edilir. Bəzi hallarda infeksiyalar və ya digər sistemik xəstəliklərin aşkarlanması üçün qan testləri də tələb oluna bilər.[5]
Benedikt sindromunun müalicəsi zədələnmənin səbəbindən asılıdır. İnfarkt hallarında antikoagulyantlar, antiagreqantlar və erkən mərhələdə trombolitik terapiya tətbiq edilir. Şişlərin müalicəsi üçün cərrahi müdaxilə, radioterapiya və ya kimyaterapiya aparılır. Travma və infeksiyalar zamanı isə müvafiq dərman müalicəsi, məsələn, antibiotiklər istifadə olunur. Simptomatik müalicə tremorun idarə edilməsi üçün beta-blokatorlar kimi dərmanları və fizioterapiya vasitəsilə hərəkət qabiliyyətinin yaxşılaşdırılmasını əhatə edir. Benedikt sindromunun müalicəsi erkən mərhələdə başladıqda xəstənin həyat keyfiyyətinin yaxşılaşdırılması və ağırlaşmaların qarşısının alınması mümkün ola bilər.[6]
- ↑ Burr, Pierce; Mandalaneni, Kesava. StatPearls. StatPearls Publishing. 16 yan 2025. PMID 32809344 (#bad_pmid) – PubMed vasitəsilə.
- ↑ Akdal G, Kutluk K, Men S, Yaka E. "Benedikt and "plus-minus lid" syndromes arising from posterior cerebral artery branch occlusion". Journal of the Neurological Sciences. 228 (1). Jan 2005: 105–107. doi:10.1016/j.jns.2004.09.029. PMID 15607218.
- ↑ AMA citation: Greenberg DA, Simon RP. Chapter 3. Disorders of Equilibrium. In: Greenberg DA, Simon RP, eds. Clinical Neurology. 7th ed. New York: McGraw-Hill; 2009. http://www.accessmedicine.com/content.aspx?aID=5146162 Arxiv surəti 22 mart 2021 tarixindən Wayback Machine saytında. Accessed July 21, 2012
- ↑ Paidakakos, Nikolaos A.; Rokas, Evangelos; Theodoropoulos, Spyridon; Dimogerontas, George; Konstantinidis, Epaminondas. "Posttraumatic Benedikt's Syndrome: A Rare Entity with Unclear Anatomopathological Correlations". World Neurosurgery. 78 (6). 1 dek 2012: 715.e13–715.e15. doi:10.1016/j.wneu.2012.03.028 – ScienceDirect vasitəsilə.
- ↑ Balraj, Arumugam; Kumar, Sunil. "Unveiling Benedikt's syndrome: A rare midbrain stroke presenting with oculomotor nerve palsy". Indian Journal of Ophthalmology - Case Reports. 4 (4). 16 dek 2024: 908. doi:10.4103/IJO.IJO_328_24 – journals.lww.com vasitəsilə.
- ↑ "Beyin Sapı Sendromları". 29 fev 2024.