Bəsti Cəfərova (13 iyun 1959, Bakı) — aktrisa. Azərbaycanın xalq artisti (1998)[1], Azərbaycan Dövlət Mədəniyyət və İncəsənət Universitetinin professoru (2013)[2]. Azərbaycan Respublikası qabaqcıl təhsil işçisi (2023)
| Bəsti Cəfərova | |
|---|---|
| Doğum tarixi | 13 iyun 1959 (65 yaş) |
| Doğum yeri | |
| Fəaliyyəti | aktrisa |
| Təhsili | |
| Mükafatları |
    |
Bəsti Əli qızı Cəfərova 13 iyun 1959-cu ildə Bakıda doğulub. 1976-cı ildə Bakı şəhəri 82 nömrəli tam orta məktəbi bitirib və həmin ildə M. Əliyev adına Azərbaycan Dövlət İncəsənət İnstitutunun dram və kino aktyorluğu fakültəsinə daxil olub. Tələbəlik dövründə baş rejissor, Əkrəm Əylislinin "Quşu uçan budaqlar" psixoloji dramını tamaşaya hazırlayan Tofiq Kazımovun dəvətilə Akademik Milli Dram Teatrına çağırılıb və adı çəkilən əsərdə Səltənət rolunu oynayıb.
Milli rejissorlarımızın fəxri, səhnə klassiklərimizin cərgəsində layiqli yer tutan, böyük sənətkar Adil İsgəndərovun kursunda təhsil alan Bəsti Cəfərova ali təhsilini 1980-ci ildə başa vurub. Təyinatla Akademik Milli Dram Teatrına göndərilib və aktyor truppasına aktrisa götürülüb.
Bəsti Cəfərova Akademik Milli Dram Teatrda işləyə-işləyə rejissor Vaqif İbrahimoğlunun Tədris teatrında hazırladığı özünün işləməsində "Mən Dədə Qorqud…" (Oğuz Xatunu və Dəli Domrulun anası), Antuan de Sent Ekzüperinin "Təskinlik verməyi unutmayın" ("Kiçik şahzadə", Qızılgül, Göl çiçəyi, və Fanarçı), Yuğ Dövlət Teatrında Məhəmmədhüseyn Şəhriyarın "Heydərbaba" əsəri əsasında səhnələşdirildiyi "Salam" (Qadın) əsərlərinin tamaşalarında da cazibəli rollar oynayıb. Akademik teatrda oynadığı rollar səhnə təcəssümündə daha geniş şəkildə üzə çıxıb. Həmin teatrın səhnəsində Səltənət ("Quşu uçan budaqlar", Ə. Əylisli), Nazlı ("Əliqulu evlənir"), Bənövşə ("Nişanlı qız" S. Rəhman), Qadın ("Sizi deyib gəlmişəm…", Anar), Əsmər ("Günah", R. Əlizadə), Bədidə və Nigar ("Qanlı Nigar", S. Şendil), Gülruh ("Şeyx Xiyabani"), Azadə xanım ("Dəlilər və ağıllılar"), Ağabəyim ağa ("Hökmdar və qızı"), Lalə ("Büllur sarayda"), Sürəyya ("Tənha iydə ağacı"), Xurşidbanu Natəvan ("Xurşidbanu Natəvan", İ. Əfəndiyev), Solmaz ("Od gəlini", C. Cabbarlı), Martrio ("Dişi canavar", F. Q. Lorka), Qonerilya ("Kral Lir", V. Şekspir), Qaliyə və Adlay ("Sokratı anma gecəsi", Ç. Aytmatov və M. Şahanov), Ədilə ("Poçt şöbəsində xəyal", Elçin), Fedra ("Fedra", J. Rasin), Afət ("Afət", H. Cavid), Qadın ("İnsan səsi", J. Kokto), Xanuma ("Xanuma", A. Saqareli), Jivka ("Nazirin xanımı", B. Nuşiç), Qətibə İnanc ("Qətibə İnanc", M. S. Ordubadi), Filumena Marturano ("Filumena Marturano", Eduardo De Filippo), Nayman ana ("Əsrə bərabər gün", Çingiz Aytmatov), Ledi Maqbet ("Ledi Maqbet", Vilyam Şekspir) və s.
Aktrisa Azərbaycan Dövlət Televiziyasında hazırlanmış Pəri ("Solğun çiçəklər", Cəfər Cabbarlı), Gülay ("Ər və arvad" Mar Bayğıyev), Alina ("Astana", Anatoli Dudarev), Rəna ("Analar" Əzizə Cəfərzadə), Ağabəyim ağa ("Güllələnmiş heykəllər" Hüseynbala Mirələmov) əsərlərinin tamaşalarında də əlvan rollarla iştirak edib.
Bəsti Əli qızı Cəfərova 1989-cu ildə Azərbaycan SSR əməkdar artisti, 1998-ci ildə Azərbaycan Respublikasının xalq artisti fəxri adları ilə təltif olunub. 2013-cü ildə pedaqoji fəaliyyətlə məşğul olduğu Azərbaycan Dövlət Mədəniyyət və İncəsənət Universitetində professor elmi adına layiq görülüb. 30 aprel 2014-cü ildə Prezident mükafatına[3] və 6 may 2016-cı ildə[4] isə Prezidentin Fərdi Təqaüdünə layiq görülmüşdür. 28 oktyabr 2019-cu ildə Cəfər Cabbarlı mükafatına layiq görülmüşdür.[5] 29 oktyabr 2019-cu ildə "Azərbaycan Respublikası Prezidentinin fəxri diplomu" ilə təltif edilib[6]. 2023-cü ildə Elm və Təhsil nazirinin müvafiq əmrinə əsasən Azərbaycan Respublikası qabaqcıl təhsil işçisi döş nişanı ilə təltif edilib.
- Səltənət ("Quşu uçan budaqlar", Əkrəm Əylisli)
- Nazlı ("Əliqulu evlənir", Sabit Rəhman)
- Luiza Bruk ("Səhra yuxuları", Anar)
- Ripsime ("Şərqli diş həkimi", Akop Paronyan)
- Zeynəb və Arzu ("Kimdir haqlı?", Bəxtiyar Vahabzadə)
- Pakizə ("Mirzə Şəfi", Nəbi Xəzri)
- Qadın ("Sizi deyib gəlmişəm...", Anar)
- Bənövşə ("Nişanlı qız", Sabit Rəhman)
- Əsmər ("Günah", Rəhman Əlizadə)
- Bədidə və Nigar ("Qanlı Nigar", Sadıq Şendil)
- Gülruh ("Şeyx Xiyabani", İlyas Əfəndiyev)
- Azadə xanım ("Dəlilər və ağıllılar", İlyas Əfəndiyev)
- Ağabəyim ağa ("Hökmdar və qızı", İlyas Əfəndiyev)
- Lalə ("Büllur sarayda", İlyas Əfəndiyev)
- Sürəyya ("Tənha iydə ağacı", İlyas Əfəndiyev)
- Xudşidbanu Natəvan ("Xurşidbanu Natəvan", İlyas Əfəndiyev)
- Solmaz ("Od gəlini", İlyas Əfəndiyev)
- Martrio ("Dişi canavar", Federiko Qarsiya Lorka)
- Qonerilya ("Kral Lir", Vilyam Şekspir)
- Qaliyə və Adlay ("Sokratı anma gecəsi" (Eşşək dərisi üzərində məhkəmə), Çingiz Aytmatov və Muxtar Şaxanov)
- Ədilə ("Poçt şöbəsində xəyal", Elçin)
- Fedra ("Fedra", Jan Rasin)
- Afət ("Afət", Hüseyn Cavid)
- Qadın ("İnsan səsi", Jan Kokto)
- Xanuma ("Xanuma", Avksenti Saqareli)
- Jivka ("Nazirin xanımı", Branislav Nuşiç)
- Qətibə İnanc ("Qətibə İnanc", Məmməd Səid Ordubadi)
- Filumena Marturano ("Filumena Marturano", Eduardo De Filippo)
- Nayman ana ("Əsrə bərabər gün", Çingiz Aytmatov)
- Ledi Maqbet ("Maqbet", Vilyam Şekspir)
- Ömrün yolları (film, 1982)
- Astana (film, 1986)
- Qürbətdən gələn səda (film,1987)
- Solğun çiçəklər (film, 1987)
- Analar (film, 1988)
- Yaramaz (film, 1988)
- Canavar balası
- Doğan Günəş (film, 2002)
- Güllələnmiş heykəllər (film, 2002)
- Bizim qəribə taleyimiz (film, 2005)
- Günaydın, mələyim! (film, 2008)
- Araf (film, 2016)
- ↑ Bəsti Cəfərova [ölü keçid]
- ↑ "Azərbaycanın xalq artisti professor adını aldı". 2013-06-13 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2013-07-06.
- ↑ "İncəsənət xadimlərinə Azərbaycan Respublikası Prezidentinin mükafatlarının verilməsi haqqında Azərbaycan Respublikası Prezidentinin Sərəncamı". 2018-04-07 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2014-04-30.
- ↑ "İncəsənət xadimlərinə Azərbaycan Respublikası Prezidentinin mükafatlarının verilməsi haqqında Azərbaycan Respublikası Prezidentinin Sərəncamı". 2018-12-27 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2015-09-01.
- ↑ Art Kaspi. "Cəfər Cabbarlı Mükafatı – 2019" (az.). Artkaspi.az. 10.10.2019. 2019-10-28 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2019-10-28.
- ↑ "Azərbaycan Dövlət Akademik Milli Dram Teatrı əməkdaşlarının "Azərbaycan Respublikası Prezidentinin fəxri diplomu" ilə təltif edilməsi haqqında Azərbaycan Respublikası Prezidentinin Sərəncamı". 2022-02-22 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2019-10-29.