Avellis sindromu — beyin sapının zədələnməsi nəticəsində yaranan nadir nevroloji pozuntu.
| Avellis sindromu | |
|---|---|
| XBT-10 | G46.8 |
Bu sindrom əsasən dilaltı sinir və vagus sinirinin zədələnməsi ilə əlaqədardır. Xüsusilə, beyin sapının lateral hissəsindəki lezionlar bu sindroma səbəb olur. Avellis sindromunun klinik təzahürləri və diaqnozu digər sindromlardan fərqlənir, ona görə də onu dəqiq şəkildə müəyyən etmək vacibdir.[1][2]
Avellis sindromunun əsas simptomları arasında disfoniya (səs dəyişiklikləri) var, bu da vagus sinirinin zədələnməsi nəticəsində səs tellərinin fəaliyyətinin pozulması ilə meydana gəlir. Bu, xırıltılı və ya zəif səsə səbəb ola bilər. Disfaqiya (udma çətinliyi) xüsusilə qida və ya mayelərin udulması zamanı çətinlik hissi ilə müşahidə olunur və bu, glossofaringeal sinirin zədələnməsi ilə əlaqədardır. İpsilateral (eyni tərəfdə) yumşaq damağın iflici zədələnən tərəfdə yumşaq damağın fəaliyyəti zəifləyir və ya tamamilə dayanır. Kontralateral (əks tərəfdə) hiss pozulması bədənin zədələnmənin əks tərəfində hiss pozulması ilə özünü göstərir, bu da əsasən ağrı və temperatur hisslərinin itməsi ilə xarakterizə olunur.[1]
Avellis sindromu adətən aşağıdakı səbəblərdən yaranır. Serebrovaskulyar hadisələr (məsələn, insult) beyin sapına qan axınının pozulması ilə əlaqədardır və əsas səbəblərdən biridir. Travma baş və ya boyun nahiyəsindəki zədələnmələr sindromun yaranmasına səbəb ola bilər. Şişlər beyin sapı və ya yaxınlıqdakı strukturlarda yerləşən şişlər bu sindromu meydana gətirə bilər. İnfeksiyalar beyin sapına təsir edən viruslar və ya bakteriyalar da Avellis sindromunun səbəbləri arasında yer alır.[2]
Avellis sindromunun diaqnozu klinik müayinə və nevroloji testlər əsasında qoyulur. MRI və ya CT kimi görüntüləmə üsulları beyin sapındakı lezyonları müəyyən etmək üçün istifadə olunur.[1]
Avellis sindromunun müalicəsi fiziki terapiya, dərman müalicəsi və cərrahi müdaxilə kimi müxtəlif yanaşmaları əhatə edir. Fiziki terapiya udma və danışma funksiyalarının bərpası üçün terapiya proqramları tətbiq olunur. Dərman müalicəsi infeksiyalar və ya iltihablar zamanı antibiotiklər və ya steroidlər vasitəsilə həyata keçirilir. Cərrahi müdaxilə şişlər və ya travma hallarında tələb oluna bilər.[2]
Avellis sindromunun proqnozu əsas səbəbdən və müalicənin vaxtında başlanmasından asılıdır. Erkən diaqnoz və düzgün müalicə ilə simptomların yüngülləşdirilməsi və ya tam bərpası mümkündür.[2]
- ↑ 1 2 3 Krasnianski, M; Neudecker, S; Schlüter, A; Zierz, S. "Avellis' Syndrome in Brainstem Infarctions". Fortsch. Neurol. Psychiatr. 71 (12). Dec 2003: 650–3. doi:10.1055/s-2003-45345. PMID 14661158.
- ↑ 1 2 3 4 "Avellis Syndrome". whonamedit. 30 July 2023 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 10 Mar 2013.