Ataualpa (keçua Ataw-wallpa; təq. 1500[1], Kito və ya Kusko[d][3] – 29 avqust 1533[2] və ya 26 iyul 1533) — İnk İmperiyasının sonuncu hökmdarı.
| Ataualpa | |
|---|---|
| keçua Ataw-wallpa | |
| | |
| Şəxsi məlumatlar | |
| Doğum tarixi | təq. 1500[1] |
| Doğum yeri | |
| Vəfat tarixi | 29 avqust 1533[2] (32–33 yaşında) və ya 26 iyul 1533 (32–33 yaşında) |
| Vəfat səbəbi | asılma[d] |
| Fəaliyyəti | hökmdar[d] |
Atası Uayn Kapakın ölümündən (1525) sonra ögey qardaşı Uaskar ilə hakimiyyət uğrunda mübarizədə qalib gələrək hökmdar olmuşdur. 1532-ci ildə Fransisko Pizarronun rəhbər liyi altında ölkəyə soxulan ispan konkistadorları Kaxamarkanı və bir neçə digər şəhəri ələ keçirdilər, Ataualpanı isə əsir aldılar. İspanlar külli miqdarda fidyə müqabilində onu azadlığa buraxacaqlarına söz versələr də, namərdcəsinə vədlərinə əməl etmədilər. Saxta məhkəmənin qərarına əsasən, Ataualpa edam olundu.
- Azərbaycan Milli Ensiklopediyası (25 cilddə). 1-ci cild: A – Argelander (25 000 nüs.). Bakı: "Azərbaycan Milli Ensiklopediyası" Elmi Mərkəzi. 2009. səh. 215. ISBN 978-9952-441-02-4.