Astragalus pinetorum subsp. declinatus

*Astragalus pinetorum* subsp. declinatus
Astragalus pinetorum subsp. declinatus
Elmi təsnifat
	Domen: Eukariotlar Klad: Diaphoretickes Ranqsız: Arxeplastidlər Aləm: Bitkilər Klad: Streptofitlər Klad: Ali bitkilər Klad: Çoxsporlu bitkilər Klad: Borulu bitkilər Klad: Toxumlu bitkilər Klad: Çiçəkli bitkilər Klad: Evdikotlar Klad: Bazal evdikotlar Klad: Superrozidlər Klad: Rozidlər Klad: Fabidlər Dəstə: Paxlaçiçəklilər Fəsilə: Paxlakimilər Yarımfəsilə: Faboideae Triba: Galegeae Yarımtriba: Astragalinae Cins: Gəvən Növ: Astragalus pinetorum Yarımnöv: Astragalus pinetorum subsp. declinatus
Beynəlxalq elmi adı
	Astragalus pinetorum subsp. declinatus;

Astragalus pinetorum subsp. declinatus (lat. Astragalus pinetorum subsp. declinatus) — bitkilər aləminin paxlaçiçəklilər dəstəsinin paxlakimilər fəsiləsinin gəvən cinsinin astragalus pinetorum növünə aid bitki yarımnövü. IUCN Qırmızı Siyahısına görə növün kateqoriyası və statusu "Kritik təhlükə həddində olanlar" kateqoriyasına aiddir –CR A2c+3c; B1ac(i)+2ab(i,ii,iii). Azərbaycanın nadir növüdür.

Qısa morfoloji təsviri

Hündürlüyü 30 sm-ə qədər, gövdəsiz, ağ tükcüklərlə örtülmüş çoxillik bitkidir. Yarpaqları ellipsvari və ya neştərşəkillidir, yarpaqcıqları hər iki tərəfdən sıx olmayan tükcüklüdür, uc hissəsi sivriləşmişdir. Tacı sarı rəngdədir, nəzərə çarpacaq dərəcədə kasacıqdan uzundur, qanadı enlidir, tərs-yumurtaşəkillidir, uc hissəsi oyuqludur. Yumurtalığı və dişiciyi sıx ağ tükcüklərlə örtülüdür.

Bioloji, ekoloji və fitosenoloji xüsusiyyətləri

Çiçəkləmə aprel-may, meyvəvermə iyun aylarına təsadüf edir. Mezokserofitdir. Orta dağ qurşaqlarınadək, otlu-daşlı yamaclarda rast gəlinir.

Yayılması

Naxçıvanın dağlıq hissəsi (Şahbuz rayonu — Badamlı kəndi, Küküdağ ətrafı).

Sayı və tendensiyası

İtmə təhlükəsi altında olan yeganə lokaliteti mövcuddur, populyasiyanın sayı sürətlə azalır. Məhdud ərazilərdə az saylı olduğundan davamlı azaldığından (90%) ehtiyatı yoxdur.

Məhdudlaşdırıcı amillər

Növ sayının, populyasiyanın azlığı, ekoloji, zoogen və antropogen amillərin məhdudlaşdırıcı təsiri hesab edilir.

Mühafizə tədbirləri

Təbiətdəki vəziyyəti böhranlı həddə çatmış və nəslinin kəsilmə ehtimalı olan növ kimi yayıldığı sahələr xüsusi nəzarət altına alınmalı və qorunması üçün müvafiq tədbirlər görülməlidir.

Sinonimləri

Homotipik sinonimləri

Astragalus declinatus Willd.
Tragacantha declinata Kuntze

Heterotipik sinonimləri

Astragalus badamliensis Khalilov
Astragalus declinatus var. subglaber Freyn & Bornm.
Astragalus samamensis Boiss. & Buhse
Astragalus tragacanthoides Lam.
Astragalus utriger f. ovatus DC.
Myobroma albana Steven
Myobroma lignosa Steven
Tragacantha samamensis (Boiss. & Buhse) Kuntze