Astragalus cornutus

*Astragalus cornutus*
Astragalus cornutus
Elmi təsnifat
	Domen: Eukariotlar Klad: Diaphoretickes Ranqsız: Arxeplastidlər Aləm: Bitkilər Klad: Streptofitlər Klad: Ali bitkilər Klad: Çoxsporlu bitkilər Klad: Borulu bitkilər Klad: Toxumlu bitkilər Klad: Çiçəkli bitkilər Klad: Evdikotlar Klad: Bazal evdikotlar Klad: Superrozidlər Klad: Rozidlər Klad: Fabidlər Dəstə: Paxlaçiçəklilər Fəsilə: Paxlakimilər Yarımfəsilə: Faboideae Triba: Galegeae Yarımtriba: Astragalinae Cins: Gəvən Növ: Astragalus cornutus
Beynəlxalq elmi adı
	Astragalus cornutus Pall., 1771;
ITIS	820208
NCBI	1264811
EOL	704257

Astragalus cornutus (lat. Astragalus cornutus) — bitkilər aləminin paxlaçiçəklilər dəstəsinin paxlakimilər fəsiləsinin gəvən cinsinə aid bitki növü.

Təbii yayılması

Böyük Qafqaz sıra dağlarının aşağı və orta dağ qurşaqlarında, Kiçik Qafqazda, Naxçıvanda kolluqlarda yayılmışdır.

Botaniki təsviri

Hündürlüyü 25–70 sm-ə çatan kolcuqdur. Zoğları ağ, sıx tüklüdür. Yarpaqları 5–6 (8) ədəd, cüt, ensiz-xətvari, ellipsvari, yaxud uzun, neştərvari olub, 2 sm uzunluğunda, 4 mm enində, ağ tüklüdür. Çiçək oxu yarpaqdan azca uzun, xırda, sıx, qara tüklüdür. Paxlası qısa, düz yönəlmiş, neştərvari, uzunsov, 2 sm uzunluqda və 4 mm enində, ağ tüklü, iki yuvalıdır. May-iyun aylarında çiçəkləyir, meyvəsi iyulda yetişir. Təbiətdə toxum vasitəsilə çoxalır.

Ekologiyası

Gilli, qumsal torpaqlarda, daşlı yamaclarda, quru sahələrdə bitir.

Azərbaycanda yayılması

Naxçıvan dağlarının yuxarı dağ qurşağında, Oxçaçay ərazisində, Quba-Şabran rayonunda dağlıq ərazilərdə təsvir edilmişdir. Arealı az olduğu üçün "Qırmızı kitab"a salınması tövsiyə edilir.

İstifadəsi

Yarpaqlarının tərkibində efir yağı vardır. Yaşıllaşdırmada tək əkinlərdə, çiçəkliklərdə istifadəsi məqsədyönlüdür.

Sinonimləri

Homotipik sinonimləri

Astragalus vimineus Pall.
Tragacantha cornuta (Pall.) Kuntze

Heterotipik sinonimləri

Astragalus cornutus var. angustifolius Krylov & Serg.
Astragalus cornutus f. prodanii Guşul.
Astragalus cretophilus Klokov
Astragalus fruticosus Ledeb.
Astragalus lussiae Rzazade
Astragalus odessanus Besser