İmamiyə qəbiristanlığı və ya Ağalı qəbiristanlığı — Təbrizin cənubunda yerləşən qəbiristanlıq. Qəbiristanlıqda bir çox məşhur şəxslər, Məşrutə və 21 Azər hərəkatının iştirakçıları, yazıçı Səməd Behrəngi və Azərbaycan Milli Hökuməti dövründə baş prokuror vəzifəsini tutan siyasətçi və jurnalist Firudin İbrahimi dəfn olunublar.
| Qəbiristanlıq | |
| İmamiyə qəbiristanlığı | |
|---|---|
 | |
 | |
| Yerləşdiyi yer | Təbriz |
| 38°02′39″ şm. e. 46°16′49″ ş. u.HGYO | |
 Vikianbarda əlaqəli mediafayllar | |
İmamiyə qəbisirtanlığı Təbrizin cənubunda yerləşir.[1][2] Bir vaxtlar bu ərazi Yanıqtəpə adlanıb.[3][4] Daha sonra bu torpaqlar Təbrizin cümə imamı Mirzə Kazım İmamiyə verilib.[5] O isə bu ərazini 1897-ci ildə qəbiristanlıq salınması üçün ayırıb.[3]
Qəbiristanlığın ərazisində Mirzə Kazım İmaminin oğulları Səməd İmami və Əhməd İmaminin dəfn olunduqları türbə var.[5]
Ərazisi dolduğu üçün 2010-cu ildən etibarən burada dəfn mərasimləri aparılmır.[3] Qəbiristanlıq ancaq həftənin dördüncü və beşinci günləri eləcə də bayram günləri ziyarətə açıqdır.[1][3]
Qəbiristanlıqda bir çox məşhur şəxslər, Məşrutə hərəkatının iştirakçıları,[1] İran–İraq müharibəsinin şəhidləri,[4] Səttarxanın oğlu,[4] yazıçı Səməd Behrəngi[6] və Azərbaycan Milli Hökuməti dövründə baş prokuror vəzifəsini tutan siyasətçi və jurnalist Firudin İbrahimi dəfn olunub.[7][8][9] Azərbaycan Milli Hərəkatının üzvləri hər il Firudin İbrahiminin qəbrini ziyarət edirlər.[10]
- İbrahim Qafqazçı — Məşrutə hərəkatının iştirakçısı.[5]
- Qulam Hüseyn Fərşi — Məşrutə hərəkatının iştirakçısı.
- Mirzə Ağa Fərşi — Məşrutə hərəkatının iştirakçısı.
- Mirzə Əli Əkbər Sirac — Məşrutə hərəkatının iştirakçısı və "Təkamül" qəzetinin baş redaktoru.[5]
- Mirzə Hüseyn Vaiz — Məşrutə hərəkatının iştirakçısı.
- Mirzə Abbasqulu Vaiz Çərəndabi — Məşrutə hərəkatının iştirakçısı.
- Ayətullah Tütünçü Qərəvi — Məşrutə hərəkatının iştirakçısı.
- Firudin İbrahimi — 1946-cı ildə Cənubi Azərbaycanda qurulmuş Azərbaycan Milli Hökumətinin baş prokuroru.[11][12] 1947-ci ildə edam olunub.[13][14]
- Qulamrza Cavidan — 21 Azər hərəkatının iştirakçısı, Azərbaycan Milli Məclisinin nümayəndəsi, Marağa şəhərinin qubernatoru.[15] Azərbaycan Milli Hökuməti dağıldıqdan sonra 1947-ci il fevralın 23-də edam olunub.[16][14]
- Mayor Əhməd Cövdət — 21 Azər hərəkatının iştirakçısı, Azərbaycan Milli Məclisinin nümayəndəsi, Azərbaycan Milli Hökuməti dağıldıqdan sonra 1946-cı il dekabrın 31-də edam olunub.[17]
- Leytenant İftixar Herisi — 21 Azər hərəkatının iştirakçısı, Azərbaycan Milli Hökuməti dağıldıqdan sonra 1946-cı il dekabrın 31-də edam olunub.[18]
- Qurbanəli Aryantac — 21 Azər hərəkatının iştirakçısı, Azərbaycan Milli Hökuməti dağıldıqdan sonra 1946-cı il dekabrın 31-də edam olunub.[18]
- Mirəli Əkbər Səməri — 21 Azər hərəkatının iştirakçısı, Azərbaycan Milli Hökuməti dağıldıqdan sonra 1946-cı il dekabrın 31-də edam olunub.[18]
- Səməd Behrəngi — müəllim, tərcüməçi, nasir, yazıçı.
-
Səməd Behrənginin qəbri -
Firudin İbrahiminin qəbri -
İmamiyə türbəsi -
Səttarxanın oğlunun qəbri -
Qəbiristanlığın ümumi görüntüsü
.jpg)
.jpg)
.jpg)
- ↑ 1 2 3 "قبرستان امامیه". tebyan.net (fars). 2014-03-13. İstifadə tarixi: 2025-01-22.
- ↑ Haqdost, Əli. "قبرستان امامیه". farsnews.ir. İstifadə tarixi: 2025-01-22.
- ↑ 1 2 3 4 "حکایت غربت بزرگمردمانی که در گورستان امامیه دفن شده اند". ایسنا (fars). 2019-04-15. İstifadə tarixi: 2025-01-22.
- ↑ 1 2 3 "امامیه گورستان فراموش شده در قلب تبریز/ انجام دفن های مخفیانه". خبرگزاری مهر | اخبار ایران و جهان | Mehr News Agency (fars). 2020-07-12. İstifadə tarixi: 2025-01-22.
- ↑ 1 2 3 4 "خاك فراموشي بر گورستان تاريخي اماميه تبريز". ایرنا (fars). 2017-10-16. İstifadə tarixi: 2025-01-22.
- ↑ "Səməd Behrənginin Azərbaycan ədəbiyyatına təsiri". Voice of America (az.). 2011-07-03. 2019-11-07 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2025-01-22.
- ↑ Bayramzadə, 2015. səh. 167
- ↑ Qasımi, Şapur. "Bəşər övladının hürriyyət və istiqlalı". Hürriyyət qəzeti. 2022-06-28. İstifadə tarixi: 2025-01-22.
- ↑ Xoca, Nurəddin. "Milli hökumətin şəhid baş prokuroru". teref.az (az.). 2020-05-10 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2025-01-22.
- ↑ S., N. "Təbrizdə Azərbaycan Milli Hökümətinin baş prokuroru Fridun İbrahiminin xatirəsi anılıb". Günaz Tv (az.). 2021-10-20. İstifadə tarixi: 2025-01-22.
- ↑ Həsənli, 2006. səh. 167
- ↑ Rəhimli, 2003. səh. 77
- ↑ Mərəndli, 2017. səh. 348
- ↑ 1 2 Şəmidə, 1961. səh. 164
- ↑ Çeşmazər, 1986. səh. 81
- ↑ Mərəndli, 2017. səh. 324
- ↑ Mərəndli, 2017. səh. 322
- ↑ 1 2 3 Mərəndli, 2017. səh. 323
- Bayramzadə, Səməd. "21 Azər – 70" fotoalbom (şərhlərlə) (PDF) (az.). Bakı: “Araz” nəşriyyatı. 2015. səh. 185. ISBN 9789952828535. 2022-03-09 tarixində arxivləşdirilib (PDF). İstifadə tarixi: 2025-01-14.
- Çeşmazər, Mirqasım. Azərbaycan Demokrat Partiyasının yaranması və fəaliyyəti (PDF) (az.). Bakı: Elm nəşriyyatı. 1986. səh. 121.
- Həsənli, Cəmil. СССР-Иран: Азербайджанский кризис и начало холодной войны: 1941-1946 гг (PDF) (rus). Moskva: Герои Отечества. 2006. səh. 560. ISBN 5910170120.
- Rəhimli, Əkrəm. Güney Azərbaycan milli-demokratik hərəkat (1941-1946) (az.). Bakı: Meqa nəşriyyatı. 2003. səh. 207.
- Şəmidə, Əli. İranda fəhlə və həmkarlar hərəkatı (1941-1946) (az.). Bakı: Azərbaycan SSR Elmlər Akademiyası Nəşriyyatı. 1961. səh. 181.