Zalanqo rəqsi (yun. Χορός του Ζαλόγγου, Horos tou Zalongou) - Yunanıstanın Souli bölgəsində yaşayan yerli əhalinin özlərini dağdan atmaqla gercəkləşdirilmiş kütləvi intihar hadisəsi. 1803-cü ildə Osmanlı imperiyası ilə Soulitlər arasında baş verən müharibədə osmanlı ordusu qalib gəlmişdir. Osmanlıların əlinə sağ keçmək istəməyən qadınlar, başda uşaqları olmaqla özlərini Zalanqo dağından ataraq kütləvi intihar etmişdir. Hadisənin 1803-cü ilin 16 dekabr tarixində baş verdiyi ehtimal olunur. Hadisə ilə bağlı eyni adda rəqsdə mövcuddur. Qadınların müxtəlif rəqs elementlərinin müşayiəti altında intihar etdikləri rəvayət olunur. Vallja e Zallongut (Zalanqo rəqsi) mədəniyyətlərində də geniş yayılmışdır.
Tarixi
1803-cü ilin dekabr ayında Osmanlı imperiyası ilə Soulitlər arasında baş tutan müharibdə osmanlı-alban əsilli Əli Paşanın birlikləri qalib gəldi. Soulitlər məğlubiyyətdən sonra Soulini tərk etməyə başladılar. Təxliyə zamanı bir qrup qadın və uşaqlar, Epirdə yerləşən Zalanqo dağında Əli Paşanın birlikləri tərəfindən mühasirəyə alındı. Qadınlar əsir düşməmək və sonradan kölələşdirilməmək üçün özlərini Zalanqo dağından ataraq kütləvi intihar etməyə başladılar. Birinci uşaqların, sonra qadınların özlərini sıldırım qayalardan atdığı ehtimal olunur.
Rəvayətə görə qadınlar kütləvi intihardan əvvəl müxtəlif musiqi və rəqslər ifa etmişdilər. Hadisə Avropada böyük marağa səbəb olmuşdur. Fransız, romantik rəssamı Ari Şeffer 1827-ci ildə Paris Salonuna Soulit qadınları (fr. Les Femme souliotes) adlı rəsm əsərini təqdim etmişdir. Bu gün Zalanqo dağında kütləvi intihar etmiş insanların xatirinə abidə ucaldılmışdır.
Mahnı
Yunanıstanda Zalanqo rəqsi nəğməsi geniş yayılmışdır. Yunan xalq mahnısı olan Zalango rəqsinin sözləri aşağıdakı kimidir;
Azərbaycanca | Yunanca |
---|---|
Əlvida səfil həyat, |
Έχε γεια καημένε κόσμε, |
İstinadlar
- Karanikas, Dr. Alex. . Hellenic Communication Service. 5 September 2020 tarixində . İstifadə tarixi: 21 June 2016.
- . səh. 100; . səh. 39.
- .
- ↑ . səh. 250–251.
- . səh. 100; . səh. 39; . səh. 47; . səh. 103.
- . səh. 102.
- , p. 219 (Footnote #326); . səh. 103.
- . səh. 39.
Mənbə
- Athanassoglou-Kallmyer, Nina M. . New Haven, Connecticut: Yale University Press. 1989. ISBN 0-300-04532-8. 2022-07-16 tarixində . İstifadə tarixi: 2017-10-02.
- International Folk Music Council. . Cambridge, England: Published for the International Folk Music Council by W. Heffer & Sons. 1954. 2022-06-09 tarixində . İstifadə tarixi: 2017-10-02.
- Mynatt, Constance Virginia; Kaiman, Bernard D. . Dubuque, Iowa: Wm. C. Brown Co. 1968. 2022-07-16 tarixində . İstifadə tarixi: 2017-10-02.
- Papaspyrou-Karadēmētriou, Euthymia; Lada-Minōtou, Maria; Ethniko Historiko Mouseio (Greece). . Athens, Greece: Historical and Ethnological Society of Greece. 1994. ISBN 960-85573-0-5. 2022-07-16 tarixində . İstifadə tarixi: 2017-10-02.
- Pritchett, William Kendrick. . Amsterdam, The Netherlands: J.C. Gieben. 1996. ISBN 90-5063-147-9. 2022-07-16 tarixində . İstifadə tarixi: 2017-10-02.
- Pritchett, William Kendrick. . Berkeley, California: University of California Press. 1991. ISBN 0-520-07374-6. 2022-07-16 tarixində . İstifadə tarixi: 2017-10-02.
- Mero Rrapaj, Fatos. . Tirana, Albania.: Akademia e Shkencave e RPS të Shqipërisë, Instituti i Kulturës Popullore. 1983.
- Royal Society of Canada. . Ottawa, Canada: Royal Society of Canada. 1943. 2022-07-16 tarixində . İstifadə tarixi: 2017-10-02.
- Sakellariou, M. V. . Athens, Greece: Ekdotike Athenon. 1997. ISBN 960-213-371-6. 2021-04-13 tarixində . İstifadə tarixi: 2017-10-02.
- Sako, Zihni, redaktor. Tirana, Albania: Instituti i Folklorit, Sektori i Folklorit Letrar. 1961. 2022-06-11 tarixində . İstifadə tarixi: 2017-10-02.