Yuxarı Axtala (erm. Վերին Ախթալա) — Ermənistan Respublikasının Loru mərzində kənd. Rusiya imperiyası zamanına aid rəsmi sənədlərdə kəndin adı həmçinin Köhnə Axtala (rus. Ахтала старая) kimi də qeyd edilir.7 noyabr 1995–ci il tarixində Ermənistan Respublikası Milli Məclisinin qəbul etdiyi və 4 dekabr 1995–ci ildə Ermənistan Respublikasının prezidenti Levon Ter-Petrosyanın təsdiq etdiyi "Ermənistan Respublikasının inzibati-ərazi bölgüsü haqqında Qanunu" na əsasən Şamlıq şəhəri və Bendik kəndi ilə birlikdə "Şamlıq bələdiyyəsi"ni (erm. Շամլուղի քաղաքային համայնքի) təşkil edir. 12 – 21 oktyabr 2011–ci il siyahıyaalınmasına əsasən şəhərin (de–yuri) daimi əhalisi 19 nəfərdir.
Yuxarı Axtala | |
---|---|
41°10′08″ şm. e. 44°45′39″ ş. u. | |
Ölkə | |
Tarixi və coğrafiyası | |
Saat qurşağı | |
|
İstinadlar
-
Y, səhifə 176. // . Müəllif: İbrahim Bayramov. Bakı: "Elm", 2002, 346 səhifə. ISBN 9785806614521Orijinal mətn (az.)
Yuxarı Axtala — Tiflis quberniyasının Loru-Borçalı qəzasında, indi Allahverdi (Tumanyan) rayonunda kənd. Rayon mərkəzindən 10 km şimal-şərqdə, Axtala-Şamlıq yolunun ьstьndə yerləşir. 1886-cı ildə Loru-Pəmbək qəzasına tabe idi. Kənddə 1886-cı ildə 76 nəfər, 1897-ci ildə 30 nəfər, 1916-cı ildə 161 nəfər azərbaycanlı yaşamışdır (415, s.67, 98-99). 1918-ci ildə azərbaycanlılar ermənilər tərəfindən qırğınlarla qovulmuşdur. İndiki Ermənistanda Sovet hakimiyyəti qurulandan sonra sağ qalan azərbaycanlılar öz kəndlərinə qayıda bilmişlər. 1922-ci ildə burada 77 nəfər azərbaycanlı, 27 nəfər yunan, 1926-cı ildə 82 nəfər azərbaycanlı, 1931-ci ildə 119 nəfər azərbaycanlı, 30 nəfər yunan yaşamışdır (415, s.67, 98-99). Yunanlar buraya XVIII əsrin 70-cı illərində mis mədənlərində işləmək üçün köçürülmьüdür. 1988-ci ilin noyabrında azərbaycanlılar Ermənistan dövləti tərəfindən tarixi-etnik torpaqlarından qovulmuşdur. İndi kənddə ermənilər yaşayır. Toponim fərqləndirici əlamət bildirən yuxarı sözü ilə axta türk etnonimi (93,s. 28; 286, s.57) əsasında əmələ gəlmişdir. Etnotoponimdir. Quruluşca mürəkkəb toponimdir.
-
Глава вторая. География. — 6. Лори-Памбекский уезд. — Аллахвердинский (Туманяновский) район, 199. // Историческая география Западного Азербайджана (Дополненное, переработанное издание на русском языке). Составитель: Асадов Сабир Джалал оглы. Научный редактор: Будагов Будаг Абдулали оглы. С азербайджанского языка перевели: А. С. Шакирзаде, Э. Абаскулиев, К. Дж. Асадов. Баку: издательство «Азербайджан», 315 стр.Orijinal mətn (rus.)
Юхары Ахтала (Кёхна Ахтала) — азербайджанское село. Находилось в составе Шамлыгского сельсовета. Расположено в 10 км северо-восточнее райцентра. В 1886 г. входило в состав Борчалинского (Лори-Памбек) уезда. Население работало в Ахталинском и Шамлыгском рудниках. Исторически всегда здесь жили азербайджанцы. В начале XX в. в село вселены 4 греческие семьи. С 1920 г. и армяне стали проживать здесь. В 1897 г. здесь проживали 76 чел., в 1916 г. - 161 чел. (только азербайджанцы), в 1922 г. - 77 азербайджанцев, 27 греков, в 1926 г. соответственно 82, 29 чел., в 1931 г. - 119 и 30. В селе действовали восьмилетняя школа, клуб, библиотека, медицинский пункт и объекты бытового обслуживания. В последние годы было присоединено к очень далеко расположенному армянскому совхозу Санаин. В 1988 г. в конце ноября население, имеющее более 200 домов, было изгнано при непосредственной помощи руководителей района. Изгнание сопровождалось кровопролитием, избиением. Население села насильственно покинуло родные очаги.
- I. Тифлисская губернiя. — Борчалинскiй уѣздь. — III. Лорiйскiй участокь, населенный пункт под номером 573. // Сводь статистическихь данныхь о населеніи Закавказскаго края, извлеченныхь изь посемейныхь списковь 1886 г. Издань, по распоряженію Главноначальствующаго гражданскою частію на Кавказѣ, Закавказскимь Статистическемь Комитетомь. Тифлись: Типографія И. Мартиросіянца, 1893 (без пагинации).
- (rus). Ermənistan Respublikasının Milli Məclisi. 07.11.1995. Archived from the original on 2015-07-15. İstifadə tarixi: 2015-07-16..
-
. Archived from the original on 2015-07-17. İstifadə tarixi: 16 iyul 2015..Orijinal mətn (erm.)
Ախթալա գյուղը (Վերին Ախթալա) Շամլուղից գտնվում է 4կմ հեռավորության վրա, սա ավելի բարձրադիր է եւ գտնվում է ծովի մակարդակից 1375մ բարձրության վրա: Տեղադրված է Դեբեդ գետի ափին, հարթավայրում` ծովի մակարդակից 810մ բարձրության վրա: Շրջակայքում կան կավի պաշարներ, որոնք ունեն արդյունաբերական նշանակություն եւ արդյունահանվում են: Համայնքի կլիման մերձարեւադարձային է, չափավոր շոգ եւ չորային ամառներով, մեղմ ձմեռներով: Տարեկան թափվում են 500-600մմ մթնոլորտային տեղումներ: Ագրոկլիմայական տեսակետից ընկած է ինտենսիվ ոռոգման գոտում: Բնական լանդշաֆտները լեռնանտառներ են: Նախկինում համայնքի մեջ մտնող գյուղական բնակավայրերում մեծ տեսակարար կշիռ են ունեցել հույները եւ ադրբեջանցիները: 1988-1989թթ հայ-ադրբեջանական հակամարտության տարիներին տեղի ադրբեջանցիները տեղափոխվել են Ադրբեջանի Հանրապետություն:
- . Archived from the original on 2015-07-16. İstifadə tarixi: 16 iyul 2015..