Yuxarı Əylis hamamı
Yuxarı Əylis hamamı — Naxçıvan Muxtar Respublikasının Ordubad rayonunun Yuxarı Əylis kəndində XVII-XVIII əsrlərə aid tarix-memarlıq abidəsi.
| Yuxarı Əylis hamamı | |
|---|---|
| Ölkə |
 Azərbaycan |
| Şəhər | Naxçıvan |
| Yerləşir | Ordubad rayonunun Yuxarı Əylis kəndi |
| Üslubu | Naxçıvan memarlıq məktəbi |
| Vəziyyəti | fəaliyyət göstərir |
| Əhəmiyyəti | Yerli əhəmiyyətli |
|
|
|
Hamam düzbucaqlı formadadır. Divarları yerli materialdan – kvadrat formada kəsilmiş (30 x 30 sm) dağ daşından, günbəzləri və çatma tağtavanları isə bişmiş kərpic (20 x 20 x 5 sm) və əhəng məhlulundan istifadə edilərək inşa olunmuşdur. Bina iki zaldan, onlara bitişik iki köməkçi otaqdan və ocaqxanadan ibarətdir. Hamamın tağtavanlı giriş qapısından ensiz vestibülə, vestibüldən isə dar keçidli pilləkənlərlə soyunma zalına və digər yuyunma otaqlarına keçmək olur. Hamamın hər iki zalı səkkizbucaqlıdır. Soyunma zalının divarlarında 5 ədəd dərin taxçalar yerləşdirilmişdir. Taxçalar hamama gələnlərin əşyalarını qoymaq üçün nəzərdə tutulmuşdur. Taxçalara yerdən 60 sm hündürlükdə pillələrlə qalxılır. Zalların hündürlüyü 7,2 metrdir. Zallar arasındakı əlaqə kvadrat formalı (2,3 x 2,3 m, hündürlüyü 3,6 m) iki kiçik vestibüllə saxlanılırmış.
Salonların sferik tavanları vestibüllərin çatma tağtavanları ilə birləşir. Vestibüllərdən biri soyunma digəri isə yuyunma zalına açılır. Yuyunma zalına açılan vestibülün divarlarında kiçik taxçalar, yuyunma zalının künclərində dərin yuyunma taxçaları yerləşdirilmişdir. Taxçaların hər iki tərəfində oturmaq üçün yerlər düzəldilmiş və su götürmək üçün təknələr qoyulmuşdur. Xəzinə hamamın şərqində, yuyunma zalına bitişik inşa edilmişdir. Xəzinənin arxasında isə ocaqxana yerləşdirilmişdir. Ocaq xəzinənin aşağısında, arxa tərəfdədir.
Hamamın su ehtiyatı yaxınlıqdakı çeşmədən ödənilirmiş. Xəzinə nin suyu samanla qızdırılırmış.
Hamam döşəmənin altında yerləşdirilmiş hava kanalları vasitəsilə isidilirmiş və bacalardan düşən işıqla işıqlandırılırmış. Hamam son illərdə dağıdılaraq yararsız hala salınmışır.
- Naxçıvan abidələri ensiklopediyası. Naxçıvan: 2008, səh.471-472 (az.)