Yer budaq cümləsi
Yer budaq cümləsi baş cümlədəki hərəkətin yerini bildirir və haraya? harada? haradan? suallarından birinə cavab olur.
- Yer budaq cümləsi, adətən, baş cümlədən əvvəl gəlir. Budaq cümlədə haraya (ki), harada (ki), haradan (ki), o yerə (ki), o yerdən (ki), bir yerə ki, bir yerdən ki və s. kimi bağlayıcı sözlər işlənir. Bu zaman əlaqə vasitəsi kimi -sa² şəkilçisi də iştirak edə bilər. Baş cümlədə oraya (ora), orada, oradan, və s. kimi əvəzlik-qəliblər işlənir. Məs: Harada işləyirsən, oraya (ora) can yandırırsan. O yerdə ki meşə çox olur, orada insan rahat nəfəs alır. İndi harada ki qazıntı aparılır, keçmişdə orada böyük bir şəhər olub.
- Baş cümlədə yönlük, yerlik, çıxışlıq hallarının şəkilçisini qəbul etmiş oraya, orada, oradan əvəzlik-qəliblər olmadıqda onları asanlıqla bərpa etmək olur. Məs: Haraya gedirsən, əliboş qayıdırsan. Haraya gedirsən, oradan əliboş qayıdırsan.
- Hara istəyirsiniz, göndərin.
- Harada işləri xarablaşırdı, tez əkikirdi.
- Hara deyirsən, gedək.
- Bir yerdə ki tənqid və özünütənqid yoxdur, orada inkişaf da yoxdur.
- Harad yaşıllıq varsa, orada su və həyat var.
- Bir yerdə ki yalan və böhtan var, nə qədər tez uzaqlaşsan, yaxşıdır.
- Hara baxırsan rüşvətxorlardır.
- O yerdə ki səni sevmirlər, durma.
- O yerdə ki köhnə daxmalar vardı, orada hündür binalar ucalıb.