Yelkən — külək gücündən yararlanaraq geniş sahə oluşduracaq şəkildə yan yana dikilən və qayığın dirəyinə uyğun şəkildə taxılaraq onu hərəkət etdirən parça və ya şəritlərin hamısıdır.

Randa Kotra yelkən qayığı

Külək prinsipi

Bernoullinin prinsipinə görə külək istiqamətinin yelkənin üzərindəki yükünə bağlı olaraq, yelkənin bir tərəfində digərindən daha çox hava təzyiqi oluşur. Bu təzyiq fərqi qaldırma gücü yaradaraq yelkəni düşük təzyiqin olduğu tərəfə itələyir. Onurğa (vəya borda mərkəzi) yelkən üzərindəki bu yanal gücü yana yataraq irəli doğru hərəkətinə dönüşdürür.

dənkləmi işlədilərək tapılan təzyiq fərqi, qayığa sərf olunan itkinin bir hissəsini oluşdurur. Əsil itki, momentumun qorunumu sayəsində əmələ gəlir. Külək hərəkət halındakı hava molekullarından əmələ gəlir. Bu molekullar sahib olduqları sürət və kütlə sayəsində müəyyən bir momentum ilə yelkənə çırparlar. Yelkənin qabağından girən külək, arxa tərəfindən çıxarkən momentumunun bir hissəsini qayığa yelkən vasitəsi ilə çatdırır və sürəti yavaşladır. Qayıq özü ağırlığı səviyyəsində qazandığı bu momentumu hərəkətə çevirir. Bu hərəkətin kənar biləşənləri salma ilə tarazlanır, irəli yönlü biləşəni isə qayığın sürət qazanması ilə tarazlanır.

mkülək·Vkülək_girən=mqayıq·Vqayıq+mkülək·Vkülək_çıxan

Yelkənli qayıq tarixi

telkənli qayıq e.ə. 2401-cü illərdə Misirlilər tərəfindən icad edilmişdir. İlk yelkənin ləvazimatı papirusdur. arxasından, Polineziyalılar kanoelərində külək texnologiyasını işlətmişdirlər. Yelkənli qayıqlar daha sonra romalılar, yunanlar, çinlilər, ispanlar, portuqallar, [fransızlar və ingilislər tərəfindən mənimsənmişdir. İlk yaxt yarışları 1660 ilində İngiltərə'də təşkil edilmiş, yarış o zaman York Dükü və 2. Charlesin sahib olduqları yelkənli qayıqlar arasında keçmişdir. 1749-cu ildə Uels şahzadəsi tərəfindən ilk yelkən trofisi təşkil edilmişdir. İlk dəfə 1851-ci ildə olan Hundred Guineas Kuboku yarışlarını ABŞ komandası birinciliklə başa çatdırmışdır. Bu kubokun adı daha sonra America's Cup (Amerika Kuboku) olaraq dəyişdirilmişdir. XM əsrdə məşhur araşdırmaçılar (məsələn , , və ) yelkən idmanının populyarlığını artırdılar. Bugün yelkən həm hobbi həm də idman olaraq çox insan tərəfindən mənimsənməktədir. Yelkən idmanı 1896-cı ildə Olimpiadadakı yerini almışdır. Yelkən yarışları və beynəlxalq müsabiqələr tərəfindən təşkil edilməktədir???

Yelkən Yarışları

Yelkən yarışları üç ayrı kateqoriyada keçirilir.
1 – Regatta olimpik yarışları
2 – Okean yarışları
3 – Qarşılıqlı yarış

Yarışma qaydaları bütün yelkənli qayıq kateqoriyalarında eyni şəkildə icra olunur. Yarışmalarda kişilər və qadınlar iştirak edə bilərlər.

Yarışmaların olimpik seyri üçbucaq şəklindədir və seyr dənizə atılan ilə tədqiq olunur. Yarışmanın istiqaməti küləyin əsdiyi istiqamətə görə tədqiq olunur. Yarışma məsafəsi yarışılan yelkənli qayıq kateqoriyasına görə dəyişir.

Olimpik Yelkən Yarışları

Yelkənli qayıq siniflərindən Finn (Yelkənli), 470 (Yelkənli), 49er (Yelkənli), Laser (Yelkənli) və Laser Radial yat siniflərindən Star (qayıq) və Elliott 6m sörf siniflərindən Niel Pryde RS-X olimpiadalarda yarışları edilən siniflərdir.

Mənbə — ""

Informasiya Melumat Axtar

Anarim.Az

Sayt Rehberliyi ile Elaqe

Saytdan Istifade Qaydalari

Anarim.Az 2004-2023