Yakobi üsulu — rəqəmsal xətti cəbrdə diaqonal dominant xətti bərabərliklərin həllinin tapılması alqoritmi. Hər bir diaqonal element həll edilir və təxmini dəyər daxil edilir. Proses həllə yaxınlaşana kimi davam etdirilir. Bu üsula adı verilib.
Təsviri
Fərz edək ki,
n dərəcəli xətti bərabərliklərdir, burada:
Sonra A matrisi diaqonal D komponentinə və onun qalığı R matrisinə bölünür:
Bunun həlli təkrarlanmaqla belə tapılır
burada , -nin k dərəcəli approksimasiyası yaxud təkrarlanması və , -nin növbəti yaxud k + 1 dərəcəli təkrarlanmasıdır. Element əsaslı formula beləcə aşağıdakı kimidir:
xi(k+1) hesablanması x(k)-də özündən başqa hər bir elementin olmasını tələb edir.
Nümunə
Xətti bərabərlik sistemi formasında və onun ilkin fərz edilən həlli verilib
Biz hesablamaq üçün yuxarıda verilən bərabərliyindən istifadə edirik. Əvvəlcə biz bərabərliyi daha rahat olan formasında yazırıq, burada və . Nəzərə alın ki, , burada və , matrisinin aşağı və yuxarı hissələridir. Verilən dəyərlərə əsasən
biz tapırıq
Daha sonra tapılır
və hesablandıqdan sonra biz -i kimi hesablayırıq:
Təkrarlamanın nəticələri belədir
Bu proses yığılmaya kimi (yəni kiçik olana qədər) davam etdirilir. 25 təkrarlamadan sonra həll belədir
Xarici keçidlər
- Black, Noel; Moore, Shirley; and Weisstein, Eric W. (ing.) Wolfram saytında.