Müqəddəs Vəftizçi Yuhənna kilsəsi (erm. Սուրբ Հովհաննսես Մկրտիչ եկեղեցի) — Şuşada yerləşən və el arasında daha çox Yaşıl kilsə (erm. Կանաչ Ժամ — Kanaç jam) kimi tanınan, hal-hazırda fəaliyyət göstərməyən kilsə.
Yaşıl kilsə | |
---|---|
erm. Սուրբ Հովհաննսես Մկրտիչ եկեղեցի, Կանաչ Ժամ եկեղեցի | |
| |
39°46′04″ şm. e. 46°44′40″ ş. u. | |
Ölkə | Azərbaycan |
Şəhər | Şuşa |
Yerləşir | Şuşa rayonu |
Tikilmə tarixi | 1818 ya 1847 |
Vəziyyəti | zərər görüb (hərbi münaqişə zonasında yerləşir) |
|
|
Vikianbarda əlaqəli mediafayllar |
Kilsə 1818-ci ildə, digər mənbələrə görə 1847-ci ildə inşa edilmişdir. Əvvəlki günbəzi yaşıl rəngdə olduğuna görə qeyri-rəsmi olaraq Yaşıl kilsə kimi tanınmışdır. Yarımdairəvi günbəz sonradan itiuclu günbəz ilə əvəz edilmişdir. Azərbaycanda kilsənin əvvəllər rus pravoslav kilsəsi olduğu haqda fikirlər irəli sürünmüşdür.
2020-ci ildə İkinci Qarabağ müharibəsi nəticəsində Erməni Həvari kilsəsinin tabeliyində olan Yaşıl kilsə fəaliyyətini dayandırmışdır. 2021-ci ildə erməni mənbələri yaydığı peyk şəkilləri əsasında kilsənin azərbaycanlılar tərəfindən məhv edilməsini iddia etmişdir. Azərbaycan mənbələri bunun həqiqət olmadığını və müharibə zamanı zərər görmüş kilsə binasında hal-hazırda təmir işlərinin aparıldığını və günbəzin bərpa edildiyini bəyan etmişdir.
Həmçinin ermənilər Şuşanın azad edilməsindən sonra Azərbaycanın kilsəni sökərək, təmir adı ilə ruslaşdırdığını, Azərbaycan isə əksinə kilsənin əslində rus-provaslav kilsəsi olduğunu, Şuşanın işğalından sonra ermənilərin bu kilsəni erməniləşdirdiyini, dairəvi günbəzini ləğv edərək qriqoryan kilsəsinə çevirdiyini, indi isə Azərbaycanın kilsəni təmir edərək ilkin vəziyyətinə qaytarmaqda olduğunu açıqlayıb.
Şəkillər
-
Tarixi Şuşa fotosunda arxa fonda uzaqda Yaşıl kilsə
-
Kilsənin 1979-cu ildəki vəziyyəti
-
Kilsənin erməniləşdirilməsi
-
Kilsənin daxili (2009)
-
Kilsə 2010-cu ildə
-
(2019)
İstinadlar
- Şahen Mkrtçyan, Dağlıq Qarabağın tarixi-memarlıq abidələri, İrəvan, "Hayastan", 1988–360 səh.
- Albert Voskanyan. 2022-02-03 at the Wayback Machine
- . Azad Media. 2021-02-11. 2022-02-03 tarixində . İstifadə tarixi: 2022-02-03.
- . Zartonk Media. 2021-03-17. 2021-03-18 tarixində . İstifadə tarixi: 2021-03-27.
- . panorama.am. 2021-03-17. 2021-03-19 tarixində . İstifadə tarixi: 2021-03-27.
- . Caliber.az. 2021-03-19. 2021-11-10 tarixində . İstifadə tarixi: 2021-03-27.
- . 2022-08-08 tarixində . İstifadə tarixi: 2023-10-07.
- . echmiadzin.asj-oa.am. 2019-04-12 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2021-03-27.