Yəmən əyaləti (ərəb. إيالة اليمن‎ ; osman. ایالت یمن) — Osmanlı İmperiyasının əyaləti (vilayət). Formal olaraq imperiyanın ayrılmaz hissəsi olsa da, uzaq əyaləti idarə etmək çox çətin idi. 17-ci əsrin əvvəllərində əyalət tamamilə Yəmən Zeydi dövləti tərəfindən ələ keçirildi, ancaq iki əsr sonra Osmanlılar buradakı hakimiyyətlərini bərpa etdilər. Yəmən əyaləti 1849-cu ildə Osmanlının Yəmən ərazilərinin çox hissəsini ələ keçirməsi ilə yenidən təşkil edildi. 1872-ci ildə imperiyada aparılan torpaq islahatından sonra əyalətin böyük hissəsində Yəmən vilayəti yaradıldı.

Yəmən əyaləti

13°19′ şm. e. 43°15′ ş. u.


Ölkə
Tarixi və coğrafiyası
Yaradılıb 1517
Ləğv edilib 1872
Yəmən əyaləti xəritədə

Tarix

1516-cı ildə Yəmən Misir məmlükləri tərəfindən ilhaq edilsə də, lakin sonrakı il Məmlük valisi Osmanlılara təslim oldu və sonradan Osmanlı qoşunları ölkəni ələ keçirdilər. 16-cı əsrin sonu, 17-ci əsrin əvvəllərində Zeydi imamı Böyük Qasımın başçılığı ilə Osmanlı orduları Zeydi qəbilələri tərəfindən Yəmən ərazisindən tamamilə çıxarıldılar. Lakin sonradan Osmanlılar buradakı hakimiyyətlərini bərpa etdilər

Valilər

İlk Osmanlı dövrü
  • Mustafa paşa ən-Nəşşar (1539/40–1549)
  • Özdəmir paşa (1549–1554)
  • Mustafa paşa ən-Nəşşar (1554–1555/56)
  • Qara Şahin Mustafa paşa (1556–1560)
  • Mahmud paşa (1561–1565)
  • Rıdvan paşa (1565–1567)
  • Özdəmiroğlu Osman paşa (1569–1573)
  • Murad paşa (1576–1580)
  • Həsən paşa (1580–1604)
  • Cəfər paşa (1607–1616)
  • Mehmed paşa (1616–1621)
  • Əhməd Fədli paşa (1622–1624)
  • Heydər paşa (1624–1629)
  • Aydın paşa (1628–1630)
  • Qansuh paşa (1629–1635)
İkinci Osmanlı dövrü
  • Mustafa Səbri paşa (May 1850 — mart 1851)
  • Mehmet Sirri paşa (mart 1851 — oktyabr 1851)
  • Bonaparta Mustafa paşa (oktyabr 1851 — may 1852)
  • Kürt Mehmet paşa (May 1852 – may 1856)
  • Babanlı Əhməd paşa (1-ci dəfə) (May 1856 – dekabr 1862)
  • Mosullu Əli Yavər paşa (dekabr 1862 – avqust 1864)
  • Babanlı Əhməd paşa (avqust 1864-fevral 1867)
  • Tacirli Əhməd paşa (fevral 1867 — mart 1869)
  • Halepli Əli paşa (mart 1869-may 1871)
  • Topal Bursalı Mehmed Redif paşa (May 1871 – avqust 1871)
yaradıldı

Həmçinin bax

Əyalətin inzibati bölgüsü

19-cu əsrin ortalarında əyalətin sancaqları:

  1. Mokha sancağı
  2. Əhariş sancağı (Əbu Ariş?)
  3. Massu sancağı

İstinadlar

  1. . 2018-12-22 tarixində . İstifadə tarixi: 2022-08-14.
Mənbə — ""

Informasiya Melumat Axtar

Anarim.Az

Sayt Rehberliyi ile Elaqe

Saytdan Istifade Qaydalari

Anarim.Az 2004-2023