Xan-Şeyxunda kimyəvi silahdan istifadə (ing. 2017 Khan Shaykhun chemical attack) — 2017-ci ilin 4 aprel tarixində yerli vaxtla saat 06:30-da Suriyanın İdlib mühafazasına daxil olan Xan-Şeyxun şəhəri yaxınlığında dinc əhaliyə qarşı istifadə edildiyi iddia olunan xlor qazlı kimyəvi silah hücumu. İddia edilir ki, hadisə şahidlərinin ifadələrinə görə, hücum orduya bağlı qüvvələr tərəfindən gercəkləşdirilmişdir. İlkin məlumatlarda 72 nəfər öldüyü, 220-dən çox şəxsin isə yaralandığı bildirilir. Röytersin Suriya müxalifətinə istinad edərək yaydığı məlumatda, qurbanların hücumun ardından nəfəs almaqda çətinlik çəkərək, boğulduqları iddia edilib. Suriya müharibəsi dövründə bir necə dəfə kimyəvi silahdan istifadə halları iddia edilib.
| Xan-Şeyxunda kimyəvi silahdan istifadə | |
|---|---|
| Suriya müharibəsi | |
.svg)
İdlib mühafazasınını xəritədə yeri.
| |
| Hücum yeri |
İdlib mühafazası, Suriya |
| Hücum hədəfi | dinc insanlar (iddia) |
| Vaxt |
4 aprel, 2017 06:30 |
| Hücum üsulu | kimyəvi silah |
| Həlak olanlar | 58–100+ (iddia) |
| Yaralılar | 300–400+ (iddia) |
 Vikianbarda əlaqəli mediafayllar | |
2013-cü ildə Quta yaxınlığında baş verdiyi və 355-dən çox şəxsin ölümü ilə nəticələndiyi iddia edilən kimyəvi silah hücumu bunlardan ən bilinənidir. Rusiya Müdafiə Nazirliyinin rəsmi nümayəndəsi general-mayor İqor Konaşenkov yaydığı bəyanatda Suriya aviasiyasının İdlibdə kimyəvi silah anbarına zərbə endirdiyini bildirib. Bəyanatda qeyd edilir ki, İdlib mühafazasının Xan-Şeyxun yaşayış məntəqəsinin şərq ətrafında terrorçulara məxsus silah-sursat anbarına zərbə endirib. Həmin anbarda İraqa tədarük olunan kimyəvi silah arsenalları saxlanılıb. Onun sözlərinə görə, anbarın ərazisində zəhərli maddələrlə təchiz edilmiş fuqasların istehsalı sexləri fəaliyyət göstərib. Konaşenkov həmin sursatlardan Hələb şəhərində də istifadə edildiyini qeyd edib.
Münasibət
BMT Baş Katibi Antoniu Quterreş müharibə zonalarında kimyəvi silahlardan istifadə edilməsinin qadağan edildiyi xatırladaraq yaxınlığında baş vermiş hadisədən narahat olduğunu ifadə edib.Kimyəvi Silahların Qadağan edilməsi Təşkilatı baş vermiş hadisənin ciddi problem olduğu bildirilib və bütün qaynaqları ilə ətraflı məlumatlar əldə etməyə çalışdığı əlavə edib. Fransanın tələbi ilə hücumdan sonra Birləşmiş Millətlər Təşkilatının Təhlükəsizlik Şurasının təcili iclası çağırılıb.Fransa və Böyük Britaniya hadisə barədə daha ətraflı məlumatların öyrənilməsi üçün digər üzv dövlətlərlə səyləri birləşdirməyi planlaşdırsa da, Rusiyanın məsələ də hansı mövqe tutacağı bəlli deyil.
ABŞ prezidenti Donald Tramp baş vermiş hadisəni qınadığını bildirərək, müasir dünyanın gözləri önündə kimyəvi silahlardan istifadənin yolverilməz olduğunu ifadə edib. Tramp eyni zamanda hadisə ilə bağlı Barak Obama adminstrasiyasını tənqid edib. ABŞ Dövlət Katibi Reks Tillerson açıqlamasında kimyəvi silahdan istifadə edənlərin, insanlığın əxlaqına ziyan vurduğunu və bu əməllərə görə cavab verməli olduqlarını bildirib."
Avropa İttifaqının xarici məsələlər və təhlükəsizlik siyasəti üzrə ali nümayəndəsi, Avropa Komissiyasının vitse-prezidenti açıqlmasında baş vermiş hadisənin dəhşətli olduğunu bildirib və hadisəyə görə məsuliyyətin Bəşər Əsəd hökumətinin daşıdığını əlavə edib.
Türkiyə Respublikasının prezidenti Rəcəb Tayyib Ərdoğanda hadisənin insanlıqdan kənar şəklində şərh edib.
Suriya xarici işlər naziri bildirib ki, "Biz heç vaxt kimyəvi silahlardan istifadə etməmişik, gələcəkdə də etməyəcəyik."
İstinadlar
- ↑ . BBC. 4 April 2017. 27 March 2019 tarixində . İstifadə tarixi: 5 April 2017.
- SOHRkhan. . Syrian Observatory for Human Rights. 14 February 2017. 21 May 2017 tarixində . İstifadə tarixi: 5 April 2017.
- Charkatli, Izat. . 23 February 2017. 28 May 2019 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 5 April 2017.
- . Syria Direct. 22 February 2017. 19 April 2017 tarixində . İstifadə tarixi: 5 April 2017.
- Chris Tomson. . . 16 February 2017. 16 February 2017 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 5 April 2017.
- . 2017-10-19 tarixində . İstifadə tarixi: 2017-04-05.
- . Al-Arabiya & AFP. 4 April 2017. 19 October 2017 tarixində . İstifadə tarixi: 5 April 2017.
- . 2017-04-05 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2017-04-05.
- 2017-10-10 at the Wayback Machine. TRT World. 4 April 2017.
- 2017-09-09 at the Wayback Machine, UN News Centre (April 4, 2016).
- 2017-04-04 at the Wayback Machine, 2017–04–04.
- 2020-08-07 at the Wayback Machine, Reuters (4 April 2017).
- Associated Press, 2017-04-04 at the Wayback Machine, Reuters (4 April 2017).
- 2017-10-10 at the Wayback Machine, Agence France-Presse (5 April 2017).
- Michelle Nichols, 2017-06-16 at the Wayback Machine, Reuters (4 April 2017).
- ↑ Alexander Smith, 2018-01-31 at the Wayback Machine, NBC News (4 April 2017).
- Andrew Rafferty & Stacey Klein, 2018-01-26 at the Wayback Machine, NBC News (4 April 2017).
- 2017-08-27 at the Wayback Machine (press release), United States Department of State (4 April 2017).
- . Al Arabiya. 4 April 2017. 19 October 2017 tarixində . İstifadə tarixi: 5 April 2017.
- . Ankara: . 4 April 2017. 4 April 2017 tarixində . İstifadə tarixi: 5 April 2017.
- ( (az.)). islamazeri. 2017-04-06. 2017-04-06 tarixində . İstifadə tarixi: 2017-04-06.
Həmçinin bax
Xarici keçidlər
- Paul Antonopoulos. ( (az.)). islamazeri. 2017-04-05. 2017-04-06 tarixində . İstifadə tarixi: 2017-03-29.
- ( (az.)). islamazeri. 2017-04-07. 2017-04-07 tarixində . İstifadə tarixi: 2017-04-07.
- ( (az.)). islamazeri. 2017-01-24. 2017-04-20 tarixində . İstifadə tarixi: 2017-04-20.