'''Yəsəvilər''' - sufi təriqəti

Bu sufi təriqəti əslən türk olan [[Əhməd Yəsəvi]]nin (vəfatı: [[1166]]-cı il) adı ilə bağlıdır. O, məşhur sufi Yusif Həmədaninin davamçılarından olmuş və [[Mərkəzi Asiya]]da türk xalqlarının İslamı qəbul etmələri prosesində böyük rol oynamışdır. Dünyagörüşü və hüquqi məsələlərdə hənəfi məzhəbinə mənsub olan Yəsəvi, ənənəvi [[İslam]]la sufilikdəki mənəvi təcrübə arasındakı ziddiyyətləri aradan qaldırmağa çalışmışdır.

Əhməd Türküstanda (müasir Qazaxıstanın[[Qazaxıstan]]ın [[Çimkənt]] şəhərinin yaxınlığında) anadan olmuş, təhsilini Buxarada almış və [[təsəvvüf]] yoluna qədəm qoymuşdur. Sonra o Yasiyə (Türküstana) gedərək ömrünün sonuna qədər orada yaşamışdır.

İlk vaxtlar [[Əhməd YəsəvininYəsəvi]]nin təriqəti Məvarənnəhr və Xarəzmdə məşhurlaşmışdır. Sonra isə bu təriqət Qafqazda[[Qafqaz]]da, Anadoluda[[Anadolu]]da və Balkanlarda[[Balkan]]larda yayılmışdır.

Yəsəvilərlə [[Nəqşibəndilər]] arasında çoxlu oxşar cəhətlər vardır. Onların mənəviyyat təliminin əsasında insanın öz qüsur və ehtirasları ilə mübarizə aparmasının zərurəti dayanır. Bu təriqətə görə, insan zikrlərin vasitəsi ilə ruhunu[[ruh]]unu kamilləşdirməklə qüsurlardan qurtula bilər.

Yəsəvilər zikrləri ucadan (cəhri) edir və ruhi kamilləşmə yolunda tənhalığa, xəlvətə çəkilməyə üstünlük verirlər. Bu təriqətdə müridlər[[mürid]]lər (tələbələr) doğruluq, yüksək ağıl, şeyxin dediklərini dərhal yerinə yetirmək kimi keyfiyyətlərə üstünlük verirlər. Yəsəvilərin mənəvi təcrübələri [[Mərkəzi AsiyadaAsiya]]da günümüzədək qorunub saxlanılmaqdadır.

* '''Müəllif:''' ''Aydın Əlizadə'' - "Cəmiyyət və Din" qəzeti