Silinən məzmun Əlavə edilmiş məzmun
|
Redaktənin izahı yoxdur
|
Redaktənin izahı yoxdur
|
||
|
Sətir 33:
Səfəviliklə eyni silsilə və əsaslara sahib olan xəlvətilik təriqətinin [[Şirvanşahlar dövləti]] və cəmiyyəti tərəfindən rəğbətlə qarşılanmasının səbəbləri öz-özünə ortaya çıxır. [[Şeyx Cüneyd]]in şəxsində siyasi bir şəxsiyyətə qovuşan səfəvilik [[Şirvanşahlar dövləti]] üçün təhlükə olmağa başlayan kimi ,eyni motivləri daşıyan xəlvətilik təriqəti əhəmiyyət qazanmış oldu. Yəni, o dövrdə [[şiə]]liyə meylli fəaliyyətlərin önünə keçmənin yənə onların metodu ilə ola biləcəyi düşünülməyə başlandı. Bu da ancaq eyni motivləri daşıyan, siyasi don geyindirilən səfəviliyə alternativ olaraq xəlvətilik təriqətinin ön plana çıxarılması surəti ilə ola bilərdi. Eyni şəkildə [[əhli-beyt]] sevgisindən yola çıxaraq xalqı öz yanlarına çəkmək istəyən şiələrin kənarlaşdırılması yenə də eyni metoddan istifadə edilməklə gerçəkləşə bilərdi. [[Şirvanşah I Xəlilullah]] xan ([[1417]]-[[1465]]) və [[Şirvanşah Fərrux Yəsar]] xan ([[1465]]-[[1500]]) tərəfindən tətbiq olunan bu siyasət 1500-cü ilə qədər öz nəticəsini vermişdi.
[[Şah İsmayıl Xətayi]] tərəfindən Şirvanşahların tabe edilməsindən sonra xəlvətiliyin burada fəaliyyəti zəifləmiş və XVI əsrin ortalarna yaxın yox olmağa başlamşdır. XVI əsrdə yarandığı torpaqlardan uzaqlaşdırılan, [[Şirvan]] təsəvvüf məktəbi olan xəlvətilik hələ XV əsrin ortalarında Seyid Yəhyanın müridləri tərəfindən [[Anadolu]]da yayılmağa başlamışdı. Şah İsmayılnın [[Təbriz]]də taxta çıxdığı və [[Azərbaycan]]da [[Səfəvilər]] sülaləsi hakimiyyətə gəldiyi tarixdə xəlvətilik [[Anadolu]]dan sonra [[İstanbul]]a yetişmiş və daha sonra o, yönümə öz adını verən [[Qoca Mustafa Paşa xanəgahı]]nda fəaliyyət göstərmişdir.
| |||