Silinən məzmun Əlavə edilmiş məzmun
|
Redaktənin izahı yoxdur
|
Redaktənin izahı yoxdur
|
||
|
Sətir 8:
{{maplink|frame=yes|frame-width=265|type=line|stroke-width=3|text=Rusiya}}
'''Rusiya''' ([[Rus dili|rus]]. ''Россия'') və ya rəsmi adı ilə '''Rusiya Federasiyası''' ([[Rusca|rus]]. ''Росси́йская Федера́ция'') — Şimali [[Avrasiya]]da bir böyük ölkədir. Rəhbərlik şəkli federal yarı prezidentlik tipli respublikadır.<ref>[https://rosreestr.ru/upload/Doc/18-upr/%D0%A1%D0%B2%D0%B5%D0%B4%D0%B5%D0%BD%D0%B8%D1%8F%20%D0%BF%D0%BE%20%D1%84.22%20%D0%B7%D0%B0%202016%20%D0%B3%D0%BE%D0%B4%20(%D0%BF%D0%BE%20%D1%81%D1%83%D0%B1%D1%8A%D0%B5%D0%BA%D1%82%D0%B0%D0%BC%20%D0%A0%D0%A4)_%D0%BD%D Сведения о наличии и распределении земель в Российской Федерации на 01.01.2017 (в разрезе субъектов Российской Федерации)] // [https://rosreestr.ru/site/activity/gosudarstvennoe-upravlenie-v-sfere-ispolzovaniya-i-okhrany-zemel/gosudarstvennyy-monitoring-zemel/sostoyanie-zemel-rossii/gosudarstvennyy-natsionalnyy-doklad-o-sostoyanii-i-ispolzovanii-zemel-v-rossiyskoy-federatsii/ Федеральная служба государственной регистрации, кадастра и картографии (Росреестр)]. İstifadə tarixi: 30 Aprel, 2019</ref> Şimal-qərbdən cənub-şərqə Rusiya, [[Norveç]], [[Finlandiya]], [[Estoniya]], [[Latviya]], [[Litva]] və Polşa ([[Kalininqrad vilayəti]] ilə), [[Belarus]], [[Ukrayna]], [[Gürcüstan]], [[Azərbaycan]], [[Qazaxıstan]], [[Çin Xalq Respublikası|Çin]], [[Monqolustan]] və [[Şimali Koreya]] ilə həmsərhəddir. Dəniz sərhədi olaraq isə [[Oxot dənizi|Oxot Dənizindən]] [[Yaponiya]] ilə, Berinq Boğazından isə [[Amerika Birləşmiş Ştatları|ABŞ]] [[ABŞ ştatları|ştatı]] olan [[Alyaska]] ilə də qonşudur.<ref>Dünya Atlas xəritəsi: Detallı xəritə / Layihənin yaradıcıları və təkmilləşdiriciləri: А. N. Buşnev, А. P. Pritvorov. — [[Moskva]]: AST, 2017. — С. 31. — 96 с. — [[Xüsusi:BookSources/978-5-17-10261-4|ISBN 978-5-17-10261-4]].</ref> 17,075,400 km²-lik ərazisi ilə [[Ölkələrin və ərazilərin sahələrinə görə siyahısı|dünyanın ən böyük ölkəsidir]] və dünya yaşayış sahəsinin səkkizdə birini əhatə edir. Rusiya eyni zamanda [[2014]] ili etibarı ilə 144 milyon əhalisi ilə [[Ölkələrin əhaliyə görə sıralanması|dünyanın ən sıx əhalili]] doqquzuncu ölkəsidir. Bütöv şimali [[Asiya]]nın və [[Şərqi Avropa]]nın böyük bir qisminə uzanan Rusiya, [[Rusiyada zaman|doqquz zaman kəsiyinə]] yayılır və çox müxtəlif [[Rusiya relyefi|relyef]] və [[Rusiyanın iqlimi|iqlimə]] malikdir.
Rusiyanın tarixi [[III əsr|III]] və [[VIII əsr]]lər arasında [[Avropa]]da tanınan bir qrup olaraq ortaya çıxan [[Slavyanlar|Şərq Slavyanları]] ilə başlayır. [[IX əsr]]<nowiki/>də [[Varyaqlar]] tərəfindən qurulan və idarə olunan [[Orta əsrlər|Orta Əsr]] [[Kiyev Rus dövləti|Kiyev Rus Dövləti]] ortaya çıxdı. [[988]]-ci ildə [[Bizans İmperiyası]]ndan [[Şərqi pravoslav kilsəsi|Pravoslav Xristianlığı]] qəbul edildi və sonrakı [[minillik]] üçün buraya [[Bizans İmperiyası|Bizans]] və [[Slavyanlar|Slavyan]] mədəniyyətlərinin sintezi başladı. Daha sonra [[Kiyev Rus dövləti|Kiyev Rus Dövləti]] bir sıra kiçik dövlətlər halına parçalandı və torpaqlarının əksəriyyəti Monqollar tərəfindən istila edilib [[Qızıl Orda|Qızıl Orda Dövlətinin]] qolları halına gəldi. [[Qızıl Orda|Qızıl Orda Dövlətindən]] müstəqilliyini elan edən Rus knyazlıqları yavaş-yavaş yenidən birləşib [[Böyük Moskva knyazlığı|Moskva Knyazlığını]] qurmuş və [[Kiyev Rus dövləti|Kiyev Rus Dövlətinin]] mədəni və siyasi irsinin ardıcılı olmuşdur. 18-ci əsrə gəldikdə, böyük ölçüdə fəth, ilhaq və kəşf yolu ilə Avropada Polşadan Şimali Amerikada Alyaskaya qədər uzanan tarixin ən böyük üçüncü imperiyası olan Rus İmperiya halına gəldi.
| |||