Silinən məzmun Əlavə edilmiş məzmun
5.44.38.173 ()
Redaktənin izahı yoxdur
Teqlər: Vizual redaktor Mobil redaktə Mobil veb redaktə
|
k tərəfindən edilmiş redaktələr geri qaytarılaraq Eldarado tərəfindən yaradılan sonuncu versiya bərpa olundu.
Teq: Geri qaytarma
|
||
Sətir 60:
== Tarixi ==
Mütəxəssislərin fikrincə [[Mezozoy erası]]nın başlanğıcında 30-min il davam edən [[Trias dövrü]] ərəfəsində Yer kürəsinin böyük sahəsini quru təşkil etmiş, sonralar həmin
[[Şəkil:Baku on Jenkinson map.jpg|thumb|right|300px|[[1562]]-ci ildə ingilis səyyahı Cenkinsonun tərtib etdiyi [[Bakı]] şəhəri və Xəzər dənizinin xəritəsi]]
Qədim yunan coğrafiyaşünası və tarixçisi [[Hekatey Miletli]] (e.ə. VI-V əsrlər) ilk dəfə olaraq Xəzərdən bəhs etmiş, onu okean körfəzi və Hirkan (Girkan) dənizi kimi adlandırılmışdır. Sovet tarixçisi L.A.Yelnski isə Hekateyin və onun müasirlərinin coğrafi baxışlarını bütövlükdə təhlil edərək belə nəticəyə gəlir ki, yunan səyyahı bütün dənizləri ([[Aralıq dənizi]] istisna olmaqla) o cümlədən Xəzəri qapalı hesab etmişdir. Lakin Herodotun dövründə [[Qırmızı dəniz|Qırmızı]], [[Ərəbistan dənizi|Ərəbistan]] və s. dənizlərin okeanla əlaqəsi aşkar edildi. Görünür tarixçi [[Herodot]] da bir dəniz haqqında olan baxışın mexaniki olaraq başqasına tətbiq edilməsinə qarşı çıxmışdır. Ona görə də Xəzərin heç bir dənizlə əlaqəsi olmadığını göstərmişdir. Xəzərə göl xarakteri e.ə. V-IV əsrlərdə daha çox irəli sürülürdü. Eyni zamanda əks nəzəriyyələr də mövcud idi. E.ə. II əsrdə yaşamış Ptolomey də birmənalı olaraq Herodotun fikrini təsdiq etmişdir. Sərkərdə [[Makedoniyalı İsgəndər]]in qoşunları [[Sırdərya]] ətrafında olduğu zaman (həmin vaxt Xəzər və Aral dənizləri bir-birindən ayrılmamışdır) İskəndərin silahdaşları belə hesab etmişlər ki, Sır-Dərya Xəzər dənizinə, [[Don çayı]] isə [[Azov dənizi]]nə tökülür, Xəzər və Azov dənizi bir-birinə qovuşur. Hətta böyük mütəfəkkir [[Aristotel]] də Xəzərin qapalı hövzə olmasını müdafiə edirdi. Lakin onun Xəzərin Qara dənizlə yeraltı əlaqəsinin olması fikrini nəyin əsası məlum deyil.
|