Silinən məzmun Əlavə edilmiş məzmun
|
Teqlər: Mobil redaktə Mobil veb redaktə
|
Angel is Secrets (müzakirə) tərəfindən edilmiş 4945970 dəyişikliyi geri qaytarıldı.
Teq: Geri qaytarma
|
||
|
Sətir 6:
Erkən tunc dövrü.Birinci böyük ictimai əmək bölgüsünün meydana gəlməsi.Erkən tunc dövründə təsərrüfatın müxtəlif sahələri meydana gəlmiş, eyni zamanda əmlak və sosial bərabərsizlik yaranmışdı. Tunc dövrünün əvvəlində toxa əkinçiliyi xış (cüt) əkinçiliyi ilə əvəz olunmuşdu. Xış ağacdan hazırlanırdı. Daha sonra süni suvarma yarandı, iş heyvanlarından istifadə olundu, taxıl tunc oraqla biçildi və dən əl dəyirmanında üyüdüldü. Ev heyvanlarının növü artdı, at əhliləşdirildi, araba, təkər ixtira edildi köçəri maldarlıq meydana gəldi, Maldarlar öz sürülərini yeni otlaqlara sürür, öz ailələri və əmlaklarını arabalara yığıb özləri ilə aparırdılar. Maldarlar ya arabalarda, ya da qurulub-yığılan çadırlarda yaşayır, tədricən köçəri həyat tərzinə keçərək köçəri olurdular. Beləliklə, ilk (erkən) tunc dövründə maldarlıq əkinçilikdən ayrıldı, birinci böyük ictimai əmək bölgüsü yarandı.
[[Dulusçuluq]], [[metalişləmə]], [[toxuculuq]] inkişaf etdi, tuncdan əmək alətləri silah bəzək və məişət əşyaları hazırlayırdılar. İlk (erkən) tunc dövrünün ən böyük nailiyyətlərindən biri yazının icad edilməsi idi. Bu dövrdən başlayaraq ailədə və ictimai həyatda kişilərin rolu artdı. Xış əkinçiliyi, maldarlıq xüsusi dözüm tələb etdiyinə görə kişi peşəsinə
Qəbilə ağsaqqalı hər bir ailəyə pay torpağı ayırırdı. Belə bir şəraitdə qəbilənin tərkibi də dəyişdi. İri ailələr ayrı-ayrı ailələrə parçalandı. Bu ailələr yeni kollektivə çevrildi, nəticədə qonşu icması (kənd icması) meydana gəldi. Qəbilə və tayfalardan fərqli olaraq, qonşu icması qohum olmayan ailələrin qonşuluq əsasında qurulan kollektivi idi. Qonşuluq icmasında hər bir ailənin pay torpağı var idi, bu torpağı hər bir ailə özü becərir, onun məhsulunu da özü üçün toplayırdı. Qonşuluq icması bərabərsizliyin əsasını qoydu. Taxıl biçilib qurtardıqdan sonra onun yerindən mal-qara üçün birgə istifadə olunurdu. Torpaq, su, meşə, biçənək və otlaqlardan hamı istifadə edirdi. Onlar yolları, su kanallarını birgə çəkir, əkin sahələri üçün torpaq sahələrini meşədən birgə təmizləyirdilə.
== Orta tunc dövrü ==
| |||