Silinən məzmun Əlavə edilmiş məzmun
|
|
Teqlər: Mobil redaktə Mobil veb redaktə
|
||
|
Sətir 3:
== Tarixi ==
=== Qədim dövr Azərbaycan ədəbiyyatı (b.e.ə. — XII əsr) ===
[[Qafqaz albanlarının dili|Qafqaz Albaniyası dilində]] yerli yazı və ədəbiyyatın yaranması [[ermənilər]]də və [[gürcülər]]də olduğu kimi, ölkənin xristianlaşması ilə bağlı idi.<ref name="nizami"/> Dini ədəbiyyatın
Məhz bu dövrdə alban hökmdarı [[Yesuagen]]in, alban patriarxı İyereminin yardımı ilə "Tövrat" və "İncil"in, "Liturgiya" (xristianların əsas ibadət ayini) və başqa dini kitabların tərcüməsi üzrə uğurlu işlər görüldü.<ref name="nizami"/> V-VII əsrlər alban yazısının çiçəklənmə dövrü hesab olunur.<ref name="nizami"/> Erkən alban ədəbiyyatı əlverişli tarixi-mədəni şəraitdə təşəkkül tapdı. Ədəbiyyatın inkişafı nəticəsində maraq dairəsi genişlənmiş, bu isə öz əksini müxtəlif janrlarda tapmışdı: agioqrafik əsərlər, tarixi xronikalar, hüquqi sənədlər - kilsə qanunları və dünyəvi qanunlar yaranmağa başladı. V-VI əsrlərdə siyasi səbəblər üzündən ədəbiyyatda ellinpərəst istiqamət nəzərə çarpdı.<ref name="nizami"/> Dövrün alban ədəbi ənənələrinə bizə yetişmiş aşağıdakı tarixi narrativ mənbələr aiddir: [[Moisey Kalankatlı]]nın "[[Alban ölkəsinin tarixi]]", VII əsr şairi [[Dəvdək]]in elegiyası, alban hüquqi mənbələri olan kilsə qanunları (V əsr [[Aquen kilsə məclisi]]nin qanunları və [[Katolikos I Simeon|Simeonun]] qanunu adı ilə tanınmış 705-ci il Partav məclisinin qanunu).<ref name="nizami"/>
| |||