{{cquote|müəllif=|''

* '''Sünesün ruhu:''' Bədənin xaricində suya gedir. Suyun içində hərəkət edir. Təbiətdəki su çevrəsi kimi mövcud olur. İnsan öldükdən sonra yeraltı aləmə gedir. Yenidən dünyaya gəldikdə isə bir bulaqdan çıxar və körpənin içinə girər.<ref group=q>Süne ruhu olaraq da tanınır.</ref>

* '''Süldə ruhu:''' Bir insana şəxsiyyətini verən mənlik ruhudur. Digər ruhlar bədəni tərk etsə huşsuzluğa, şəxsiyyətini itirməyə ya da komaya düşməyə səbəb olarlar, amma bu ruh bədəni tərk etsə insan ölər. İnsan öldükdən sonra bu ruh təbiətdəki bir cisimə girir və [[Yer-Su]] ruhu olur. Bu ruh dünyaya yenidən gəlmir.}}

[[VI əsr]]dən etibarən mövcud olan yazılı daşları ilə nəyə inandıqlarını sübut edən [[türklər]] haqqında digər xalqların yazdığı daha qədim yazılar da mövcuddur. Ən mühüm bilgiləri [[çinlilər|çin]], [[ərəblər|ərəb]], [[farslar|fars]] və [[Bizans İmperiyası|Bizans]] mənbələrində tapmaq mümkündür. Buna baxmayaraq bu xalqlar əsasən türkləri düşmən olaraq qəbul etdikləri üçün yazdıqları demək olar ki, müsbət xarakterli deyil. Bu səbəbdən yad mənbələrdə tanrıçı türklərdən "iki ayaq üstə yeriyən itlər", insanlıqdan kənar vəhşilər", "qurd ya da it başlılar" olaraq bəhs edilir. Buna baxmayaraq bu mənbələrdə də faydalı məlumatlar tapmaq mümkündür.<ref name="Dr. Peter Laut">Dr. Peter Laut: Vielfalt türkischer Religionen: Tänriismus, Universität Freiburg [http://freidok.ub.uni-freiburg.de/freidok/volltexte/2005/1829/pdf/Laut_Vielfalt_tuerkischer_Religionen.pdf] (Almanca: Türklerde dinlerin çeşitliliği/ Freiburg Üniversitesi'nden Dr. Peter Laut)</ref>

 

=== Tək Tenqri anlayışı ===

Qədim türk inancının [[monoteizm|monoteist]], yoxsa [[politeizm|politeist]] bir din olması ilə bağlı fərqli düşüncələr vardır. Burada ən əsas mübahisə məsələsi Tenqri sözünün nə vaxt Göy, nə vaxt Tanrı mənasında işlənmiş olmağındadır. Hər iki mənada işlənəndə də məntiqli qəbul olunması mümkündür.