Silinən məzmun Əlavə edilmiş məzmun
(müzakirə | töhfələr)
Redaktənin izahı yoxdur
(müzakirə | töhfələr)
Redaktənin izahı yoxdur
Teqlər: Vizual redaktor Mobil redaktə Mobil veb redaktə
Sətir 61:
}}
 
'''Türkiyə''' ({{lang-tr|''Türkiye''}}), rəsmi adı '''Türkiyə Respublikası''' ({{lang-tr|''Türkiye Cumhuriyeti''}}). Paytaxtı [[Ankara]] olan [[Avropa]], [[Asiya]] və [[Afrika]] qitələrinin bir -birinə ən çox yaxınlaşdığı nöqtədə yerləşən ölkədir. Ölkə torpaqlarının böyük hissəsi [[Kiçik Asiya|Anadolu yarımadasında]], bir hissəsi isə [[Balkan yarımadası]]nın çıxıntısı olan [[Frakiya|Trakiya]]da yerləşir. Ölkə üç tərəfdən [[Aralıq dənizi]], [[Qara dəniz]] və onlar arasında yerləşən [[Mərmərə dənizi]] və [[Egey dənizi]] ilə əhatə olunur. Türkiyə şərqdən [[Gürcüstan]], [[Ermənistan]], [[Azərbaycan]] və [[İran]], cənubdan [[İraq]] və [[Suriya]], qərbdən [[Yunanıstan]] və [[Bolqarıstan]] ilə həmsərhəddir.
 
Türkiyə yeddi müstəqil [[türk dövlətləri]]ndən biridir. Əhalisinin əksəriyyəti [[İslam]] dininə inanır. Ölkənin rəsmi dili [[türk dili]]dir, lakin əhalinin 15.7 %-ni (ehtimal) təşkil edən [[kürdlər]] və [[zazalar]], [[kürd dili]] və [[zaza dili]]ni də geniş işlədirlər.
 
== Coğrafi mövqeyi, təbii şərait və ehtiyatları. ==
İki qitədə: [[Avropa]] və [[Asiya]]<nowiki/>da yerləşən Türkiyənin sahəsi 779 min km 2 -dir. Ölkənin Avropa hissəsi Şərqi Frakiya və ya Rumeli adlanmaqla ümumi ərazinin 3%-ni (23,7 min km 2 ), Asiya hissəsi isə Anadolu adlanmaqla ümumi ərazinin 97%-ni əhatə edir. Avropa və Asiya hissələrini bir-birindən Egey dənizi, Bosfor və Dardanel boğazları ayırır. Türkiyə ticarət və hərbi-strateji yollar (avtomobil və dəmir) kəsimində və 3 dəniz (şimalda Qara, qərbdə Egey, cənubda Aralıq dənizi) əhatəsində yerləşir, bu da onun coğrafi və geosiyasi mövqeyinin əlverişliyini müəyyən edir. Türkiyə dağlıq ölkədir. Ölkənin dəniz səviyyəsindən orta yüksəkliyi 1132 m-dir. Mərkəzi hissədə [[Anadolu yaylası]], kənarlarında isə silsilələr yerləşir (şimalda Pont, cənubda Tavr). Anadolu yaylası 3 rayona bölünür: Qərbi, Daxili və Şərqi. Qərbi Anadolu – [[Egey dənizi|Egey]] və [[Mərmərə dənizi|Mərmərə]] dənizlərinin sahillərini əhatə edir. Buradakı dağlar orta yüksəkliyə malikdir (Uludağ – 2543 m). Türkiyənin ucqar şimal-qərbinin (Şərqi Frakiya) relyefi düzənlik olduğundan kənd təsərrüfatı baxımından əlverişlidir. Daxili Anadolu – Anadolu yaylasının çox yüksək hissəsidir. Hündürlüyü 850 m olan dağ tirəsində ölkənin paytaxtı Ankara şəhəri yerləşir. Şərqi [[Anadolu]] – [[İran]]<nowiki/>la sərhəddə yerləşməklə ərazisində Türkiyənin ən yüksək nöqtəsi (5165 m) ucalan Ağrıdağdan ibarətdir. Pont dağları Qara dəniz sahillərinə paralel 100 km məsafədə uzanır. Pont dağları Sinopdan şərqdə 3000-3700 m-ə qədər ucalır (ən hündür nöqtə Trabzon yaxınlığında Qaçqar – 3937 m). Türkiyənin cənubunda Aralıq dənizi boyu və ondan şərqə Türkiyə-[[İran]] sərhəddinədək Tavr dağları uzanır. O, Qərbi, Mərkəzi və Şərqi Tavrlara bölünür<ref name=":0" />.
 
=== Təbii ehtiyatları ===

Informasiya Melumat Axtar

Anarim.Az

Sayt Rehberliyi ile Elaqe

Saytdan Istifade Qaydalari

Anarim.Az 2004-2023