Silinən məzmun Əlavə edilmiş məzmun
Sətir 62:
[[E.ə. 63]]-cü ildə Sezar üçün çox hərəkətli il oldu. Tribun [[Titus Labienus]]u, 37 il əvvəl siyasi sui-qəsdə qurban gedən tribun [[Lucius Appuleius Saturninus]]un ölümüylə əlaqədar senator [[Gayus Rabirius]]u məhkəməyə şikayət etməyə və bu məhkəməyə baxacaq iki hakimdən biri olaraq da özünü təyin etdirməyə nail oldu. Rabirius, [[Siseron]] və [[Quintus Hortensius]] tərəfindən müdafiə edildi ancaq vətənə xəyanətdən məhkum edildəkdən qurtula bilmədi. Təmizə çıxarılmaq üçün xalqa müraciətə hazırlaşdığı vaxtda praetor Quintus Caecilius Metellus Celer hərbi bayrağı Janiculum təpəsindən sökərək yığıncağın ertələnməsini təmin etdi. Labienus qovuşdurmanı başqa bir iclasla yenidən başlada biləcəyi halda bunu etmədi və Sezarın istədiyi formada davranaraq məhkəməni ləğv etdi. Labienus gələcək 10 il boyunca Sezarın mühüm müttəfiqi olacaqdı.
Eyni il [[Lutsi Korneli Sulla|Sulla]] tərəfindən təyin edilən Pontifex Maximus Quintus Caecilius Metellus Piusun ölməsilə Sezar bu vəzifəyə namizəd oldu. Rəqibləri optimates klikindən köhnə konsul [[Quintus Lutatius Catulus]] və [[Publius Servilius Vatia Isaurius]] idi. Hər iki tərəf haqqında da rüşvət ittihamları ortaya atılmışdı. Sezar seçki sabahı anasına ya [[Böyük pontifik|Pontifex Maximus]] ya da bir heç olaraq dönəcəyini, çünki seçilə bilməyəcəyi təqdirdə seçimlər üçün aldığı böyük borc qarşılığında sürgünə göndəriləcəyini bilirdi. Nəticədə Sezar rəqiblərinin bütün təcrübə və mövqelərinə rəğmən, digər iki namizədin səslərinin bölünməsi sayəsində rahatca qazandı. Vəzifəsinə [[Via Sakra]]da rəsmi iqamətgahın təsis edilməsi ilə başladı.
Eyni il [[konsul]] olaraq işləməyə başlayan [[Siseron]], respublikanın[[respublika]]nın idarəçiliyini ələ keçirmək üçün Katilinanın planlarını üzə çıxardıqdan sonra Katulus və digərləri Sezarın da bu planın bir hissəsi olduğunu iddia etdilər. ErtəsiSonrakı il [[praetor]] seçiləcək olan Sezar planı hazırlayanlarla necə mübadilə ediləcəyi haqqında Senatda[[Senat]]da edilən mübahisələrə qatıldı. mübahisəMübahisə əsnasında Sezara bir qeyd çatdırıldı. İrəlidə onun ən qatı rəqibi halına gələcək olan [[Gənc Kato|Markus Porcius Kato]], Sezarı planı hazırlayanlarla birgə olmaqda ittiham etdi və ona verilən mesajıməktubu yüksək səslə oxumasınıtələboxumasını tələb etdi. Sezar qeydi ona göndərincə məktubun [[Gənc Kato|Kato]] üçün olduqca utanc verici bir şey oduğu ortaya çıxdı. Beləki məktub sevgi məktubu idi və Katonun[[Gənc Kato|Kato]]nun ögəy bacısı tərəfindən Sezara göndərilmişdi. Sezarın planı hazırlayanların ömür boyu həbsə məhkum edilmələrini müdafiə etsə də, Katonun çıxışından sonra [[Senat]] çevrilişə cəhd edənləri edam etdirdi.
Ondan sonrakı il bu planı araşdırmaq üçün yenidən komissiya quruldu və Sezar bir daha bu planın parçası olmaqda ittiham edildi. Siseronun[[Siseron]]un bunu sübut etməsindən sonra plan haqqında bildiklərini öz istəyi ilə danışdı və günahsızlığı anlaşıldı və onu, ittiham edən komissiya üzvlərindən biri həbs edildi.
[[E.ə. 62]]-ci ildə [[praetor]] olaraq çalışarkən mübahisəli qanun təklifləri mövzusunda [[tribun |tribun Metellus Celeri]] dəstəkləmiş və ikilinin israrçılığına görə [[Senat]] onları bir müddətlik vəzifədən uzaqlaşdırmağa məcbur qalmışdı. Sezar vəzifəsini davam etdirməyə cəhd etmiş, lakin fiziki gücün işə qarışdığını gördükdən sonra dayanmışdı. Senat isə Sezarı dəstəkləyən küçə nümayişləri artmağa başladıqdan sonra onu yenidən vəzifəsinə bərpa etmişdi.
Eyni il [[Bona Dea festivalı|Bona Dea]] (Yaxşı İlahələr) festivalı Sezarın himayəsində və onun evində edilmişdi. Kişilərin festivala qatılmasına icazə verilmədiyi halda gənc [[patrisi]] olan Publius Klodius Pulcher qadın paltarında içəri girməyi bacarmış, Sezarın həyat yoldaşı Pompeianı açıqca intim əlaqəyə sövq etmişdi. Kim olduğu bilinəndə isə dini hörmətsizliyə görə həbs edilmişdi. Sezar Romanın[[Roma]]nın ən güclü patrisi ailələrindən birini özünə qarşı çevirməmək üçün Klodiusun məhkəməsində ona qarşı şahidlik etməmiş və Klodius rüşvət və təhdidlər sayəsində bəraət almşdı. Bununla bərabər, Sezar "''həyat yoldaşım barədə heç bir şübhə olmamalı"'' deyərək Pompeiadan boşanmışdı.
Praetorluğunun bitməsinin ardıyca Sezar [[Hispania]] Ulterior əyalətinə idarəçi olaraq təyin edilmiş olsa da hələ çox borclu idi və ayrılmadan əvvəl ona borc verənləri razı salmalı idi. Bu səbəblə Romannı[[Roma]]nın ən zəngin adamlarından olan [[Mark Krass|Markus Likinius Krassus]]a müraciət etdi. [[Mark Krass|Krassus]] pompeyə[[Qney Pompey|Pompey]]ə qarşı olan müxalifətində ona dəstək olması qarşılığında Sezarın borclarının bir hissəsini ödədi və geri qalanına da qarant durdu. Yenə də praetorluğu sonlanınca toxunulmazlığı qalxacağı üçün borc sahibləri tərəfindən ittiham edilə biləcəyini başa düşən Sezar, hələ vəzifəsi sonlanmadan əyalətinə getmək üçün Romadan[[Roma]]dan ayrıldı. Hispaniada[[Hispania]]da Kallaici və Lusitanilərin torpaqlarını fəth etdi, qoşunu tərəfindən imperator olaraq salamlandı. Borclarla bağlı qanunu reform etdi və canişinlik dövrünü uğurla sonlandırdı.
Sezar [[imperator]] olaraq salamlandığı üçün ''Roma Zəfər Alayı'' ilə mükafatlandırıldı. Ancaq Sezarın gözü respublikannı[[respublika]]nın ən yüksək magistrallığı olan Konsulluq vəzifəsində idi. Ortada bir problem var idi, beləki Sezar əgər zəfər alayına qatılardısa hərbçi olaraq qalmalı və [[Roma]] şəhər qalasının gerisində gözləməli idi, ancaq konsulluq seçimlərinə qatılmaq istəyirdisə komandanlığı buraxmalı və şəhərə adi bir vətəndaş kimi girməli idi. Eyni anda iki seçimin də reallaşması münkünsüz idi. Senatdan[[Senat]]dan seçimlərə ''in absentia'' (qiyabi) olaraq qatılmaq üçün icazə istədi, ancaq bu tələb [[Gənc Kato|Kato]] tərəfindən veto edildi. Zəfər alayı və konsulluq arasında seçim etmək məcburiyyətində qalan Sezar, konsuluğu seçdi.
[[Şəkil:RomanSilverDenariusWithHeadOfCaptiveGaul48BCE.JPG|thumb|''Sezarın'' [[Qalliya]] səfərinin ardıyca zərb edilmiş olan [[e.ə. 48]]-ci il tarixli gümüş [[Roma]] Denarius üzərində dustaq edilmiş [[Qalliya|Qalliyalı]] başı. ]]
 

Informasiya Melumat Axtar

Anarim.Az

Sayt Rehberliyi ile Elaqe

Saytdan Istifade Qaydalari

Anarim.Az 2004-2023