Hindistanın təyin geoloji prosesləri yetmiş beş milyon il əvvəl başlandı, nə vaxt Hindistan subkontinenti, onda (sonra) cənubi supercontinent Qondvanasının hissəsi, northeastwards dreyfini, əlli milyon il davam etmək, başladı, o vaxtkı unformed Hind okeanından. Avrasiya Lövhə (Boşqab) ilə subkontinentin sonrakı toqquşması və onun (bunun) altında subdiksiya, Himalaya başlanğıc verdi, planetin ən yüksək dağları – hansı indi şimalda və [[şimal]]-şərqdə Hindistan yanaşır (həmsərhəddir). Əvvəlki dəniz dibində dərhal meydana çıxma Himalayının cənubu, lövhə (boşqab) hərəkəti (hərəkatı) tədricən malik olmaq geniş təknə, yaratdı, hansı ki indi çay məhdud çöküntü ilə, doldur(ul)muş oldu İndo Gangetic Düzənliyini formalaşdırır. Bu düzənliyin qərbinə və ondan (budan) Aravalli Diapazonu ilə kəsin, Tar Səhrası uzanır. Orijinal (ilkin) Hindistan lövhə (boşqab) indisi yarımada sakini Hindistanı, ən köhnə (yaşlı) və geoloji əksər möhkəm kimi sağ qalır və Satpura və Vindhya kimi uzaq şimal kimi uzanmaq mərkəzi Hindistanda yerləşir. Bu paralel diapazonlar şərqdə Jharkhand-da kömür ilə zəngin Chota Nagpur Plateauya qərbdə Qucaratda [[Ərəblər|Ərəb]] dənizi sahilindən qüvvədə olur (qaçır). Onların cənublarına, saxlanma (qalan) yarımada sakini landmass-ına, Dekan Platosu, uyğun olaraq sol və sağda sahilboyu diapazonlar, Qərbi Qatlar və Şərqi Qat ilə dövrələnilir; plato Hindistanda, bir milyarddan çox yaşında bəzilərində ən köhnə qaya formalaşmalarını özündə saxlayır. Belə dəbdə (üsulda) təşkil etmiş (edilmiş), Hindistan şimali en dairəsi şərqi uzunluq dairələri, 68°7' və 97°25' 6°44-ün' və 35°30-un' aralarında bərabərləşin şimalına uzanır.

Kənd təsərrüfatı nisbətən sabit və dinamik inkişaf edir. Kənd təsərrüfatının əsasını əkinçilik təşkil edir. Kənd təsərrüfatında əldə olunan gəlirin 75%-i bitkiçiliyin payına düşür. Becərilən torpaq sahəsi 141 mln. hektardır. Bunun da 15 mln. hektarı ildə 2 dəfə əkilir. 84 mln. hektar süni suvarma ilə becərilir. Hindistan [[çay]], [[Yerfındığı|yer fındığı]], [[şəkər qamışı]] istehsalına görə birinci, [[düyü]] və [[pambıq]] istehsalına görə ikinci, tütün istehsalına görə üçüncü yeri tutur. 2003-cü ildə əsas kənd təsərrüfatı məhsulları istehsalı-taxıl 225 mln. ton (o cümlədən buğda 76 mln. ton, [[düyü]] 132 mln. ton),çay 770 mln. ton, [[qəhvə]] 200 min ton, pambıq 2,1 mln. ton, şəkər qamışı 272 mln. ton, tütün 660 min ton, [[kartof]] 21 mln. ton olmuşdur. [[Yerfındığı|Yer fındığı]] və küncüt istehsalına görə dünya ölkələri üzrə məhsulun 30%-nə malikdir. Kətan toxumu və [[Gənəgərçək yağı|gənəgərçək]] yağı istehsalına görə birinci yeri tutur. Ədviyyat məhsulları istehsalı çox yayılmışdır – [[bibər]], [[darçın]], [[raps]], [[zəncəfil]], [[sarıkök]], [[Hil (bitki)|hil]] və s. Bütün tərəvəz və meyvə növləri vardır. İribuynuzlu mal-qaranın sayına görə də Hindistan dünyada birinci yeri tutur. Dünya üzrə cəmi camışların 57%-i, inəklərin 16%-i Hindistanın payin düşür. 75 mln. ton süd istehsal edir. Ərazisinin 19,3%-i meşəlikdir. Hindistan dənizdən tutulan balığa görə 6-cı, içməli sudan tutulan balığa görə 2-ci yeri tutur. Cəmi tututlan balığın həcmi-5,3 mln. tondur. Bu sahə məşğulluğun artmasında və xarici ticarətdə böyük rol oynayır. 400 min ton dəniz məhs ulu ixrac edir.

Ümumi daxili məhsulun 18%-i emal sənayesini payına düşür. [[Parça]] sənayesi daha böyük üstünlüyə malikdir. 90 mln. nəfər adam işləyir. İstehsalın 19%-i xırda əl işlərinə əsaslanır. İxracdan olan gəlirin 30-33%-i toxuculuq sənayesi məhsullarındandır. Hind kəndiri istehsalına görə dünyada birinci, bu sahədən olan hazır məmulatlar ixracına görə ikinci yeri tutur. Ölkədə 144 mln. ton gübrə istehsal edilir. Tələbatı 70% ödəyir. Əczaçılıq sənayesi çox yüksək səviyyədə inkişaf edib. Bu sahədə 250 min böyük müəssisə işləyir. Hazırda cəmi sənayenin 17,2%-i parça sənayesinin, 16,5%-i neft və kömür sənayesinin, 14%-i yeyinti sənayesinin, 7%-i sellüoz-kağız sənayesinin, 5%-i elektrotexnika sənayesinin payına düşür. 1950-2005-ci illərdə sənaye istehsalı 15 dəfə artmışdır. Ümumi daxili məhsulda emal sənayesinin xüsusi çəkisi 1950-ci ildəki 11,4%-dən 20%-ə çatmışdır. Emal sənayesi məhsulunun ümumi həcmində ağır sənaye 32%-dən 64%-dək artmışdır. İstehsalın quruluşunda dəyişiklik yaranmışdır. Uzun müddət üçün nəzərdə tutulan istehlak şeylərinin xüsusi çəkisi artmışdır. Emal sənayesinin sahəvi quruluşunda da dəyişiklik yaranmışdır. Ərzaq malları, pambıq parça, hind kəndiri və toxuculuq məmulatları istehsalının xüsusi çəkisi 1,5-2 dəfə azalmışdır. 1950-ci illərdə sənaye məhsullarının 60%-i yeyinti və [[toxuculuq]] mallarından ibarət olduğu halda, 2005-ci ildə bu 25%-dən az olmuşdur. Neft məhsullarının və maşınqayırmanın xüsusi çəkisi 2-3 dəfə artmışdır.

Bir çox sahələrdə dövlət bölməsinin xüsusi çəkisi daha çoxdur. Bunlardan neft çıxarılması və emalı, [[Daş kömür|kömür]], [[mis]], [[qurğuşun]], sink istehsalı, [[polad]] əridilməsinin 60%-dən çoxu, ağır maşınqayırma məhsulları, [[gəmiqayırma]], [[təyyarə]] və dəzgahqayırma və s. göstərmək olar. 200-dən çox elmi-tədqiqat

Hindistanda avtomobil sənayesi ildə 642 min müxtəlif növdə avtomobil buraxır. Qara metallurgiyada 7 böyük [[zavod]] tam gücü ilə işləyir. İldə 10,1 mln. ton polad istehsal edilir.

Üçüncü mərhələ [[60]]-cı illərin ortalarından başlamışdır. Bu mərhələ ağır sənaye ilə kənd təsərrüfatı və xırda istehsal arasındakı qeyri mütənasibliyin ləğv edilməsi də problem kimi qarşıda qoyulmuşdu. Həmin illərdə "yaşıl inqilab" strategiyasını başlanğıcı qoyulmuşdur. Yoxsul kəndə-kənd təsərrüfatına, xırda istehsala köməklik edilməsi barədə proqram qəbul edilmişdir. Bu mərhələdəki iqtisadi siyasətdə əsas mərhələlərdən biri də [[1969]]-cu ildə bankların milliləşdirilməsi oldu. Beləliklə, sənayenin və xırda sahibkarlığın müdafiə edilməsi siyasəti və dövlət köməkliyi sahibkarlıq bölməsində sabitliyin təmin edilməsinə səbəb olmuşdur.

Hindistan dünyanın ən çoxmillətli dövlətidir. Hindli anlayışı müxtəlif dildə danışan bir neçə yüz xalq və tayfaların (hindu, benqal, pəncab və s.) birliyi kimi başa düşülməlidir. Ölkədə elə bir dil yoxdur ki, əhalinin böyük əksəriyyəti bu dildə danışsın. Dövlət dili ölkədə ən çox saylı [[hindu dili|hinduların dilidir]]. İkinci dövlət dili kimi [[ingilis dili]]ndən istifadə olunur. Bununla yanaşı hər bir ştatda yerli xalqların dilində yerli hökümətlərin qərarları, qəzetlər, jurnallar dərc edilir. Hindistanda [[1881-ci il]]dən başlayaraq hər on ildən bir əhali siyahıya alınır. Əsrin əvvəllərindən (1901-ci ildə 238 milyon nəfər) 2000-ci ilədək ölkənin əhalisi 4,3 dəfə artmışdır. Bu da təbii artımın yüksək olmasını sübut edir (indi illik artım 1,8-1,9%-dir). Əhalinin sürətlə artması iqtisadiyyatda əlavə çətinliklər yaradır. Buna görə Hindistan [[ailə planlaşdırılması]] siyasətini həyata keçirən ilk dövlətlərdən biridir. Lakin [[demoqraf]]ların hesablamalarına görə əhalinin sabitləşməsi yalnız [[XXI əsr]]in ortalarında ola bilər. Əhali ölkə ərazisi üzrə olduqca qeyri-bərabər yerləşmişdir. Dənizsahili ərazilər, məhsuldar ovalıqlar (xüsusilə [[Hind-Qanq ovalığı]]), çayların vadiləri və deltaları daha çox məskunlaşmışdır. İndi ölkənin daxili hissələri ([[Dekan yaylası]]) sürətlə mənimsənilir. Ölkənin şimalında ucqar dağlıq ərazilər seyrək məskunlaşmışdır, hətta insan yaşamayan ərazilər də var. 300 milyon nəfərlə şəhər əhalisinin sayına görə Hindistan Çindən sonra dünyada ikinci yeri tutmasına baxmayaraq, şəhər əhalisinin ümumi əhaliyə nisbətinə görə (30%) Hindistan zəif [[urbanizasiya]]laşmış ölkələr sırasına aiddir. Bununla yanaşı ölkədə urbanizasiya prosesi sürətlidir. İri və milyonçu şəhərlərin sayı sürətlə artır. Hindistanın ən iri şəhərləri ölkə ərazisi üzrə dördbucaq şəklində yerləşən [[Kəlkətə]], [[Bombey]] (Mumbay), [[Dehli]], [[Çennay]] (Mədrəsə), [[Əhmədabad]] və Heydərabaddır. Kəlkətə Hindistanın ən iri şəhəridir. Şəhərin əhalisi 15 milyon nəfərdən artıqdır. Bu şəhər təxminən 150 il [[Ost-Hind]] ingilis şirkətinin inzibati mərkəzi olmuşdur. Hind və müsəlman memarlıq üslubu ilə tikilmiş və [[1911-ci il]]dən ölkənin paytaxtı olan [[Dehli]] dünyanın ən qədim şəhərlərindən biridir. Hindistanın böyük şəhərlərində kəskin iqtisadi, sosial və ekoloji problemlər mövcuddur. Küçələrdə dilənçilər, sərgərdan musiqiçilər, ilan ovsunçuları, ev-eşiksiz adamlar çoxdur. [[Etnik qruplar|Etnik]] müxtəlifliklərlə əlaqədar şəhərlərdə milli məhəllələr formalaşır, milli və dini ədavət bəzən qırğına səbəb olur. Bir sıra sənaye şəhərlərində (xüsusilə Bombey) atmosfer həddindən artıq çox çirklənmişdir. Hindistanda kənd məskunlaşma formaları üstünlük təşkil edir. Əhalinin 70%-i kəndlərdə yaşayır. Suvarılan əkinçilik rayonlarında kəndlər xüsusilə sıx yerləşib. Kənd evləri olduqca müxtəlifliyi ilə fərqlənir. Burada daşdan, taxtadan[[Taxtakörpü su anbarı|taxta]]<nowiki/>dan, gildən[[gil]]<nowiki/>dən tikilmiş evlərə, palma yarpaqları ilə örtülmüş komalara rast gəlmək olar.

Hindistanda 3-cü böyük dini qrup xristianlardır (əhalinin 3 %). cənubi Hindistana ilk xraitianlar hələ birinci minilliyin I əsrində gəlmişlər. Hal-hazırda Hindistan xristianlarının yarıdan çoxu ölkənin cənubunda (əsasən Kerala ştatında və mədrəsə rayonunda) məskunlaşıb. Naqelend ştatında da xeyli sayda xristian yaşayır. Ölkə xristianlarını iki qrupa bölmək olar. Birinci qrupa Hindistanın qədim xristian əhalisinin sonrakı nəsilləri aiddir. Portuqaliyalıların ölkəyə müdaxiləsindən sonra xristianlara məcburi şəkildə katolikliyi qəbul etdirmişlər. Onları Roma ilə uniyaya daxil olmağa məcbur etmiş, bunun nəticəsində də Hindistanda Silomalabar kilsəsi yaradılmışdır. Müəyyən zaman keçdikdən sonra bir qrup [[Roma]] ilə münasibətləri pozaraq kilsədən uzaqlaşmış, lakin öz əvvəlki nesterian ənənələrinə qayıtmamışlar. Onlar yakobit (monofizit) ehkamlarını qəbul etmişlər. Beləliklə, hal-hazırda cənubi Hindistanda qədim xristian kilsələri mövcuddur: Siro –malabar kilsəsi (xaldo-katolik, 2178min nəfər), Siro-malankar kilsəsi (siro-katoliklər, 213 min nəfər), yakobit Malankar pravoslav kilsəsi (1,5 mln. nəfər), müqəddəs Foma Malabar kilsəsi (550 min nəfər), neonestorian Xaldey kilsəsi (5 min nəfər).

Xristianların ikinci qrupunun formalaşması avropalı missionerlərin fəaliyyəti ilə bağlıdır. Onlar əsasən [[XIX əsr|XIX]]-[[XX əsr|XX əsrlərdəəs]]<nowiki/>rlərdə öz fəaliyyətlərini daha da aktivləşdirmişlər. Hal-hazırda məhz bu qrup xristianlar say etibarilə üstünlük təşkil edirlər. Roma katolik kilsəsi daha çox nüfuza malikdir (9704 min nəfər ardıcılları var). Katoliklər daha çox ölkənin cənubunda, eləcə də bəzi Qərb rayonlarında məskunlaşıblar. Protestant kilsələri (4,3 mln nəfər) içərisində daha çox ardıcılları olanlar cənubi Hindistan kilsəsi (700 min nəfər) və Şimali Hindistan kilsəsidir (1530 min nəfər). cənubi Hindistan kilsəsi 1947-ci ildə ölkənin cənub hissəsində yaşayan protestant təşkilatlar tərəfindən yaradılıb. Bundan başqa, Hindistanda baptistlər (2,1 mln. nəfər), lüteranlar (1,1mln. nəfər), mennonitlər, qurtuluş ordusu (227 min nəfər) ardıcılları da vardır.