Silinən məzmun Əlavə edilmiş məzmun
|
k tərəfindən edilmiş redaktələr geri qaytarılaraq Samral tərəfindən yaradılan sonuncu versiya bərpa olundu.
|
k using AWB
|
||
|
Sətir 8:
Nusayrilik 883-cü ildə Məhəmməd bin Nusayri əl-Nəm tərəfindən yaradılmış və Suriyada geniş yayılmış batini şiə təriqətidir. Bəzi mənbələrdə Numeyrilər də adlanırlar. Batini xarakterli təriqət adlanmalarının səbəbi ikili (əslində, daha çox) inanc sisteminə malik olmaları ilə bağlıdır. Özlərini zahirən müsəlman adlandırsalar da, batində qarışıq bir dini sistemə mənsubdurlar.
Yaradıcısı, özünü şiə-imamiliyinin onuncu imamı Əli əl-Hakinin sağlığında onun tərəfindən göndərilmiş peyğəmbər olduğunu iddia edirdi. Bir rəvayətə görə də, IBM Nusayri, on birinci imam Həsən əl-Asgərinin (873) "atası olduğunu irəli sürmüş və onun vəfatıyla da oğlu Məhəmməd b. əl-Həsənın Mehdiliyini qəbul etmişdir".
Yalnız Suriya bölgəsində yayilmiş olan nüseyrilər 903-cü ildə Suriyada hakimiyyəti ələ keçirdilər. Səlib yürüşləri zamanı xaç (xristian) ordularına yardım etmiş və müsəlmanların əleyhinə xristianlara dəstək olmuşdular. Buna görə Səlahəddin Əyyubi tərəfindən şiddətli şəkildə cəzalandırılmışdılar. Eyni şəkildə Məmluklar əleyhinə Moğollara yardım etdikləri üçün Məmluk Sultanı Aybarsdan da təzyiq görmüşdülər. Nüseyrilər, bölgədə ardıçıllıqla hökm sürən, Səlahəddin Əyyubi, xristianlar, ismaililər və moğollardan sonra Sultan Səlimin (1516-cı) Suriyanı ələ keçirməsindən sonra daha güclü təzyiqlərə məruz qalmalarına baxmayaraq varlıqlarını davam etdirə bilmişlər. Zaman-zaman Osmanlılara qarsı üsyan etmələrinə rəğmən II Əbdulhəmid onları rəsmi olaraq bir məzhəb kimi qəbul etmişdi. Bu gün Suriyanın müxtəlif bölgələrdə - Hatay, Tarsus, Adana, Firat boyları və Livanda geniş şəkildə yayılmış olan nüseyrilərin sayı təkcə Suriyada 5 milyon civarındadır <ref>Massignon: "Nusayrilər" Maddə I. A.</ref>
Sətir 36:
Nusayriliyə giriş üç mərhələdə həyata keçirilir. Qadınlar bu məzhəbə girə bilməzlər. Kişilərin isə məzhəbə girmələrinin əsas şərti ata-ananın Nusayri olmasıdır. Diqqət çəkən əsas məqam ondan ibarətdir ki, məzhəbə ilk girəndən, ilk alınan söz, sirr saxlama xüsusiyyəti və bu qabiliyyətin yoxlanmasıdır.
Birinci mərhələ: Məzhəbə girəcək uşağın atası, onu güvəndiyi bir nusayriyənin yanına aparar. O şəxs uşağın mənəvi atası kimi onu yaxşıca tanıyır və qəbul şərtlərini anladır. Uşağın vəziyyəti haqqında şeyxin hüzurunda təminat alınar, uşaq əgər sirr versə öldürülür. Müsəlmanların gözündə yaxşı bir müsəlman kimi görünmək üçün namaz qılıb, oruc tutmasına diqqət göstərməsi lazım bilinir. Sonda uşaq "Məşvərət Cəmiyyəti" adlı yığıncağa alınır ki, bu yığıncaq şeyxin evində keçirilir. Üluhiyyət simvolu olan bir qədəh şərabı içdikdən sonra, o, Nurun qulu adini alar. Bu vaxt ona a(ayin), m(mim), s(sin) hərfləri və mənaları izah edilmədən təkrar etdirilir.
İkinci mərhələ: İlk mərhələdən qırx gün sonra uşaq "Məlik Cəmiyyəti"nə gətirilər. Uşağa təkrar bir qədəh içki təqdim edir və a(ayin), m(mim), s(sin) hərflərinin sirrini öyrədərək bunları hər gün 500 dəfə təkrar etməsini əmr edərlər. Bu vaxt "Kitabül-Mecmu"dan da bəzi hissələri öyrədirlər.
| |||