|
==Vyanadakı ilk illər==
Motsartın Vyanaya gəlişi çox uğurlu alınır. O əvvəlcə piano ifaçısı kimi çıxış edir və 1781-c il 24 dekbarında İmperator sarayında düzınlənəndüzənlənən piano müsabiqəsində Muzio Klementi ilə yarışırı və New Grove –ə görə Motsart tezliklə özününözünü ən mahir piano ifaçisi kimi doğruldur. Motsart bəstəkar kimi də böyük nailliyətlərə imza atırıdıatırı. 1781-1782-ci illər aralığında ''Die Entgührung aus dem Serail'' (Seragliodan qaçırışqaçış) operaslınıoperasını yzıryazır. Bu əsər 16 iyul 1782-ci il tarixində səhnəyə qoyulur və möllifəmüəllifə böyük uğur gətitirgətirir. ƏsrƏsər tezliklıtezliklə Avropanın alman dilli bölgəlrəindəbölgələrində də nümyiş etdiriolrietdirilir və Motsartın bəstəkarlıq söhərtinişöhərtini daha da möhkəmləndidir.
Motsart arxiyepiskop ColloradoylaKolloradoyla münaqişələrinin kulminasiyasına yaxın ManheymdınManheymdən VyanaVyanaya köçmüş Veberlər ailəsi ilə yaşayır. AiləsninAilənin başçısı Fridoplin Veber vəfat etmiş, veberlərVeberlər ailııəsiailəsi evlərini kirayə vermıkıəvermıklə dolanırdılar. Motsartın sevgisindən imtina etmiş Aloysa isə Jozef Lanj adlı aktyorla evləınmişdievlənmişdi. Motsart bu dəfə ailəninVeberlər ailəsinin üçüncü qızı olan KonstanzeKonstanza ilə maraqlanmağa başlayır. Cütlük 1782-ci ilin 4 avqustunda atası Leoplodun acıqlı razılığı ilə evlınirlərevlənirlər. Konstanzenin MorsartanMotsartdan altı uşağı dünyaya gəlr. KörpılıdınKörpələrdən yalızyalnız iksiikisi sağ qalır: Karl Tomas (1784-1858) və Franz Xaver VolfqanaqVolfqanq (1791-1844). Sonuncu özü də bəstəkar olur.
1782-83-cü illərdə Motsart barokko musiqiçilərinin əsərlərinin ılyazmalarınıəlyazmalarının əksəriyyıtinəəksəriyyətinə sahib çlxmlş baron Gotfrid van Süitenin təıkidiylətəkidiylə Y.S. Bax və Q.F. Handelin əsərləri ilə yaxından tanış olirolur. Motsartın bu bəstəkarların əsərlərininəsərlərini öyrənmısiöyrənməsi ilk əvvəl onun barokko janrını təqlid etmısietməsi, daha sonralrsonralar isə onun öz şəxsi üslubunu kəşf etmısinəetməsinə tısirtəsir gostərir. ''Die Zauberflote'' (Sehrli fleyta) əsərində və 41-ci simfoniyasını sonundakı fyqal keçidlər buna misaldır.
1783-cü ildə Volfqanq və Konstanze Salzburqa, Motsartlar ailısinəailəsinə baş çəkilrərçəkirlər. Lakin səfər uğursuz alınır. Belə ki, Leopold və Nannerl ən yaxçıyaxşı halda Konstanzeyə qarşı mülayim davranırlar. Bununla belə Salzburqa səfər Motsartın ən gözəl liturgik parçalarıdmanparçalarından biri olan C minorda mass komposisiyasınınkompozisiyasının yaranması ilə yadda qalərqalır. Əsər tamamlanmasa da Salzburqda səhnəyə qoyulur və əsərin premeyrerasındapremyerasında Konstanza ifa edir.
VyananVyanaya qayıdışındaqayıdışdan bir müddət sonra Motsart Haydnla tanış olur vıəvə iki böyük bəstəkar tezliklə dostlaırlardostlaşırlar. Haydn Vyanaya gıldəınəgələndə Motsartla görüşər və onlar birlikıd simlibirlikdə kvartetdə ifa edərdilər. Motsartın altı kavertetikvarteti Haydna həsr olunub (K. 387, K. 421, K. 428, K. 458, K. 464, and K. 465) və bunların 1781-ci il Haydnın Opus 33 əsərinə cavab olaraq yazdığı söylənilir. Haydn ilk dəfə bu kvartetlərdən son üçünü dinlədikdən sonra Motsartın atasına deyir: “ Bir olan Allah qarşısında və tam sıəmimiyətimləsəmimiyyətimlə sizə deyirəm ki, sizin oğlunuz mənim gördüyüm və ya adını eşitdiyim bəstəkardanbəstəkarlardan ən istedadlısıdır. Onun muiqmusiqi zpvquduyumu varvıvar və bundan əlavə bəstəkarlığın incılikləriniincəliklərini onun qədər heçikinci bir kimkəs bilmir. “
1782-1785-ci illər əzrzindəərzində Motsart piano konseetləriüçün konsertlər seriyası yazır və bu konsertlərdə özü solo ifamlifaçı kimi çıxış edir. O hər konsert müvsumumövsumu üçün üç-dörd konsert yazır. Şəhər terəndakıteatrında yerin məıhdudluğuməhdudluğu səbəbindən o konsertlər üçün nəzrədənəzərdə tutulmayan, aloinlakin kifayət qədər böpyük –böyük Trthernofdaolan yaşayış evinin bpyük qonaq otağını və Mehlqribda ball otağı kimi geniş restarantı görüş yerləri olaraq sifarış etdirirverir. O vaxtlar konsertlıərkonsertlər Vyanada olduqca dəbdə idilər və Motsartın belə konsertlər üçün bəstələdiyi musiqiləri onun ən yaxşılardanyaxşı əsərləri hesab olunuretmək olar. Solomon Motsartın bu konseetləıriləkonsertlərdə ehtiraslı bəstəkar-ifaçı ilə şad-xürrəm tamaşaçı arasında harmonik əlaqə yaratmaqla böyük bir musiqi janrınınjanrına keçıdikeçidi və onun mükəmməliyini təmin etmişdir.
Konsertlərində qazandığı yüksək məbləğliməbləğdə pullarla Motsart və Konstanze dəbdənbəlidəbdəbəli həyat tərzinə keçirlərkeçirirlər. Onlar 460 florinlik iavərkirayə haqqı olan məzniləmənzilə köçürlər. Motsart Anton Valter adlı şəxsdən 900 florin dəyərində gözəl fortepiaoni və 300 florin dəyərində billiard masası da alır. Motsart həmçinin oğlu Karl Toması bahalı internat-məktəbə qoyur və evdə qulluqçular saxlamağa başlayır. Beləliklə gənc ailə həddən artıq b\dxrclik edir və qimsən bu səsəbədən növbəti illrədə gənc Motsartlar ailısnin üzlləşəcəyi çətin maliyyə probləmlərini önlyəyə bilməyəcəkdilrə.
1784-cü ilin 14 dekabr tarixində Motsart mason olur və “Zur Wohltätigkeit“ (Xeyriyyəçilik) lojasına üzv qəbul olunur. Masonluq Motsartın qalan illrədə həyatına ciddi rol oynayır. O cımiyyırin bir çox görüçlırində iştirak edir, özünə çoxlu mason dostlar tapır və bəzi hallarda mason musiqiləıri dı bəsətələyir.
1787-cilin dekabrında Motsart zadəgan himayı altında damalı iş alər. İmperator İİ Jozef saray kamera bəsətkarı Gakın vəfatından sonra Motsartı özünün kamera bəstəkarı yətin edir. Lakin bu bütün günlük iş deyildi. Motsart il ərzində cımi 800 florin əməkkhaqqı alsa da bu ondan yalnız Redoutensaalda keçirilən illik ballara rəqsər bəsətləmək tıəlb edirdi. Motsart Konstazaya şikayətlənərəkaldığı məvacibin onun etdiklər mğqabilində çox, lakin edə biləcələri mqabilind isə həddən artıq az oldquqnq deyiridi. Bununla bu cüzi gəlir mənbəyi nəvbti illrədə nə dərcədə gənc ailəyə lazım olacağlnı təsdiqləyəcəldi. Saray arxivləri İmperatorun əsl niyyıtinin adəcə Motsartın Vyananı tırk edbi başqa yerlərəd iş aztarışçlarıan çixmasını pnlıəmək idi.
Bu arada, dah dəqiq desək, 1787-ci ikldı Lüdviq van Bethoven Motsartla gprüşmık arzuilə iki həftəlik Vyana gəlir. Bu görüıdə baş verənlərə dair dəlillər olduqca mübahisəlidir və ən azı uş fərziyyə istinad olnur:Motsart Betvoni dinləyir və onu tərifləyir, və ya Motsart Bethovendən tələbə kimi imtina edir və sonuncu onlar heş vaxt görüşmürlər.
==1788-1790-cı illər==
|