Otello: Redaktələr arasındakı fərq
Silinən məzmun Əlavə edilmiş məzmun
k Bot: Migrating 47 interwiki links, now provided by Wikidata on d:q26833 (translate me)
kRedaktənin izahı yoxdur
Sətir 1:
{{Kitab
{{qaralama-az}}
| Adı = Otello
[[Şəkil:Othello title page.jpg|thumb|right|200px|1622de yayınlanan ''quatro'' basım '''Othello''' baş sayfasi]]
| Orijinal adı = The Tragedy of Othello, the Moor of Venice
| Şəkil = Othellopainting.jpg
| Şəkil ölçüsü =
| İmza = William_Shakespeare_Signature.svg
| Müəllif = Uilyam Şekspir
| Janr = faciə
| Dil = [[İngilis dili]]
| Yazılma tarixi = [[1603-cü il]]
| Orijinalın nəşri =
| Tərcüməçi =
| Rəssam =
| Tərtibat =
| Seriya =
| Nəşriyyat =
| Nəşr =
| Səhifə =
| Növ =
| Tiraj =
| Əvvəlki =
| Sonrakı =
| isbn =
| Lib =
}}
 
'''Otello''' —({{lang-en|The Tragedy of Othello, the Moor of Venice}}) - [[Uilyam Şekspir]]in yazdığı faciəyəfaciələrdən biri və eyni zamanda oyunun baş kişiqəhrəmanının kahramanıdıradıdır. Shakespeare[[Covanni 'in buBokkaçço]]nun oyunuşagirdi Cinthio tərəfindən yazılan "MoorUn ofCapitano VeniceMoro" adlı qısa hekayəsinəhekayəyə əsaslanaraq, yazılan əsər təxminən 1603-cicü ildə yazdığıqələmə sanılıyoralınmışdır.Oyun dörd ana xarakter ətrafında dönür: Othello, arvadı Desdemona , gözətçi komandiri Cassio və güvəndiyi ağıl müəllimi İago.Çok müxtəlif mövzulara-irqçilik, eşq, qısqanclıq və xəyanət-sahib olması sayəsində günümüzə qədər sevilən və oxunan bir əsər olaraq qalmış və gərək professional gərəksə amatör oyunçular tərəfindən sahnelenmiştir.Aynı zamanda bir çox film, opera və düz yazı uyğunlaşdırması edilmişdir.
Othello, 1930-cu və 1940-cı illərdə Türkiyədə çadır və xalq Tiyatrolarında məşhur olaraq Ərəbin İntiqamı adıyla təmsil edildi.
 
Oyun dörd ana xarakter ətrafında dönür: Otello - Venesiya ordusunda müsəlman general, onun sevimli həyat yoldaşı Desdemona, sadiq leytenantı Cassio və etibar etdiyi vəfasız giziri İago. Müxtəlif və günümüzdə hələ də aktuallığını qoruyan mövzulara - irqçilik, eşq, qısqanclıq, xəyanət və s. toxunması sayəsində günümüzə qədər sevilən və oxunan bir əsər olaraq qalmış və peşəkar, həmçinin, qeyri-peşəkar bir çox aktyor tərəfindən səhnələndirilmişdir. Eyni zamanda bir çox film, opera və ədəbi mövzuya adaptasiya edilmişdir.
 
== Personajlar ==
*'''Otello''' - Venesiya ordusunda general, baş qəhrəman<br>
*'''Desdemona''' - Otellonun həyat yoldaşı <br>
*'''Iago''' - Otellonun praporşiki<br>
*'''Cassio''' - Otellonun leytenantı <br>
*'''Emilia''' - Iagonun həyat yoldaşı və Desdemonanın qulluqçusu <br>
*'''Bianca''' - Cassionun sevgilisi <br>
*'''Brabantio''' - Venesiyalı senator və Desdemonanın atası <br>
*'''Roderigo''' - saf venesiyalı, Desdemonaya aşiq <br>
*'''Venesiya baş naziri''' <br>
*'''Gratiano''' - Brabantionun qardaşı <br>
*'''Lodovico''' - Brabantionun qohumu <br>
*'''Montano''' - Otellonun Kirpdəki Venesiya əsilli sələfi <br>
*'''Clown''' - xidmətçi <br>
*Senatorlar <br>
*Dənizçilər <br>
*Zabitlər, cənablar, carçılar, elçilər, musiqiçilər və başqaları <br>
 
Hadisə Venesiya və Kiprdə baş verir.
== Mənşəyi ==
Otello, qaynağını Giovanni Battista Giraldi Cinthio'nun, 100 dənə nağılın bir araya gəlməsindən ibarət olan Boccacio'nun Decameron tərzindəki bir əsəri olan Gli Hecatommithi'daki (1565) "Un Capitano Moro" nağılında alır.Shakespeare 'in zamanında, heç bir İngilis tərcüməsi tapılmırdı ancaq Othello'daki sözsel yankılanımlar İtalyan əslinə daha yakın.Cinthio 'nun masalı təxminən 1508-ci ildə Venesiyada meydana gələn yaşanmış bir hadisəyə əsaslanaraq yazılmış ola bilər nağıl eyni zamanda daha əvvəl Binbir Gece əfsanələrindən izah edilən əsərlərdən biri olan "Üç Alma" hekayəsində betimlenen bir hadisəyə də bənzəyir.
 
[[Kateqoriya:Ədəbiyyat]]
== Mövzusu ==
[[Kateqoriya:İncəsənət]]
Othello Venesiya ordusunun Osmanlılarla Kiprdə döyüşdüyü dövrdə müvəffəqiyyətli və hörmət edilən Mağrip mənşəli bir komandiri. Xalq və irəli gələnlər tərəfindən çox sevilən bu Bərbəri zənci komandir Desdemona'ya aşiq olar. Şəhərin irəli gələnlərindən birinin qızı olan Desdemona da Othello'yu sevir. Əvvəllər hörmət edilən Othello'nun arxasından bu zənci ağ evliliyi nəticəsində bir çox dedi-qodu çıxar. Hər şeyə baxmayaraq evlənən Othello və Desdemona'nın xoşbəxtlikləri xalqın dedi-qoduları və Iago'nun pislikləri bir faciəyə dönər.
[[Kateqoriya:Teatr]]
 
[[Kateqoriya:İngilis ədəbiyyatı]]
<!--
[[Kateqoriya:Renesans]]
 
The play opens with Roderigo, a rich and dissolute gentleman, complaining to Iago, a high-ranking soldier, that Iago has not told him about the secret marriage between [[Desdemona (Othello)|Desdemona]], the daughter of a Senator named [[Brabantio]], and [[Othello (character)|Othello]], a [[Moorish]] general in the Venetian army. He is upset by this development because he loves Desdemona and had previously asked her father for her hand in marriage. Iago is upset with Othello for promoting a younger man named [[Michael Cassio]] above him, and tells Roderigo that he plans to use Othello for his own advantage. Iago's argument against Cassio is that he is a scholarly tactician with no real battle experience from which he can draw strategy; in contrast, Iago has practical battle skills. By emphasizing Roderigo's failed bid for Desdemona, and his own dissatisfaction with serving under Othello, Iago convinces Roderigo to wake Brabantio, Desdemona's father, and tell him about his daughter's [[elopement]]. Next, Iago sneaks away to find Othello and warns him that Brabantio is coming for him.
 
However, before Brabantio reaches Othello, news arrives in Venice that the Turks are going to attack Cyprus; therefore Othello is summoned to advise the senators. Brabantio arrives and accuses Othello of seducing Desdemona by [[witchcraft]], but Othello defends himself successfully before an assembly that includes the Duke of Venice, Brabantio's kinsman Lodovico and Gratiano, and various senators, explaining that Desdemona became enamored of him for the stories he told of his early life.
 
By order of the Duke, Othello leaves [[Venice]] to command the Venetian armies against invading Turks on the island of [[Cyprus]], accompanied by his new wife, his new lieutenant Cassio, his ensign Iago, and Emilia as Desdemona's attendant.
 
The party arrives in Cyprus to find that a storm has destroyed the Turkish fleet. Othello orders a general celebration. Iago schemes to use Cassio to ruin Othello and takes the opportunity of Othello's absence at the celebration to persuade Roderigo to engage Cassio in a fight. He achieves this by getting Cassio drunk on wine. The brawl greatly alarms the citizenry, and Othello is forced to quell the disturbance. Othello blames Cassio for the disturbance, and strips him of his rank. Cassio is distraught, but Iago persuades him to importune Desdemona to act as an intermediary between himself and Othello, and persuade her husband to reinstate him.
 
[[Dosya:Josiah Boydell Desdemona in bed asleep - Othello Act V scene 2.jpg|thumb|left|"Desdemona in bed asleep", from Othello (Act V, scene 2), part of "A Collection of Prints, from Pictures Painted for the Purpose of Illustrating the Dramatic Works of Shakespeare, by the Artists of Great-Britain", published by John and Josiah Boydell (1803)]]
 
Iago now persuades Othello to be suspicious of Cassio and Desdemona. As it happens, Cassio is courting a courtesan named Bianca. Desdemona drops a handkerchief that was Othello's first gift to her and which he has stated holds great significance to him in the context of their relationship. Iago asks Emilia to steal it. Emilia, unaware of what Iago plans to do with the handkerchief, steals it. Iago plants it in Cassio's lodgings as evidence of Cassio and Desdemona's affair. After he has planted the handkerchief, Iago tells Othello to stand apart and watch Cassio's reactions while Iago questions him about the handkerchief. Iago goads Cassio on to talk about his affair with Bianca, without mentioning her name; because no name is mentioned, Othello thinks that Cassio is referring to Desdemona. Bianca, on discovering the handkerchief, chastises Cassio, accusing him of giving her a second-hand gift which he received from another lover. Othello sees this, and Iago convinces him that Cassio received the handkerchief from Desdemona. Enraged and hurt, Othello decides he is going to kill his wife and Iago offers to kill Cassio. Othello proceeds to make Desdemona's life a misery, hitting her in front of her family. Desdemona laments her suffering, remembering the fate of her mother's maid, who was forsaken by her lover.
 
Iago convinces Roderigo to kill Cassio instead, because Cassio has just been appointed in Othello's place, whereas if Cassio lives to take office, Othello and Desdemona will leave Cyprus, thwarting Roderigo's plans to win Desdemona. Roderigo attacks Cassio in the street after Cassio leaves Bianca's lodgings. They fight and both are wounded. Cassio's leg is cut from behind by Iago who manages to hide his idenity as perpetrator. Passers-by arrive to help; Iago joins them, pretending to help Cassio. Iago secretly stabs Roderigo to stop him from confessing and accuses Bianca of conspiracy to kill Cassio.
 
In the night, Othello confronts Desdemona, and then kills her by [[asphyxia|smothering]] her in bed, before Emilia arrives. At Emilia's distress, Othello tries to explain himself, justifying his actions by accusing Desdemona of adultery. Emilia calls for help. The Governor arrives, with Iago and others, and Emilia begins to explain the situation. When Othello mentions the handkerchief as proof, Emilia realizes what Iago has done; she exposes him, whereupon Iago kills her. Othello, realizing Desdemona's innocence, attacks Iago but does not kill him, saying that he would rather have Iago live the rest of his life in pain. Lodovico, a Venetian nobleman, apprehends both Iago and Othello, but Othello commits [[suicide]] with a dagger before they can take him into custody. At the end, it can be assumed, Iago is taken off to be [[torture]]d and possibly [[capital punishment|executed]].
 
-->
 
== Musiqili ==
 
*'' 'Venesiya Dukas'''.
*'' 'Brabanzio''' - bir Venesiya Senatoru, Desdemona'nin atası və Venedikdə ən zəngin adam.
*'' 'Digər Senatorlar'''.
*'' 'Gratiano''' - Brabantio'nun qardaşı.
*'' 'Lodovico''' - Brabantio'nun qohumu. Venesiyalı bir zadəgan, Desdomona'nin əmisi oğlu
*'' 'Othello''' - Venesiya Respublikasının xidmətində olan bir zadəgan Bərbəri; oyunun baş qəhrəmanı
*'' 'Michael Cassio''' - Othello'nun köməkçi qərargahı.
*'' 'Iago''' - sancaqdarı, oyun qəhrəmanının baş rəqibi
*'' 'Roderigo''' - Venedikli bir zadəgan. Desdemona'ya cavab görmədən aşiq
*'' 'Montano''' - Othello'dan bir əvvəlki Venedikin Kipr qubernatoru
*'' 'Təlxək''' - Montano'un uşağı.
*'' 'Desdemona''' - Brabantio'nun qızı və Othello'nun arvadı.
*'' 'Emiliya''' - Iago'nun arvadı, Desdemona'nin Nedimesi.
*'' 'Bianca''' - Cassio'nun aşnası.
*'' 'Müxtəlif''': Subaylar, Asılzadeler, Mesaj kuriyeri, Müzisiyenler, Xəbərçi, Dənizçi, xidmətçilər, uşaklar və s
 
== Türkcəyə tərcümələr ==
 
* Otello. [Jean François Ducis'in Fransız tərcüməsindən] Çev. Həsən Bədrəddin, Mehmet Rifat. Tamaşa c.2, cüz 3. İstanbul, 1293.
* Otello. Çev. Mihran Boyacıyan. İstanbul: Mansume-i Efkar, 1328.
* Otello. [Fransızcadan] Çev. Refet Ülgen. Ankara: Maarif vəkaləti, 1931.
* Otello: Venedikli bir Mağribinin faciəsi. Çev. Orhan Burian. İstanbul: Yücel Nəşriyyat, 1940.
* Otello. Çev. [[Ülkü Tamer]]. İstanbul, 1964
* Otello: Venedikli bir magriplinin faciəsi. Çev. Orhan Burian. Bakı: Milli Təhsil Nazirliyi Nəşrləri, 1966.
* Otello. Çev. A. Vahid Turhan və A. Turan Oflazoğlu. İstanbul, 1965.
* Otello. Çev. [[Özdemir nitqi]]. İstanbul: Remzi Nəşriyyat, 1985.
* Otello. Çev. Orhan Burian. Ankara: Milli Təhsil Nazirliyi Nəşrləri, 1999.
Mənbə — "https://az.wikipedia.org/wiki/Otello"

Informasiya Melumat Axtar

Anarim.Az

Sayt Rehberliyi ile Elaqe

Saytdan Istifade Qaydalari

Anarim.Az 2004-2023