Silinən məzmun Əlavə edilmiş məzmun
|
Redaktənin izahı yoxdur
|
|
||
|
Sətir 3:
==Tarixi və siyasi inkişafı==
Tarixçi bəzi mənbələrdə Azərbaycanın Odlar Yurdu kimi tanınmasının [[Zərdüştilik|atəşpərəstlik]]lə əlaqələndirilməsinə ilə bağlılığı ilə əlaqələnir.<ref name=musavat>[http://musavat.com/news/maraql%C4%B1/Az%C9%99rbaycana-niy%C9%99-Odlar-Yurdu-deyilir_194642.html Azərbaycana niyə Odlar Yurdu deyilir?]</ref> [[İçərişəhər]]dəki [[Cümə məscidi]]nin atəşpərəst zərdüştilərin məbədgahının yerində tikilməsi barədə rəvayət Bakı əhalisi arasında indiyədək yaşayır. Bizans diplomatı Prisk yazırdı: «[[Midiya]]ya basqın edən hunlar geri qayıdarkən başqa yolla döndülər və dənizdəki qayada yüksələn alovun yanından ötərək vətənlərinə qayıtdılar».<ref name=anlaz/>
Bəziləri bunu [[Atropat]]ın adı ilə, bəziləri “Adərbayqan”, “Odər” və başqa sözlərlə açırlar. Bəziləri bunu [[Yunan mifologiyası]]na görə [[Prometey]] odu allahlardan oğurlayıb bəşəriyyətə verdiyi üçün cəzalanaraq Zevsin əmri ilə [[Qafqaz dağları]]na zəncirlənmişdir ilə əlaqələnir.<ref name=anlaz>[http://anl.az/down/meqale/bizim_yol/2010/mart/109660.htm Od imandandır]</ref> Ehtimal var ki, bu əfsanə yunanlaşmamışdan, prometeyləşməmişdən əvvəl adında od sözu olmuşdur. Mirəli Seyidovun qənaətincə bu türklərin mifik qəhrəmanı [[Dədə Qorqud]] obrazıdır.<ref name=anlaz/> O, yazır ki, Qorduz sözü «Qor» yəni od, «qut» yəni xoşbəxtlik sözlərinin birləşməsindən əmələ gəlib.<ref name=anlaz/>
Ancaq Azərbaycanın odla simvollaşdırılmasının başqa səbəbləri də var. Qədimdən ərazimizdə [[neft]] və [[qaz]]ın olması və bunun nəticəsində təbii məşəllərin meydana gəlməsi də bu fikrin yaranmasına səbəb olub. Eyni zamanda [[islam]] dini mənbələrində də Azərbaycan haqda az saylı hədis və rəvayətlərdə od ifadəsinə rast gəlinir. Məsələn hədislərin birində qeyd olunur ki, qiyamətdən öncə Azərbaycandan od görünəcək. Əbu Basir deyir ki, İmam [[Cəfər Sadiq|Əbu Abdullah Cəfər-i Sadiq]] əleyhissalam belə buyurdu: "Atam mənə belə buyurdu: Azərbaycandan mütləq bir atəş çıxacaq və heç nə onun qarşısında dayana bilməyəcək. Belə bir şey olduqda evinizdə oturun. Biz nə etsək, siz də onu edin. Bizim qiyam edənimiz [[Mehdi|Hz. Mehdi (ə.s.)]] hərəkət etdikdə sürətlə və heç dayanmadan ona doğru qaçın..." (Şeyh Muhammed b. İbrahim-i Numani, Gaybet-i Numani səh. 311).<ref name=musavat/> Maraqlıdır ki, hadisədə od ifadəsinin məhz Azərbaycanla yanaşı çəkilməsi diqqət çəkəndir. Bu isə onu göstərir ki, od ifadəsinin Azərbaycanla yanaşı işlədilməsinin həm də [[din]]i əsasları olub.<ref name=musavat/>
| |||