Silinən məzmun Əlavə edilmiş məzmun
|
k Bot: Migrating 200 interwiki links, now provided by Wikidata on d:q233 (translate me)
|
Redaktənin izahı yoxdur
|
||
|
Sətir 34:
|}
'''Malta''' - [[Avropa]]da ada-dövlət. Aralıq dənizində yerləşir. 3 adadan ibarətdir- Malta-237 km², Qozo
== Tarixi ==
{{əsas|Malta tarixi}}
Maltada ilk yaşayan insan əlamətləri 1, Neolit Dövrə əsaslanır. Yeni Daş Dövrü insanlarının yaranma kanıtlarına Maltanı cənubunda, Birzebbuga'nın yaxınındakı Ghar Dalam mağarasında rast gəlinməkdədir. Arxeoloqlar bu bölgədə əvvəlki dövrlərdən qalma maral, hipopotam və bəstəboy fillərin qalıqlarını da kəşf etmişlər. Bu qalıqlar, Maltanı günümüz Avropa və Afrika kıtalarına bağlı olduğu dövrlərə aiddir. Threads edən koloniyalar, böyük ehtimalla Sicilədən gəldikləri təxmin edilən, məbəd inşa edən irqlər (birliklər) gətirmişlər. O dövr yaşamış olan Maltalılar, minlərlə ildən sonra belə bu gün hələ ayaqda qala bilmək bacarmış, həyat tərzləri və mədəniyyət səviyyələri haqqında bizi heyrətə salan strukturlar buraxmışlar.
Araşdırmaçılar Ggantija'da (Gozo) olan məbədlərin yer üzünün ən qədim, tək başına ayaqda dayana bilən abidələri olaraq xarakterizə etməkdədir. Bərpa işləri səbəbiylə müvəqqəti olaraq bağlı olan Paola'daki Hypogeum, tarix əvvəli dövr mühəndisliyinin fövqəladə müvəffəqiyyətinin bir göstəricisi olaraq, qayalardan oyulmuş otaqlar və labirint geçişleriyle növünün tək yeraltı məbədidir. Digər məbədlər Mnajdra, Hagar Qim, Tarxien görülməyə dəyər bir çox yer kimi Maltanı "Müqəddəs Ada" olması nəzəriyyəsini təsdiqləyir.
== Demoqrafiya ==
Maltanın əhalisi 400.000 nəfərdir. Əhalinin 95.7%-ini adanın yerli əhalisi, yəni maltalılar təşkil edir. Ölkənin 2 rəsmi dili var - Malta dili və ingilis dili. Əhalinin 97%-i Malta dilində, 76%-i ingilis dilində sərbəst danışa bilir. Gündəlik ünsiyyət dili Malta dilidir. Əhalinin 86%-i onu ana dili hesab edir. 12%-i isə ingilis dilindən istifadə edir. Din baxımından Malta Avropa ölkələri arasında inanclı ölkələrdəndir. Malta əhalisinin 96%-i Roma Katolik Kilsəsinə bağlıdır. Ölkənin paytaxtı Valetta şəhəridir (əhalisi 8.000 nəfər).
=İqlimi=
Malta adaları, yumşaq keçən qışları və isti yaz mövsümüylə sağlam bir iqlimə malikdir. Soyuq küləklər, qar, don və sis Maltada bilinməyən terminlərdir. Apreldə sonra seyrək olmaqla birlikdə yazın demək olar ki, heç rast gəlinməyən yağışlar ən çox Sentyabr ilə Aprel ayları arasında görülər.
İstilik qış aylarında (Noyabr - Aprel) orta 14.3 ° C, yaz aylarında (May-Oktyabr) isə ortalama olaraq 32.6 ° C ətrafındadır. Malta adaları, isti yaz günləri və gecələrində dənizdən əsən sərin meltemlerle, İyul ayı ortalarından Sentyabr ayı ortalarına qədər davam edən istiliyin yüksək olduğu dövrlərdə belə, nadir olaraq həddindən artıq istilərə məruz qalır.
Tarlaların əksəriyyəti kiçik və az eğimlidir. Lakin yağış əskikliyi və tərs ərazi şərtlərinə baxmayaraq kənd təsərrüfatı inkişaf etmişdir.
=Coğrafiyası=
Maltada heç dağ ya da axar su yoxdur və adanın xarakteristika xüsusiyyətini teraslanmış sahələri və bir sıra alçaq təpələri təşkil edir. 137 kilometr uzunluğundakı sahillərində isə gözəl qumsallara sahib bir çox yerləri və limanları vardır.
== Xarici keçidlər ==
| |||