Silinən məzmun Əlavə edilmiş məzmun
|
k r2.7.2) (Bot redaktəsi dəyişdirilir: hy:Անի; kosmetik dəyişmələr
|
k texniki düzəliş: -ci
|
||
|
Sətir 61:
{{Main|Xilaskar kilsəsi}}
[[Şəkil:Ani 1.jpg|thumb|left|300px|Xilaskar kilsəsinin bir hissəsi [[zəlzələ]]lər və digər təbii təsirlərlə dağılmışdır]]
Anidə ən çox diqqət çəkən tarixi memarlıq abidələrindən biridir. Bu abidənin inşası [[1035]]
Kitabələrdə kilsənin [[1342]]
[[1999]] - cu ildə kilsənin qapısının uçmuş hissəsi bərpa olunaraq kilsənin uçmasının qarşısının alınması üçün müəyyən addımlar atılıb.
Sətir 69:
XIX əsrin sonlarında kilsə hələ də ilkin görünüşünü saxlamışdı. Lakin müəyyən qədər qəzalı vəziyyətdə idi. [[Henry Finnis Blosse Lynch|H. F. B. Lynch]] [[1894]] - cü ildə [[Ani]] xarabalıqlarında gəzdikdən sonra ''"Bu bina, çökməsinin qarşısını alacaq addımlar atılmasa bir neçə ildən artıq qalmayacaq."'' demişdi.
[[1912]]
[[1999]] - cu ildə kilsənin qalan hissəsinin uçmasının qarşısının alınması üçün giriş qapısının uçmuş hissəsi bərpa olunub.
Sətir 78:
[[Şəkil:Həvarilər kilsəsi qalıqları.jpg|thumb|200px|right| Həvarilər kilsəsinin öndən görünüşü]]
{{main|Həvarilər kilsəsi}}
Pahlavuni sülaləsi dövründə inşa etdirilmiş bu abidənin elə həmin dövrdə Ani patriarxları tərəfindən mərkəz kimi istifadə edildiyi güman edilir. Abidənin divarlarında nə zaman inşa olunması haqqında bir qeyd yoxdur. Kilsə divarlarındakı ən qədim yazı [[1031]]
Akademik [[Nikolay Yakovleviç Marr|N. Y. Marr]] Həvarilər kilsəsi və ona bitişik olan bidələr ərazisində arxeoloji qazıntıları [[1909]] - cu ildə tamlamışdır və [[1912]]
Kilsənin zəmin planı memarlıqda ''"inscribed quatrefoil with corner chambers"'' olaraq bilinən tərzdə inşa edilmişdir. Başqa sözlə, düzbucaqlı planın içinə oturdulmuş dörd apisli iç quruluşun künclərdə əmələ gətirdiyi boşluqlar dörd şapellə doldurulub. Bu erməni abidələrində VII əsrdən sonra meydana gələn bir layihələşdirmə növüdür, lakin bu binada istifadə edilmiş naxışlar binanı XI əsrin ilk otuz ilinə aid etməyə imkan verir. Kilsəyə Şimal və Cənub apislərdəki qapılardan girilirmiş. Kilsənin üst qismindən çox az şeyin qalmasına rəğmən, [[1909]] - cu il qazıntıları nəticəsində əldə edilən məmulatlara əsasən kilsəsnin uyğun modelini hazırlamaq mümkün olmuşdur. Mərkəzi qübbənin ağırlığını zəiflətmək üçün boş torpaq qapılardan istifadə edilmişdir. Kilsənin konik damının kirəmitlərinin arası nar və üzüm salxımı oymaları ilə bəzədilibmiş. Dörd künclərdəki şapellərin hər biri ayrıca kiçik kilsələrə bənzəyirmiş və hər birinin özünəməxsus incə dizaynı varmış. Hətta iki şərq şapelinin öz daxili hücrələri belə varmış. Ən qəribə cəhət isə kilsənin dörd küncündəki şapellərin də qübbəylə örtülməsidir ki, bu da Həvarilər kilsəsini bütün erməni kilsələrindən fərqləndirən ən mühüm cəhətdir.
| |||