[[Şəkil:Lahıc01.jpg|thumb|Azərbaycanda Lahıc Kəndi]]

[[Şəkil:Lahic 29.08.2009 1.JPG|thumb|Lahıc Mərkəzi Turistik Küçə]]

 

Kənd dar mənada tarixən formalaşmış daimi kiçik yaşayış məskəni. Azərbaycan dilindəki "kənd" sözü Şərqi İran dillərindəki «kant» (xəndək və ya arxla əhatələnmiş məskən, yer) sözündəndir. "Kant" sözü qədimdən türkdilli xalqlara keçmiş və şəhər mənasında işlənmişdir.

 

Orta əsrlərdə kəndli təsərrüfatı əsasən natural xarakter daşıyırdı. Kapitalizmin inkişafı ilə getdikçə əmtəə - pul münasibətləri üstün yer tuturdu. Kənddə kapitalist münasibətləri dərinləşdikçə sinfi təbəqələşmə güçlənir, — qolçomaqlar yaranırdı. Xırda istehsalçılar varlı kəndlilərlə, kənd sənətkarları şəhər sənayesi ilə rəqabət apara bilmirdi. Nəticədə müflisləşmiş kəndlilərinsayı artır, qəsbkarlıq genişlənirdi.

 

Azərbaycanın təbii-çoğrafi şəraitinin zənginliyi, ərazinin dağlıq, dağətəyi və düzənlik sahələrdən ibarət olması, eləcə də əhalinin təsərrüfatla məşğuliyyəti kəndlərin plan quruluşuna güclü təsir göstərmişdir. Bu təbii amillərə görə Azərbaycan kəndlərinin planlaşdırılmasında üç əsas qrup formalaşmışdır. Dağ kəndlərində ərazinin enişli-yoxuşlu olması evlərin birbaşa küçələr ətrafında yerləşməsinə imkan vermədiyinə görə binalar nisbətən hamar yerlərdə qrup şəklində tikilir. Bu qruplar arasında təbii yaşıllıq sahələri olmadıqda bağlar salınır. Belə kəndlərin bəzilərində məhəlli xarakterli küçələr də yaradılır. [[Quba]] ([[Xınalıq]], [[Afurca]] kəndləri), [[Qax]] ([[Sarıbaş]] kəndi), [[Qusar]] ([[Hil]] kəndi) və [[Daşkəsən]] ([[Bayan]] kəndi) rayonlarında evlər bəzən də dağ döşündə, yaruslar şəklində tikilir. Kəndlərin əsas küçələri boyu tikilmiş evlər onların plan quruluşuna nizamlılıq verir, küçələrdən uzaq binalar isə ərazidə sərbəst şəkildə yerləşir. Belə kəndlərin ən maraqlı nümunələri [[Şəki]] ([[Orta Zəyzid]] və [[Baş Göynük]] kəndləri) və [[Zaqatala]] ([[Yuxarı Tala]] kəndi) rayonlarındadır. Düzənlik sahələrdəki kəndlərdə plan quruluşu daha nizamlı olur. Burada evlər, əsasən küçədər ətrafında yerləşir. Bu çür kənd tipləri Ağstafa, Bərdə, Sabirabad və s. rayonlar üçün xarakterikdir. Azərbaycan kəndləri təbii şəraitin müxtəlifliyinə baxmayaraq, həm evlərin plan quruluşu, həm də coğrafi səmtlərə görə yerləşdirilməsi cəhətdən eyniyyət təşkil edir. Azərbaycanın bütün zonalarında evlərin əksəriyyəti cənuba baxır, onların qabağında eyvan tikilir. Kəndlərin çoxunda evlər iki mərtəbəli olur. Adətən, birinci mərtəbə təsərrüfat xidməti üçün, ikinci mərtəbə isə yaşayış üçün ayrılır. Ərazisi enişli-yoxuşlu kəndlərdə binanın birinci mərtəbəsi arxa tərəfdən təbii yamaca söykənir, həyət tərəfdə isə bir cərgədə otaqlar yerləşdirilir.

 

 

 

 

[[Kateqoriya:Coğrafiya]]