Butun axtardiqlarinizi tapmaq ucun buraya: DAXIL OLUN
  Mp4 Mp3 Axtar Yukle
  Video Axtar Yukle
  Shekil Axtar Yukle
  Informasiya Melumat Axtar
  Hazir Inshalar Toplusu
  AZERI CHAT + Tanishliq
  1-11 Sinif Derslikler Yukle
  Saglamliq Tibbi Melumat
  Whatsapp Plus Yukle(Yeni)

  • Ana səhifə
  • Təsadüfi
  • Yaxınlıqdakılar
  • Daxil ol
  • Nizamlamalar
İndi ianə et Əgər Vikipediya sizin üçün faydalıdırsa, bu gün ianə edin.

Balaxanı: lər arasındakı fərq

  • Məqalə
  • Müzakirə
  • Tarixçəyə bax
Tarixçəyə interaktiv şəkildə bax
← Əvvəlki Sonrakı →
Silinən məzmun Əlavə edilmiş məzmun
VizualVikimətn
19:57, 26 may 2022 tarixinə olan versiya
Burocan (müzakirə | töhfələr)
Avtopatrullar, Təcrübəli istifadəçilər
16.029
k →Şakir ağa türbəsi: hərf səhvi
Teq: Vizual
← Əvvəlki
12:09, 31 avqust 2022 tarixinə olan versiya geri qaytar
Toghrul R (müzakirə | töhfələr)
Bürokratlar, İnterfeys inzibatçıları, İnzibatçılar
59.750
nin izahı yoxdur
Sonrakı →
Sətir 1:
{{YM
|növü = Şəhər tipli [[qəsəbə]]
|rəsmi_adı =
|orijinal_adı = Balaxanı
|şəkli =
|tabesində =
|tabesində ölkə = Azərbaycan
|ölkə gerbi = Azərbaycan
|gerbi bayrağı =
|gerb yazısı =
|bayrağı bayraq yazısı =
|gerb yazısı gerbin_ölçüsü =
|bayraq yazısı bayrağın_ölçüsü =
|lat_dir = N |lat_deg =40 |lat_min =27 |lat_sec =42▼
|gerbin_ölçüsü =
|lon_dir = E |lon_deg =49 |lon_min =55 |lon_sec =12▼
|bayrağın_ölçüsü =
|CoordAddon =
▲ |lat_dir =N |lat_deg =40 |lat_min =27 |lat_sec =42
|CoordScale =
▲ |lon_dir =E |lon_deg =49 |lon_min =55 |lon_sec =12
|CoordAddon regionun növü =
|CoordScaleregion = Abşeron = yarımadası
|regionun növü cədvəldə region =
|region rayonun növü = Abşeron yarımadası
|cədvəldərayon region = Sabunçu = rayonu
|rayonun növü cədvəldə rayon =
|rayon icmanın növü = Sabunçu rayonu
|cədvəldə rayon icma =
|icmanın növü cədvəldə icma =
|daxili bölgüsü = Aşağı məhəllə, Yuxarı məhəllə, Qotro, Yeni Balaxanı, Artyom, Kələmli▼
|icma =
|cədvəldə icma başçı növü =
|icra başçısı =
▲ |daxili bölgüsü = Aşağı məhəllə, Yuxarı məhəllə, Qotro, Yeni Balaxanı, Artyom, Kələmli
|başçı növü yaranma tarixi =
|icra başçısı ilk məlumat =
|yaranma tarixi əvvəlki adı =
|ilk məlumat statuslu =
|əvvəlki adı sahəsi = 19
|statuslu quru sahəsi =
|su sahəsi = 19
|quru sahəsi hündürlük növü =
|YM mərkəzinin hündürlüyü =
|su sahəsi =
|hündürlük növü iqlimi =
|YM mərkəzinin hündürlüyü rəsmi dili =
|iqlimi |əhalisi = 14123
|siyahıyaalma ili = 2015
|rəsmi dili =
|əhalisi sıxlığı = 14123
|siyahıyaalma ili aqlomerasiya = 2015
|sıxlığı milli tərkibi = [[Tatlar]]
|aqlomerasiya dini tərkib =
|milli tərkibi etnoxronim = [[Tatlar]]Balaxanılı
|dini tərkib saat qurşağı = +4
|etnoxronim DST = Balaxanılı
|saattelefon_kodu qurşağı = 012 = +4451
|DST poçt_indeksi = AZ1038
|telefon_kodu poçt indeksləri = 012 451
|poçt_indeksi nəqliyyat_kodu = AZ1038
|poçt indeksləri identifikasiya növü =
|identifikasiya növü ədədi = ▼
|nəqliyyat_kodu =
|Commons kateqoriyası = Category:Balaxanı
▲ |identifikasiya növü =
|identifikasiyarəsmi_saytı ədədi = [http://www.balakhany.com = www.balakhany.com]
|Commons kateqoriyası saytın dili = Category:Balaxanı
|rəsmi_saytı = [http://www.balakhany.com www.balakhany.com]
|saytın dili =
}}
 
Sətir 64:
Bakının ən qədim qəsəbələrindən sayılır.
 
Qəsəbə [[Bakı]]nın şimal—şərqində, [[Abşeron]] yarımadasının ortasında yerləşir, [[Sabunçu]] qəsəbəsi, [[Ramana]] kəndi, [[Zabrat]] qəsəbəsi, [[Digah]] və [[Məmmədli (Abşeron)|Məmmədli]] kəndləri ilə qonşudur. Şimal səmtindəki yüksəklikdə kəndi iki — "Yuxarı" və "Aşağı" — məhəlləyə bölən qədim qəbiristanlıq var. Balaxanının şimal hissəsi "Rzaqulu məhəlləsi", cənub hissəsi əhali tərəfindən "Canhüseyn məhəlləsi" adlanır. Kənd demək olar ki, bu günə qədər özünün ənənəvi plan-forma quruluşunu saxlaya bilib. Evlər bir-birinə yaxın, ensiz küçələr, ənənəvi həyətyanı sahələri, mövcud məhəllə sistemi ilə seçilir. 1989-cu ildən başlayaraq, qəsəbənin qərb hissəsində Yeni Balaxanı adlanan yaşayış massivi formalaşmağa başlamışdır. Yeni Balaxanı massivi (Fazenda) Qədim Balaxanıdan fərqli olaraq, eni 10—1510–15 metr olan paralel küçələr şəklində salınmışdır.
* Kəndin adının mənası [[Qılman İlkin]]in "Bakı və bakılılar" kitabında qeyd olunub: "bala" —yuxarı, hündür, "xana" — ev deməkdir. Yerli balaxanılılar isə öz dillərində bu kəndə "Bəəxonə" deyir ki, Bəə — yuxarı Xonə — ev deməkdir. Balaxana qədim zamanlarda karvansarayların giriş qapısı üstündə olan kiçik otağa (mezonin, yaxud antrosol) deyərdilər. Bunlar yarım mərtəbə şəklində olardı. Hazırda belə otaqlar Bakının 40 kilometrliyində, 1439—14401439–1440-cı illərdə tikilmiş Səngəçal karvansarayının və Suraxanıdakı 1713-cü ildə inşa edilmiş Atəşgahın qapısı üstündə var.
 
[[Abşeron rayonu|Abşeron]]<nowiki/>da neft istehsalından əvvəlki dövrdə (XIX əsrin ortalarınadək) kənd əhalisinin əsas məşğuliyyəti ənənəvi olaraq əkinçilik, bağçılıq, bostan bitkiləri əkini və maldarlıq olub. Kəndin kənarındakı Böyükşor gölünün yaxınlığında üzümlüklərdə məşhur üzüm növləri becərilirmiş.
 
Vaxtilə Böyükşordan bir az yuxarıda iki kiçik göl də olub ki, bunlara "Qoşanohur" deyirmişlər. Hazırda həmin ərazi quruyub. Kənddən təxminən 1&nbsp; km [[şimal]]da 4 böyük bağ olub ki, onları suvarmaq üçün 15 quyu qazılıbmış. Həmin quyulardan kənd camaatı da istifadə edirmiş. İndi buralarda neft buruqları ucalır.
 
Həmçinin kəndin qərbində "Norazan dərə" adlanan yerdə də bərəkətli bağlar, dərənin cənubunda isə "Pür—Qübbə" adlanan yüksək bəhrəli əkin sahələri olub. "Qırməki" adlanan yerdən keyfiyyətli qır çıxarılarmış və onunla kənddəki evlərin damları qırlanarmış.
 
XIX əsrin 70-ci illərindən başlayaraq, Balaxanı Bakının əsas neft çıxarma mərkəzlərindən birinə çevrilməyə başlamışdır. 1869-cu ildə Balaxanıda ilk dəfə olaraq mexaniki vurma üsullu quyu qazılır. Quyudan neft çox sürətlə çıxmış və üç gün ərzində həmin quyu ətrafı neft gölünə döndərmişdir. 1873—18781873–1878-ci illərdə Balaxanıda 47 belə güclü neft quyusu qazılıb. Bu dövrdə xarici şirkətlər Balaxanıda çoxlu torpaqlar əldə ediblər, Nobel qardaşları, Rotşild, Rokfeller kimi milyonçular, rus kapitalistləri mədənlər salıblar. Robert Nobel 1873-cü ildə Bakıya gələrək Balaxanıda neft istehsalı ilə məşğul olmağa başlamışdır. Artıq XX əsrin əvvəllərində Balaxanıda onlarca yerli və xarici neft şirkətləri və onların mədənləri, karxanaları fəaliyyət göstərirdi.
 
Balaxanıda ilk neft quyusunun şərəfinə abidə qoyulub. Lakin hazırda bu abidədən iz qalmayıb.
Sətir 81:
XX əsrin əvvəlində Bakıda sol (bolşevizm) təmayüllü inqilabi hərəkat genişlənəndə Balaxanı neft mədənləri bu hərəkatın mərkəzinə çevrilib. Balaxanıda inqilabi hərəkata başlayanlardan biri də keçmiş SSRİ-nin rəhbəri İosif [[Stalin]] olub. [[Stalin]] Balaxanıda inqilabi iş aparanda onun partiya ləqəbi "Koba" olub. Mühacirətdə yaşamış Azərbaycan yazıçısı Əsəd bəy "Stalin" adlı kitabında onun Balaxanıdakı fəaliyyətindən geniş bəhs edir. Elə inqilabi mövzuda çəkilmiş "Səhər" filmi də Balaxanıda lentə alınıb.
 
== Tarixi abidələr ==
 
=== [[Hacı Şəhla məscidi]] ===
[[Fayl:Haji_Shahla_mosque.jpg|thumb|200px|[[Hacı Şəhla məscidi]]|right]]
[[Hacı Şəhla məscidi]] Balaxanı qəsəbəsinin qəbiristanlınğında hündür bir təpənin üzərində tikilmiş XIV əsr memarlıq abidəsi. Türbə iki hissədən ibarətdir -— daxili otaqdan və geniş portaldan.
 
Giriş qapısının üstündə vaxtilə iki sətirlik kitabə olub ki, onun mətni belədir:
''Bu imarət Hacı Şəhla bin Şakir bin Mustafa Köşkinindir. Yeddi yüz səksən yeddinci il (787—1385787–1385/86)''.
 
Bu kitabədən bir az solda, qapı çərçivəsindən bir az aralı ərəbcə bir kitabə də olub ki, bu da imarəti tikən ustaların adını bildirir. İki sətirlik bu kitabə belə oxunub:
Sətir 95:
=== [[Şakir ağa türbəsi]] ===
[[Fayl:Shakiragha-Tomb.jpg|thumb|200px|[[Şakirağa türbəsi]]|left]]
Balaxanı qəbiristanlığında yerləşən Şakir ağa türbəsi 1427—14281427–1428-ci ildə tikilib və 1385—13861385–1386-cı ildə tikilən Hacı Şəhla məscidindən altı metr məsafədə yerləşir. Şakirağa türbəsi memarlıq baxımından Balaxanı abidələrinin ən qiymətlisi hesab olunur.
 
İmarətin tağlı giriş qapısının üstündə ərəbcə iki sətirlik kitabə var ki, mətni belə oxunur: ''Bu imarətin tikilməsinə millət və din böyüklərinin hamısı Miriraxur Şakir ağa ibn-mərhum Mürtəza əmr etmişdir. Səkkiz yüz otuz birinci il (831—1427831–1427/28)''.
 
Başqa bir mənbədə deyilir ki, İbrahim Şirvanşahın vəziri 1427-ci ildə oğlunun şərəfinə ucaltdığı Şakir ağa türbəsi xalq arasında İmarət adlandırılır.
Sətir 109:
=== Şah Səfi karvansarası ===
[[Fayl:Şah-Səfi-karvansarası.jpg|thumb|200px|[[Şah Səfi karvansarası]]|right]]
Şah Səfi karvansarayıkarvansarası 1635—361635–36-cı ildə usta Bürhan və sərkər Behbud tərəfindən inşa edilmişdir. Onun inşasına Əlihüseyn Bahadirxan şah Səfiəddin əmr etmişdir. Yerli əhəng daşı materiallarından tikilmiş bina tağ tavanlı, düzbucaqlı şəklindədir. Yerli əhalinin «"Xacə Ruhulla»" imarəti də adlandırdığı abidə kəndin mərkəzində yerləşir. Uzun illər bu karvansaradan anbar kimi istifadə edilib. Amma sonradan kənd sakinlərinin səyi nəticəsində karvansaranın içi təmizlənərək ətrafında abadlıq işləri aparılıb.
 
Abidənin çatma tağlı taxta qapısı üzərində vaxtilə kitabə olmuşdur. Hal-hazırda bu kitabə yerində olmasa da onun foto-neqativi AMEA-nın Tarix İnstitunun elmi arxivində «"Şah Səfi karvansarası»" adı altında 68—1468–14 saylı invertar kimi saxlanılır.
 
Bu dövrdə karvasaranın məhz Balaxanı ərazisində yerləşməsi Böyük İpək Yolu-nun məhz bu yerdən gəlib keçdiyinə bir sübutdur. Tacirlər məhz burada «"mehmanxana»"-da qalardılar.
 
Onun tarixi mədəniyyət abidəsi kimi qorunub saxlanılması üçün 1968—691968–69-cu illərdə bərpa edilmişdir.
 
'''AMEA-nın Tarix İnstitutunun elmi arxivində 68—1468–14 saylı invertar kimi saxlanılan kitabənin oxunuşu:'''
 
# Bu binanı inşa etməyi əmr etdi. Əzəmətli sultanım, şöhrətli şahanşahımızın hakimiyyəti günlərində:
Sətir 134:
Kənddə camaata xidmət etmiş bir neçə hamamın adları: "Xan qızı", "Hacı Nəcəfqulu", "Hacı Həsən", "Bala Rza", "Şirəli", "Nurbala" hamamları və s.
 
* Kəndin cənubundakı "Boq—boqi" adlanan yerin yaxınlığında vaxtilə Suraxanı atəşgahına bənzər abidə olub. Kəndin cənub hissəsindəki köhnə qəbiristanlıqda "Pirə Moulo" piri, kəndin ortasındakı böyük tut ağacının yanında olan "Sənqıran" piri olub.
Kəndin cənub hissəsindəki köhnə qəbiristanlıqda "Pirə Moulo" piri, kəndin ortasındakı böyük tut ağacının yanında olan "Sənqıran" piri olub.
 
== Mədəniyyəti ==
[[Fayl:Mirzə_Ələkbər_Sabir_Balaxanı_müəllimləri_arasında.jpg|thumb|200px|Mirzə Ələkbər Sabir Balaxanı müəllimləri arasında, 1910-cu il.|right]]Tədqiqatçılar qeyd edirlər ki, Balaxanıda lap qədim zamanlardan mədrəsələr fəaliyyət göstərirmiş. Ədəbiyyat tarixindən məlumdur ki, [[Mirzə Ələkbər Sabir]] 1910-cu ildə Balaxanı məktəblərində çalışmışdır. Bir çox məşhur şeirlərini də o, məhz Balaxanıda yazmışdır.
 
Balaxanında ilk fəhlə özfəaliyyət dərnəyi hələ 1904-cü ildə qurulub. Bununla belə hazırda kəndin ayrıca Mədəniyyət evi və klub binası yoxdur. Mədəniyyət evi kənddəki şadlıq evində fəaliyyət göstərir. Əvvəllər Balaxanıda böyük mədəniyyət klubu olub və orada respublikanın bir çox görkəmli sənətkarları — Şövkət Ələkbərova, Mirzə Babayev, Məmmədbağır Bağırzadə və başqaları çıxış ediblər. 1990—19911990–1991-ci illərdə mədəniyyət klubu fəaliyyətini dayandırıb, sonra isə həmin vaxtı ilə məscid olan binanı bərpa edib, məscidə çeviriblər. Həmin binada məscid bu gün də fəaliyyət göstərir.
 
=== Kino ===
[[Fayl:Kaspi_Q%C9%99zeti,_6_avqust,_1898.jpg|thumb|200px|1898-ci il avqustun 6-ı Balaxanıda "Benkerdorf oil workers" klubunda nümayiş edilmiş "Balaxanı-Sabunçu Polis İdarəsi süvari qorodovoylarının at oynatmaları" sənədli filminin "Kaspi" qəzetində elanı.
|left]]Azərbaycanda ilk dəfə olaraq kino 2 avqust 1898-ci ildə Balaxanı kəndində "Balaxanıda yanğın" filmi çəkilmişdir. Həmin film qısa metrajlıdır. Moskva arxivində saxlanılır. Ilk dəfə bu məlumat 1898-ci ilin avqust ayında Bakıda çap olunan "Kaspi" qəzetində çap olunmuşdur. Hazırda həmin qəzetin nüsxələri Moskva dövlət arxivində saxlanılır.
Sətir 150 ⟶ 149:
==== Balaxanıda çəkilmiş filmlər ====
* [[898 — 1898]]-ci il avqustun 4-də Balaxanıda neft fontanı (film, 1898)|1898-ci il avqustun 4-də Balaxanıda neft fontanı]]
* [[1960]] — [[Səhər (film, 1960)|Səhər]]
* [[1997]] — [[Hər şey yaxşılığa doğru (film, 1997)|Hər şey yaxşılığa doğru]]
 
=== Teatr ===
Sətir 158 ⟶ 157:
Tanus Dadaşovun yazdığı "Kəpənək" pyesi yerli həvəskarlar tərəfindən oynanılmışdır. Yaşlı Balaxanlıların dediyinə görə sonralar pyes Maştağa, Suraxanı, hətta həmin həvəskarlar tərəfindən Qubada yaşayan yəhudilər üçün də oynanmışdır.
 
M. Ə. Sabir adına Balaxanı qəsəbə Mədəniyyət evi teatr kimi də fəaliyyət göstərir.
 
== Din ==
 
[[Fayl:Balaxanida_tikilmish_rus_provaslav_kilsesi.jpg|thumb|200px|Balaxanıda tikilmiş rus provaslav kilsəsi. Kilsə 1933-cü ildə bolşeviklər tərəfindən dağıdılmışdır.|right]]
 
Sətir 170 ⟶ 168:
 
== Əhalisi ==
 
=== Balaxanıda doğulanlar və Balaxanılılar ===
{| class="wikitable"
Sətir 177 ⟶ 176:
!style="width:18em"| Peşəsi
|-
| [[Fayl:Bayram Qasımxanlı.jpg|30px|]] || [[Bayram Qasımxanlı]] || [[29 avqust]] [[1946]] || rəssam
|-
| [[Fayl:Cahangir_Cahangirov.jpg|30px|]] || [[Cahangir Cahangirov]] || [[20 iyun]] [[1921]] —– [[25 mart]] [[1992]] || [[bəstəkar]], [[pedaqoq]], xormeyster
|-
| [[Fayl: Elmira_Qafarova.jpg|30px|]] || [[Elmira Qafarova]] || [[1 mart]] [[1934]] —– [[1 avqust]] [[1993]] || Sovet partiya və dövlət xadimi, Azərbaycan Respublikasının dövlət xadimi
|-
| [[Fayl: German_Helkvist.jpg|30px|]] || [[German Helkvist]] || [[5 oktyabr]] [[1894]] —– [[21 oktyabr]] [[1968]] || Sovet alimi, geoloq və coğrafiyaşünas
|-
| [[Fayl: Hacı_Sultanəli.jpg|30px|]] || [[Hacı Sultanəli]] || [[1851]] — [[1921]]1851–1921 || Xeyriyyəçi
|-
| [[Fayl: Həbib_Cəbiyev.jpg|30px|]] || [[Həbib Cəbiyev]] || [[1899]] —– [[21 aprel]] [[1938]] || İnqilabçı, "Kommunist" qəzetinin redaktoru
|-
| [[Fayl: Hüseyn_Axundov.jpg|30px|]] || [[Hüseyn Axundov]] || [[28 aprel]] [[1921]] —– [[6 fevral]] [[2015]] || Rusiya və Azərbaycan rəssamlıq və kino sənətinin görkəmli nümayəndəsi
|-
| [[Fayl: Kazım_Abdullayev.jpg|30px|]] || [[Kazım Abdullayev]] || [[6 aprel]] [[1953]] || Azərbaycan teatr və kino aktyoru, Azərbaycan Respublikasının xalq artisti
|-
| [[Fayl: İlhüseyn_Hüseynov.jpg|30px|]] || [[İlhüseyn Hüseynov]] || [[1925]] —– [[25 sentyabr]] [[2006]] || Azərbaycan SSR-in və Azərbaycan Respublikasının 1-ci [[Azərbaycan Respublikası Milli Təhlükəsizlik Nazirliyi|Milli Təhlükəsizlik Naziri]]
|-
| [[Fayl: Landau.jpg|30px|]] || [[Lev Landau]] || [[22 yanvar]] [[1908]] —– [[1 aprel]] [[1968]] || Fizik, fizika üzrə Nobel mükafatçısı
|-
| [[Fayl: Lidiya_Rəsulova.jpg|30px|]] || [[Lidiya Rəsulova]] || [[4 dekabr]] [[1941]] —– [[5 fevral]] [[2012]] || [[Azərbaycan Respublikası Təhsil Nazirliyi|Təhsil naziri]]
|-
| [[Fayl: Oktay_Murtuzayev.jpg|30px|]] || [[Oqtay Murtuzayev]] || [[4 mart]] [[1952]] || Xalçaçı rəssam
|-
| [[Fayl: Rahib_Qədimov.jpg|30px|]] || [[Rahib Qədimov]] || [[1920]] — [[1988]]1920–1988 || Xeyriyyəçi, neft maqnatı [[Kampan Qədimov|Məşədi Kampan]]ın nəvəsi, karikaturaçı rəssam.
|-
| [[Fayl: Refiqe.jpg|30px|]] || [[Rəfiqə Mustafayeva]] || [[21 iyun]] [[1936]] —– [[20 avqust]] [[2019]] || Professor, “Respublikanın"Respublikanın Əməkdar müəllimi”müəllimi"
|-
| [[Fayl: Sadıq_Rəhimov.jpg|30px|]] || [[Sadıq Rəhimov]] || [[27 sentyabr]] [[1914]] —– [[11 iyun]] [[1975]] || [[Azərbaycan SSR]] dövlət xadimi, [[Azərbaycan SSR Nazirlər Soveti]]nin Sədri (1954-19581954–1958)
|-
| || [[Bala Nəzərov]] || [[10 avqust]] [[1921]] —– [[26 noyabr]] [[2005]] || Tibb elmləri namizədi. Azərbaycan SSR-nin Əməkdar həkimi
|}
 
== Neft şöhrəti ==
=== Neft şöhrəti yaradanlar ===▼
 
▲=== Neft şöhrəti yaradanlar ===
{| class="wikitable"
!style="width:2em"| Şəkil
Sətir 219 ⟶ 218:
!style="width:18em"| Peşəsi
|-
| || [[Firuzə Kərimova]] || [[1907]] — [[1965]]1907–1965 || neftçi, filantrop
|}
 
Sətir 231 ⟶ 230:
| '''1594''' || Bakının Balaxanı qəsəbəsində dərinliyi 35 m olan neft quyusunda üzərində quyunun qazılma tarixi — 1594-cü il və ustanın adı — Allahyar Məmməd Nuroğlu qeyd olunmuş daş tapılır.
|-
| '''1823''' || Balaxanıda “Xələfi”"Xələfi" quyusunun yaxınlığında üzərində “quyu"quyu 200 il bundan qabaq yenidən qurulub”qurulub" sözləri yazılmış daş tapılıb.
|-
| '''1837''' || Balaxanıda Nikolay Voskoboynikovun Abşeronda və dünyada ilk neftayırma zavodu işə düşür (ABŞ-da ilk analoji zavod 1855-ci ildə Samuel Kayer tərəfindən tikiləcəkdi).
|-
| '''1851''' || Mayın 1-də Londonda Ümumdünya sərgisində dünyada ilk dəfə olaraq “Kimya"Kimya məhsulları”məhsulları" bölməsində 32) Bakı qəzasının Şamaxı quberniyasından Balaxanı, Binəqədi və Bibi-Heybət sahələrindən qara neft; və 33) Suraxanı sahəsindən ağ neft nömrələri altında Rusiya (Azərbaycan) neftinin nümunələri nümayiş etdirilib. Sərginin Rusiya bölməsinə Qafqaz canişini, knyaz M. S. Voronsov rəhbərlik edirdi.
|-
| '''1873''' || İyunda Balaxanıda üç ay ərzində 90 mln. Pud neft vermiş ilk güclü “Vermişevski”"Vermişevski" fontanı vurur.
|-
| '''1878''' || Tanınmış mühəndis A. V. Bari Nobel qardaşları üçün Rusiyada uzunluğu 9&nbsp; km və diametri 3 dm olan ilk Balaxanı -— Qara şəhər neft kəmərini layihələndirir və çəkir.
|-
| '''1879''' || Uzunluğu 12&nbsp; km olan ikinci Balaxanı – Qara şəhər neft kəməri istismara verilir. 1884-cü ilə Balaxanı mədənlərinin sutkada 200 min puddan artıq neft ötürmək qabiliyyətinə malik 5 neft kəməri var idi. (Bütün neft kəmərləri istedadlı mühəndislər A. V. Bari və V. Q. Şuxovun rəhbərliyi altında tikilib). 18 mayda əsas kapitalı 3 mln. Rubl olan ikinci " Nobel qardaşları neft istehsalı ortaqlığı" səhmdar şirkəti (bundan sonra qısa olaraq – "Nobel qardaşları" firması) yaradılıb.
18 mayda əsas kapitalı 3 mln. Rubl olan ikinci “ Nobel qardaşları neft istehsalı ortaqlığı” səhmdar şirkəti (bundan sonra qısa olaraq – “Nobel qardaşları” firması) yaradılıb.
|-
| '''1888''' || 8 —– 9 oktyabr tarixində Rusiya imperatoru III Aleksandr ailəsi ilə birlikdə Bakıda olur. O Qara şəhərdə “Nobel"Nobel qardaşları”qardaşları" firmasının zavodlarında; Balaxanı və Sabunçuda Rotşildin “Xəzər"Xəzər-Qara dəniz cəmiyyətinin”cəmiyyətinin" və Şəmsi Abdullayevin neft mədənlərinə baş çəkir.
|-
| '''1900''' || Bakıda İ. S. Dembot və L. Y. Liliyenştern Balaxanıda A. M. Benkendorf ticarət evinə məxsus neft mədənlərinin istismarı üçün “Abşeron"Abşeron neft cəmiyyəti”cəmiyyəti" (əsas kapitalı 2,7 mln. Rubl olmaqla) təsis edirlər. Balaxanıda neft mədənlərinin istismarı üçün " The Balakhani Syndicate, Limited" ingilis səhmdar cəmiyyəti (əsas kapitalı 100 min funt sterlinq olmaqla) təsis olunub.
Balaxanıda neft mədənlərinin istismarı üçün “ The Balakhani Syndicate, Limited” ingilis səhmdar cəmiyyəti (əsas kapitalı 100 min funt sterlinq olmaqla) təsis olunub.
|-
| '''1905''' || Dünya neft sənayesi praktikası tarixində ilk dəfə Balaxanıda kompressor istismarı tətbiq olunur.
|-
| '''1910''' || “Nobel"Nobel qardaşları”qardaşları" firmasının Balaxanı neft mədənində ilk dəfə olaraq dartaylama üçün yeni qurğu – Leynveber aparatı quraşdırılır və avqustun əvvəllərindən işləməyə başlayır.
|-
| '''1926''' || İyulda SSRİ-də Bakının Balaxanı, Suraxanı və Sabunçu neft rayonları ilə əlaqələndirən ilk elektrik dəmir yolu işə düşür.
Sətir 266 ⟶ 263:
== ==
{{Vikianbar kateqoriyası|Balaxanı}}
* [http://az.baku-art.com/index.php?newsid=6081 M. Ə. Sabir adına Balaxanı qəsəbə Mədəniyyət evinin kukla teatrı yeni tamaşa təqdim etdi]
 
{{Sabunçu rayonunun yaşayış məntəqələri}}
 
{{DEFAULTSORT:Balaxanı ziyalıları}}
[[Kateqoriya:Balaxanı]]
Mənbə — "https://az.wikipedia.org/wiki/Balaxanı"
Informasiya Melumat Axtar