Silinən məzmun Əlavə edilmiş məzmun
nin izahı yoxdur |
k kiçik səhvlərin düzəldilməsi |
||
Sətir 16:
== Yaranma tarixi, tərcümələr və nəşri ==
Əsər [[Hicri-qəməri təqvim|Hicri-qəməri təqvimi ilə]] 1267-ci ildə yazılıb, yəni [[1851]]-də. Komediyanın ilk öncə adı "
[[1874]]-cü ildə Axundov bu komediyanı [[Fars dili|fars dilində]] yazmış və "Lənkəran xanlığının vəzirinin macəraları haqqında povest" adında əsərlər toplumuna əlavə etmişdi. Buna istinad edərək, bir sıra qərbi avropa şərqşünasları hesab edirdilər ki, əsərin adını əsərin tərcüməçisi Mirzə Məhəmməd Cəfər Qaracadağa dəyişib. Azərbaycanlı axundçularda uzun zaman bu fikirdə idilər. Amma bəzi tədqiqatlardan sonra sübüt olunduki Mirzə Məhəmməd Cəfər Qaracadağa adı bilavasitə Axundovun məsləhəti ilə dəyişdirib. Adını dəyişilməsinə səbəb onda idi ki, əsər dənizkənarında olan şəhərdə başlayır və bitir, [[Sərab|Sərab şəhəri]] isə dənizdən uzaqdadı. Bu məlumatın mənbəsi isə Axundovun publisist Mirzə Yusif xana 17 dekabr 1873-cü ildə göndərdiyi məktubundadı «Əziz tərcüməçiyə deyinki, hər yerdə "Sərab xanlığının vəziri macəraları haqqında" adını "Lənkaran xanlığının vəzirinin macəraları haqqında" dəyişsin.. Sərab səhv yazılıb, Lənkaran
[[1928]]-ci ildə əsər ayrıca kitab şəklində buraxılmışdır.
Sətir 51:
22 mart 1873 ildə bu komediya [[Bakı|Bakıda]] Azərbaycanın ilk həvəskar tamaşası üçün seçilmişdir.<ref>[http://www.azerbaijan.az/portal/Culture/Theatre/theatre_01_a.html AZƏRBAYCANDA TEATR SƏNƏTİNİN YARANMASI VƏ İNKİŞAFI]</ref> [[Həsən bəy Zərdabi|Həsən bəy Zərdabinin]] rəhbərliyi altında və [[Nəcəf bəy Vəzirov|Nəcəf bəy Vəzirovun]] aktiv işitraki saəsində komediyanın səhnəyə qoyulması mümkün olmuşdur. Bununla da [[Azərbaycan teatrı|Azərbaycan teatrının]] əsası qoyuldu<ref name="Məhz bu dramaturqun “Sərgüzəşti-vəziri-xani-Lənkəran” komediyasının 1873-cü il martın 20-də Realnı məktəbdə oynanılması günündən Azərbaycan peşəkar teatrının tarixi hesablanır">{{cite web|title=Azərbaycan teatrının əsası|url=http://news.day.az/culture/357183.html}}</ref>.Axundov bu xəbəri "Qafqaz" juranlından bildi və Həsən bəy Zərdabiyəyə göndərdiyi məktubunda bunu demişdi «Mən artıq qocalmışam və ölümümü gözlüyürdüm, amma bu xəbər mənim ömrümü 10 il daha uzatdı»
[[1897]]-ci ildə [[Cahangir Zeynalov]]un evində komediya səhnəyə qurulmasına hazırlananda, pyesanın bəzi epizodik rollarına aktyor çatışmamazlığı var idi. Onda
[[2009]]-cu ildə [[Mərdan Feyzullayev]] bu pyesanı [[Moskva|Moskvada]] "Jar Ptitsa" teatrının səhnsəində nümaiş etdirmişdir.<ref name=" M.Feyzullayev M.F.Axundzadənin “Sərgüzəşti-vəziri-xani-Lənkəran” və Xalq Yazıçısı Elçinin “Şekspir” əsərlərini rus dilində səhnəyə qoymuş, hər iki tamaşa Rusiya paytaxtında uğurla nümayiş etdirilmişdir.">{{cite web|title=Moskvada tamaşa |url=http://arxiv.az/az/azertag.az/2947404/Hemyerlimiz+Rusiyanin+ali+mukafatinalayiq+gorulmushdur}}</ref>
| |||