Silinən məzmun Əlavə edilmiş məzmun
nin izahı yoxdur |
|||
Sətir 73:
XIX əsrin ikinci yarısında Bəhai İcmaları Şimali Azərbaycanın [[Bakı]], [[Balaxanı]], [[Gəncə]], [[Bərdə]], [[Şəki]] və digər yerlərində fəaliyyət göstərirdi. Qeyd edək Bakı və Balaxanı İcmaları, ümumiyyətlə, dünyanın ən qədim Bəhai İcmalarından hesab olunurlar.<ref>[http://web.archive.org/web/20110524000119/http://www.caucaz.com/home_eng/breve_contenu.php?id=300 The Baha’is of the Caucasus: From Russian Tolerance to Soviet Repression {2/3}]</ref> 1860-70-ci illərdə Bakı İcmasının yaradılmasında Azərbaycanın xalq şairi Mikayıl Müşfiqin babası Xızılı Mirzə Əbdülqədir İsmayılzadə böyük rol oynamışdır. Artıq 80-cı illərin əvvəllərində bu icmalarda yüzlərlə insan var idi. Bakı İcmasının arxivində həmin İcmanın adına [[1887]]-ci ildə alınmış Çadrovu küçəsi (indiki Mirzağa Əliyev) 216 nömrəli evin mülkiyyət hüququna dair sənəd vardır.<ref>[http://www.anl.az/el/Kitab/2015/Azf-277986.pdf Səlahəddin Əyyubov, Bəhai Dini Azərbaycanda və ya bütün dinlərdə Vəd Olunmuş Kəsin zühuru. Bakı, “Elm və təhsil”, 2013]</ref>
Bəhai İcmaları Azərbaycanda dini fanatizmi, mövhumat və cəhaləti pisləmiş, maarifçiliyi, uşaqlara, xüsusən də qızlara dünyəvi təhsilin verilməsini, qadınların cəmiyyətdə və ailədə hüquqlarının qorunmasını təbliğ etmiş, dinlər və xalqlar arası dialoq və əməkdaşlığa can atmışlar. İlk dəfə azərbaycanlı qızlara təhsil verilməsində bəhailərin rolu böyük olmuşdur. Bu cür fəaliyyətlər ruhanilərin xoşuna gəlməmiş, nəticədə Bakı, [[Mərdəkan]], [[Balaxanı]], [[Bərdə]] və [[Şamaxı|Şamaxıda]] bəhailərə qarşı ciddi təzyiqlər olmuşdur. Mərdəkan məscidinin axundu '''İbrahimxəlil''' biləndə ki, yeganə oğlu Molla Sadiq Bəhai dinini qəbul edib və onun ən fəal təbliğatçısı olub, qəzəblənərək onun ölümünə fətva verir. [[1901]]-ci ildə Bakı qoçuları Molla Sadiqi neft quyusuna ataraq qətlə yetirirlər. Hazırda Molla Sadiqin qəbri Mərdəkan qəbirstanlığındadır.<ref>[Əzizə Cəfərzadə, "İşığa doru", Bakı, Şirvannəşr, 1998]</ref>
== İstinadlar ==
| |||