T-27
T-27, 1930-cu ildə Sovet İttifaqı tərəfindən hazırlanmış tanketka tipli bir döyüş texnikası olmuşdur. Hərbi texnika 1930-cu ildə Böyük Britaniyada istehsal olunan Carden Loyd Tankette yüngül tankının lisenziyası əsasında hazırlanmışdır. Tanketkanın əməliyyat mənzili 120 km təşkil etmiş olub, maksimum sürəti saatda 42 km olmuşdur.
| T-27 | |
|---|---|
 | |
| Tipi | yüngül tank/tanketka |
| Ölkə | |
| İstismar tarixçəsi | |
| İstismara başlanması | 1931 |
| İstifadə edilən döyüşlər | |
| Xüsusiyyətləri | |
| Ağırlığı | 2,7 t |
| Zireh | 6-10 mm |
| Mühərrik | benzinli GAZ-AA |
| Güc nisbəti | 15 a.g./ton |
| Mühərrik gücü | 40 hp (at gücü) (30 kW (kilowatt)) |
| Əsas silah | 7.62 mm-lik DT pulemyotu |
| Uzunluğu |
|
| Eni | 1,83 m |
| Hündürlüyü | 1,44 m |
| Ekipaj | 2 |
 Vikianbarda əlaqəli mediafayllar | |
Sovet İttifaqı lisenziyası alınmış Carden-Loyd modelinin dizaynını bəyənməmiş və T-27-nin kütləvi istehsalından əvvəl modeldə dəyişikliklər həyata keçirilmişdir. Onun Britaniya modeli ilə müqayisədə, daha böyük gövdəsi, daha təkmilləşdirilmiş hərəkət hissəsi və modernləşdirilmiş Sovet istehsalı olan 7,62 mmlik DT pulemyotu var idi. Bu dəyişikliklərlə paralel olaraq, baş mühəndis N. Kozırev və rəhbər mühəndis K. Surken sovet ərazisinə və hava şəraitinə müvafiq olaraq tanketkada əlavə olaraq bəzi dəyişikliklər də etmişdirlər. Texnikalarda hər hansısa bir radio sistemi olmadığından bu texnikalar o dövrdə köhnəlmiş bir sistem hesab olunan siqnal bayraqları vasitəsi ilə bir-birləri ilə əlaqə saxlayırdılar.
Tanketka Qırmızı Ordu tərəfindən qəbul edilmiş və 13 fevral 1931-ci ildə ordunun istifadəsinə verilmişdir. Texnikalar iki fərqli fabrikdə növbə ilə istehsal olunurdular. Bunlardan birincisi bolşeviklərə məxsus olan Leninqrad zavodu, ikincisi isə sonradan QAZ-a keçəcək Nijni Novqorod zavodu idi.
T-27 tanketkaları, xidmətdə olduqları müddətdə kəşfiyyat maşınları kimi istifadə edilmişdirlər. Qırmızı Ordu daxilində hər biri 50 texnikadan formalaşan əvvəlcə 65 tanketka batalyonu mövcud idi. Daha sonralar isə hər bir batalyon 23 texnikadan ibarət olmaq şərtilə yenidən formalaşdırılmışdır. Bu nəqliyyat vasitələrinin daha sonralar hava nəqliyyatı ilə daşınması nəzərdə tutulurdu. 1935-ci ildə Qırmızı Ordu Tupolev TB-3 təyyarələrinin gövdəsi altında T-27-ləri daşımağı sınaqdan keçirmişdir.
1930-cu illərdə T-27-lər Sovetlər tərəfindən Mərkəzi Asiyadakı Sovet İttifaqı dövlətlərində separatçı qüvvələrə qarşı istifadə olunmuşdur. Lakin onlar yeni istehsal olunsalar da, çox qısa müddət ərzində köhnəlmiş tanklara çevrilmişdirlər. Qırmızı Ordu bu tanketkalardan istifadə etmək üçün çox cəhdlər göstərmiş olsa da, onların dar olan tırtılları bataqlıqlarda və qarlı yerlərdə bu texnikaların irəliləməsinə imkan vermirdi. Texnikanın zirehli qülləsi dar olduğu üçün maşını idarə edəcək ekipaj tapmaq da çox çətin idi. 1930-cu illərin axırlarına doğru, T-27-lər cəbhə xəttində deyil, daha çox təlim məqsədləri və ya səhra silahlarının çəkilməsi üçün istifadə olunurdular.
Bəzi sınaq modellərində T-27-lərə alov qurğuları və ya geriyə təpməsi olmayan toplar quraşdırılmış olsa da, bu modellərdə müvəffəqiyyət əldə edə bilməmişdirlər. Çox az sayda T-27 lazımi avadanlıqlar taxılaraq çayları suyun altından keçməyi bacarmışdır.
2157 ədəd T-27 tanketkası 1941-ci ilin yanvar ayında hələ də ordunun xidmətində istifadə olunurdu. Onların bir qismi faşist Almaniyasına qarşı ölkənin müdafiəsində istifadə olunmuşdur. Qeydlərə görə, onlar sonuncu dəfə 1941-ci ilin dekabrında Moskvanın müdafiəsində istifadə olunmuşdurlar.[1][2][3]
- ↑ Mark Axworthy, Cornel I. Scafeș, Cristian Crăciunoiu, Third Axis, Fourth Ally: Romanian Armed Forces in the European War, 1941-1945, p. 220
- ↑ Mahé, Yann. "Le Blindorama : La Turquie, 1935 - 1945". Batailles & Blindés (fransız). No. 41. Caraktère. February 2011. 4–7. ISSN 1765-0828.
- ↑ "Hungary (WW2)". Tank Encyclopedia (ingilis). 2023-05-04. 2023-07-18 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2023-07-20.