Erythrostemon gilliesii (lat. Erythrostemon gilliesii) — bitkilər aləminin paxlaçiçəklilər dəstəsinin paxlakimilər fəsiləsinin erythrostemon cinsinə aid bitki növü.
Erythrostemon gilliesii | ||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Elmi təsnifat | ||||||||
Domen:
Klad:
Ranqsız:
Aləm:
Klad:
Klad:
Klad:
Klad:
Klad:
Klad:
Klad:
Klad:
Klad:
Klad:
Klad:
Dəstə:
Fəsilə:
Yarımfəsilə:
Triba:
Cins:
Növ:
Erythrostemon gilliesii
|
||||||||
Beynəlxalq elmi adı | ||||||||
|
Təbii yayılması
Cənubi Amerika, Suriya, Fələstin və Kiçik Asiya, Aralıq dənizi sahillərinin şərq və qərbində dəniz səthindən 400-1600 m yüksəklikdə, daşlı-qayalı, kirəcli yamaclarda, çılpaq qumluqlarda, çox zaman həmişəyaşıl ağaclardan ibarət meşələrində bitən ağac və ya kol bitkisidir.
Botaniki təsviri
Hündürlüyü 6-10 m-ə çatır. Mühit amillərindən asılı olaraq yarpaqlarını tökən və ya həmişəyaşıl koldur, qabığı açıq boz, tikansızdır. Yarpaqları qalın, üstdən tünd yaşıl, mürəkkəb, tək və ya cütlələkvari, 12-18 ədəd yarpaqcıqdan ibarət, uzunluğu 6-8 sm, eni 3-4 sm-dir. Yarpaq altlıqları yumurtavari, üçkünclü və qısadır.
Çiçəkləri boz rəngli, budaqların üzərində yerləşir. Erkəkciyi 10, dişiciyi oturan, 10-12 sm uzunluğunda qırmızı, aşağıdan enlənmiş, açıq qırmızı, ikiyuvalı tozluqlara malikdir. Kasacığı 1,5-2,5 sm uzunluqda neştərvaridir. Ləçəkləri 2-4 sm uzunluqda, açıq sarı, tərs-yumurtavaridir. May ayından sentyabr ayına qədər çiçəkləyir.
Paxlası uzunsov, yastı yumurtavari, neştərşəkilli və ya dərivari, tutqun və ya parlaq qəhvəyi rənglidir. Uzunluğu 5-20 sm, eni 2-2,5 sm-ə çatır. Paxlalar açılmır. Bir salxımda 6-10 ədəd boz və ya qəhvəyi rəngli toxumlar olur. Toxumlar tərs-yumurtaşəkilli, bir qədər basıq, 7-8 mm uzunluqda, 6-7 mm enində, 4-5 mm qalınlıqda, çox bərk, parlaqdır. Meyvəsi oktyabr-noyabr aylarında yetişir.
Ekologiyası
Uzunömürlü, quraqlığadavamlı, isti və işıqsevən bitkidir
Azərbaycanda yayılması
Abşeronda yabanı halda rast gəlinir. Hər il çiçəkləyir və meyvə verir.
İstifadəsi
Yaşıllıqlarda dekorativ bitki kimi istifadə olunur. Yarpaqlarında və gövdəsinin qabığında aşı maddəsi vardır.