Aşağıdakı siyahı IEEE Std 1003.1-2008 tərəfindən Unix utilit kimi müəyyən edilib. Bu utilitlərinə Unix və *nix əməliyyat sistemlərinin çoxunda rast gəlmək mümkündür.
Siyahı
Ad | Kateqoriya | İzah | İlk dəfə görünüb |
---|---|---|---|
fayllarının yaradılması və idarə edilməsi | |||
Misc | aliasların təyin olunması və göstərilməsi | ||
Misc | arxivlərinin yaradılması və saxlanması (qorunması) | ||
Mətn emalı | |||
at | Proseslərin idarə edilməsi | komandaları (əmrləri) sonradan çağırmaq üçün | AT&T UNIX 7-ci versiyada |
Mətn emalı | Nümunələrin (pattern) axtarılması | AT&T UNIX 7-ci versiyada | |
Fayl sistemi | yolun (path) kataloq (qovluq) olmayan hissəsini qaytarır | ||
Proseslərin idarə edilməsi | Schedule commands to be executed in a batch növbəsində (queue) komandların çağrılması qrafikini hazırlamaq | ||
Misc | dil | ||
Proseslərin idarə edilməsi | İşlərin (job) arxa planda çağrılması | ||
C proqramlaşdırma | standard C-də yazılmış proqramların kompilyatoru | ||
cal | Misc | kalendarın çap edilməsi | AT&T UNIX 5-ci versiyada |
cat | Fayl sistemi | Faylların çap edilməsi və birləşdirilməsi | AT&T UNIX 7-ci versiyada |
cd | Fayl sistemi | Başqa kataloqa keçmək | |
C proqramlaşdırma | C-dili üçün yaratmaq | ||
chgrp | Fayl sistemi | Faylın daxil olduğu qrupu dəyişdirmək | |
chmod | Fayl sistemi | Faylın istifadə hüquqlarını dəyişdirmək | AT&T UNIX 1-ci versiyada |
chown | Fayl sistemi | Faylın sahibini dəyişdirmək | AT&T UNIX 1-ci versiyada |
Fayl sistemi | Faylın və ölçüsünün yazılması | 4.4BSD | |
clear | Ekranı (terminalı) təmizləmək | ||
Fayl sistemi | İki faylı müqayisə etmək | AT&T UNIX 1-ci versiyada | |
Mətn emalı | İki faylın ortaq sətrlərinin seçmək və ya ləğv etmək | AT&T UNIX 4-cÜ versiyada | |
Shell proqramlaşdırma | Sadə komandanı çağırmaq | ||
Fayl sistemi | Verilənləri (data) sıxmaq | 4.3BSD | |
Fayl sistemi | Faylları kopyalamaq | AT&T UNIX 1-ci versiyada | |
Misc | Peryodik olaraq çalışan arxa plan işlərinin qrafikləşdirmək | ||
Mətn emalı | Tərkibinə görə faylları bölmək | PWB UNIX | |
C proqramlaşdırma | Faylın teqlərinin yaradılması | 3.0BSD | |
Shell proqramlaşdırma | Fayıldan seçilmiş hissənin çıxardılması (kəsilməsi) | ||
C proqramlaşdırma | |||
Misc | Tarix və vaxtı göstərmək | AT&T UNIX 1-ci versiyada | |
Fayl sistemi | Faylı çevirmək (convert) və köçürmək | ||
MKİS | |||
df | Fayl sistemi | Boş disk sahəsini bildirir | AT&T UNIX 1-ci versiyada |
diff | Mətn emalı | İki faylı müqayisə edir | |
Fayl sistemi | Yolun (path) kataloq hissəsini qaytarır | ||
du | Fayl sistemi | Fayl sahəsinin istifadəsin müəyyənləşdirir | AT&T UNIX 1-ci versiyada |
echo | Shell proqramlaşdırma | Arqumentlərin çıxışa yazılması | |
Mətn emalı | Standart mətn redaktoru | AT&T UNIX 1-ci versiyada | |
Misc | Mühitin təyin edilməsi | ||
Mətn emalı | Mətn redaktoru | BSD | |
Mətn emalı | Tabları boşluqlara çevririr | ||
Shell proqramlaşdırma | Arqumentləri ifadə kimi qiymətləndirir | ||
Shell proqramlaşdırma | Yanlış (false) qiyməti qaytarır | ||
Misc | Komandların tarixi siyahısını emal edir | ||
Proseslərin idarə edilməsi | İşləri ön planda çağırır | ||
Fayl sistemi | Faylın tipini müəyyən edir | AT&T UNIX 7-ci versiyada | |
Fayl sistemi | Faylları tapır | AT&T UNIX 1-ci versiyada | |
Mətn emalı | |||
FORTRAN77 proqramlaşdırma | FORTRAN kompilyatoru | ||
Proseslərin idarə edilməsi | |||
Misc | Formatlaşdırılmış mesaj kataloqu yaradır | ||
MKİS | MKİS faylının versiyasını qaytarır | ||
Misc | Konfiqurasiya dəyərlərini qaytarır | ||
Shell proqramlaşdırma | |||
grep | Misc | Nümunəyə görə mətni axtarır | |
Misc | hash bazasına giriş metodu | ||
Mətn emalı | Faylların ilk hissəni göstərir (kopyalayır) | PWB UNIX | |
Mətn emalı | |||
Misc | İstifadəçinin id-ni qaytarır | 4.4BSD | |
Misc | |||
Misc | |||
Proseslərin idarə edilməsi | Cari sesiyada işlərin statusunu göstərir | ||
Mətn emalı | İki nizamlanmış (sıralanmış) faylı ortaq sahəyə görə birləşdirir | ||
Proseslərin idarə edilməsi | Siqnal və ya prosesi dayandırır | AT&T UNIX 3-cü versiyada | |
C proqramlaşdırma | üçün proqramlar yaradır | ||
Fayl sistemi | Fayla sərt (hard) link yaradır | AT&T UNIX 1-ci versiyada | |
Fayl sistemi | Faylları əlaqələndirir (link yaradır) | AT&T UNIX 1-ci versiyada | |
Misc | |||
Misc | |||
Shell proqramlaşdırma | mesajları loqlayır | ||
Misc | İstifadəçi adını qaytarır | 4.4BSD | |
AT&T UNIX 1-ci versiyada | Faylları printerə göndərir | ||
Fayl sistemi | Kataloqun içindəkiləri siyahı şəklində göstərir | AT&T UNIX 1-ci versiyada | |
Misc | Macro proses | PWB UNIX | |
Misc | Mesajları emal edir | AT&T UNIX 1-ci versiyada | |
Proqramlaşdırma | Proqramlar qrupunun yenidən yaradılması (generasiyası), yenilənməsi və qorunması (maintain) | ||
Misc | Sistem dokumentasiyası | ||
Misc | Mesajların icazə və ya qadağası | AT&T UNIX 1-ci versiyada | |
Fayl sistemi | Kataloq yaradır | AT&T UNIX 1-ci versiyada | |
Fayl sistemi | FIFO xüsus faylları yaradır | 4.4BSD | |
Mətn emalı | Səhifə-səhifə faylları göstərir | ||
Fayl sistemi | Faylları köçürür (daşıyır) | AT&T UNIX 1-ci versiyada | |
Misc | Yeni qrupa dəyişir | AT&T UNIX 1-ci versiyada | |
Proseslərin idarə edilməsi | AT&T UNIX 4-cü versiyada | ||
Mətn emalı | |||
C proqramlaşdırma | |||
Proseslərin idarə edilməsi | |||
Misc | Müxtəlif formatlarda faylların dumpının yaradılması | AT&T UNIX 1-ci versiyada | |
Mətn emalı | Faylın uyğun sətrlərini birləşdirir | ||
Mətn emalı | |||
Fayl sistemi | Yolun (path) adını yoxlayır | ||
Misc | 4.4BSD | ||
Mətn emalı | Faylları print edir | AT&T UNIX 1-ci versiyada | |
Shell proqramlaşdırma | Formatlaşdırılmış çıxış yazır | 4.3BSD-Reno | |
MKİS | MKİS faylını print edir | ||
ps | Proseslərin idarə edilməsi | Prosesin statusunu bildirir | AT&T UNIX 4-cü versiyada |
Fayl sistemi | işlədiyin (cari olduğun yer) kataloqu qaytarır (çap edir) | ||
Batch Utilit | Batch işini dəyişdirir | ||
Batch Utilit | Batch işlərini silir | ||
Batch Utilit | Batch işlərini saxlayır | ||
Batch Utilit | Batch işlərini köçürür | ||
Batch Utilit | Batch işlərinə mesaj göndərir | ||
Batch Utilit | Batch işlərini yenidən çağırır | ||
Batch Utilit | Batch işlərini istifadəyə buraxır | ||
Batch Utilit | Batch işlərini seçir | ||
Batch Utilit | Batch işlərinə siqnal verir | ||
Batch Utilit | Batch işlərinin statusunu göstərir | ||
Batch Utilit | Script göndərmək | ||
Shell proqramlaşdırma | Standart girişdən sətri oxuyur | ||
Proseslərin idarə edilməsi | 4.0BSD | ||
rm | Fayl sistemi | Kataloqun içindəkiləri silir | AT&T UNIX 1-ci versiyada |
MKİS | |||
Fayl sistemi | Kataloqları silir | AT&T UNIX 1-ci versiyada | |
MKİS | Cari MKİS redaktələrini göstərir | ||
sed | Mətn emalı | Axın (stream) redaktoru | AT&T UNIX 1-ci versiyada |
sh | Shell proqramlaşdırma | Shell | AT&T UNIX 7-ci versiyada |
Shell proqramlaşdırma | Çağrılmanı intervallara görə dayandırır | AT&T UNIX 4-cü versiyada | |
Mətn emalı | Faylları sıralayır (sort), birləşdirir | ||
Misc | Faylları hissələrə ayırır | AT&T UNIX 3-cü versiyada | |
C proqramlaşdırma | Faylda çap edilə bilən sətrləri tapır | ||
C proqramlaşdırma | Çağrıla bilən fayllarda lazımsız informasiyanı silir | ||
Misc | Terminal üçün əlavələri təyin edir | ||
Misc | Terminalın tablarını təyin edir | PWB UNIX | |
Mətn emalı | Faylın sonuncu hissəni göstərir (kopyalayır) | PWB UNIX | |
Misc | Başqa istifadəçi ilə danışmaq | 4.2BSD | |
Shell proqramlaşdırma | |||
Shell proqramlaşdırma | İfadələri qiymətləndirir | ||
Proseslərin idarə edilməsi | Sadə komandaların vaxtını göstərir | AT&T UNIX 3-cü versiyada | |
Fayl sistemi | Boş fayl yaradır | AT&T UNIX 7-ci versiyada | |
Misc | System V | ||
Mətn emalı | Simvolları tərcümə edir | AT&T UNIX 4-cü versiyada | |
Shell proqramlaşdırma | Doğru dəyəri qaytarır | ||
Mətn emalı | Topologiyaya görə sıralama | AT&T UNIX 7-ci versiyada | |
Misc | İstifadəçinin terminalının adını qaytarır | AT&T UNIX 1-ci versiyada | |
Misc | |||
Misc | Faylın həcminin limitini qaytarır | ||
Misc | |||
Misc | Aliası silir | ||
Misc | Sistemin adını qaytarır | PWB UNIX | |
Misc | Sıxılmış veriləni (data) açır | 4.3BSD | |
Mətn emalı | Boşluqları tablara çevirir | 3.0BSD | |
MKİS | |||
Mətn emalı | Faylda təkrarlanan sətrləri bildirir | AT&T UNIX 1-ci versiyada | |
Fayl sistemi | AT&T UNIX 1-ci versiyada | ||
Şəbəkə | Sistemdən sistemə kopyalayır | ||
Şəbəkə | İkili (binary) faylı decode edir | 4.0BSD | |
Şəbəkə | İkili (binary) faylı encode edir | 4.0BSD | |
Şəbəkə | |||
Proseslərin idarə edilməsi | Uzaqdan komandanın çağrılması | ||
MKİS | MKİS fayllarını təsdiq edir (validate) | ||
vi | Mətn emalı | Mətn redaktoru | BSD |
Proseslərin idarə edilməsi | Prosesin tamamlanmasını gözləyir | ||
Mətn emalı | simvol, bayt, söz və ya sətrləri sayır | AT&T UNIX 1-ci versiyada | |
MKİS | MKİS fayllarını müəyyənləşdirir | ||
Sistem administratorluq | Sistemdə kimin olduğunu göstərir | AT&T UNIX 1-ci versiyada | |
Misc | Başqa istifadəçinin terminalına yazmaq | AT&T UNIX 1-ci versiyada | |
Shell proqramlaşdırma | PWB UNIX | ||
yacc | C proqramlaşdırma | Kompilyator | PWB UNIX |
Mətn emalı |