Ulmus minor subsp. minor (lat. Ulmus minor subsp. minor) — bitkilər aləminin gülçiçəklilər dəstəsinin qarağackimilər fəsiləsinin qarağac cinsinın kiçik qarağac növünə aid bitki yarımnövü.
Ulmus minor subsp. minor | ||||||
---|---|---|---|---|---|---|
Elmi təsnifat | ||||||
Domen:
Klad:
Ranqsız:
Aləm:
Klad:
Klad:
Klad:
Klad:
Klad:
Klad:
Klad:
Klad:
Klad:
Klad:
Klad:
Dəstə:
Fəsilə:
Cins:
Növ:
Yarımnöv:
Ulmus minor subsp. minor
|
||||||
Beynəlxalq elmi adı | ||||||
|
||||||
|
Təbii yayılması
Yabanı halda Şimali İranda və Qafqazda bitir.
Botaniki təsviri
Hündürlüyü 20 m-ə çatan ağacdır. Zoğları əvvəlcə sıx tüklü olur, sonralar tədricən tüksüzləşir, bozumtul-qonur və ya çılpaq, bəzən parıldayan, qırmızımtıl-qonur, tünd qəhvəyi rəngdədir. Yarpaqları uzunsov, ellipsvari və ya tərs-oval formalı, dərivari, üst tərəfdən çılpaq, parlaq, yaşıl, alt tərəfdən açıq-yaşıl, məxməri tüklüdür. Ayanın kənarı tam və ya enli, küt dişli, qaidəsi ürəkvari və ya zəif pazvari, üçbucaqlı və ya sivridir. Yarpaqların saplağı 0,5–1,5 sm uzunluqdadır. Mart-aprel aylarında çiçəkləyir. Qoza meyvəsi fındıqvari, çanaqcığı keçəvari tükcüklü, üsküyəbənzər olub, uzunluğu 0,5–1 sm-ə çatır, saplaqlar üzərində yerləşir. Meyvələri avqust-sentyabr aylarında yetişir.
Ekologiyası
Qurağlığa davamlı, torpağa az tələbkar bitkidir. İşıq və istisevən, duza, yanğına davamlıdır. Çoxlu növ müxtəlifliyi vardır.
Azərbaycanda yayılması
Kiçik Qafqazın cənubunda, Naxçıvan MR-da, Zəngilan və Qubadlı rayonları ərazisində dəniz səviyyəsindən 500–1100 m yüksəklikdə bitir. Azərbaycanın Qırmızı kitabına daxil edilmişdir.
İstifadəsi
Quru dağ yamaclarının bərkidilməsində mühüm əhəmiyyət kəsb edir.
Sinonimləri
Heterotipik sinonimləri
- Beldie
- Druce
- (Weston) Weston
- (Weston) Melville
- Ulmus araxina Takht.
- Simonk.
- J.V.Armstr. & P.D.Sell
- Walker
- Walker
- K.Koch
- Simon-Louis
- Dippel
- Weston
- Weston
- Regel
- É.Morren
- A.Henry
- Jacob-Makoy
- Loudon
- Loudon
- (Loudon) Dippel
- Weston
- (Host) Lange
- Trautv.
- Wesm.
- Aiton
- Aiton
- (Aiton) Regel
- Dum.Cours.
- Späth
- L.Mathieu
- (Spach) Regel
- (Spach) Herder
- Spach
- G.Kirchn.
- G.Nicholson
- Dum.Cours.
- Regel ex Herder
- Dippel
- Regel ex Herder
- Dippel
- (Dippel) Asch. & Graebn.
- Loudon
- (Salisb.) Maire
- (C.K.Schneid.) Asch. & Graebn.
- (C.K.Schneid.) Rehder
- Jacob-Makoy
- Dippel
- (Carrière) Mottet
- Loudon
- (Loudon) Dippel
- Regel
- Aiton
- (Moench) Regel
- (Moench) Wahlenb.
- Arcang.
- Siesm.
- Trautv.
- Dippel
- (Trautv.) Dippel
- Trautv.
- (Loudon) Dippel
- Loudon
- Dippel
- (Aiton) Herder
- (Aiton) Dippel
- Aiton
- J.Lee ex Simon-Louis
- Simon-Louis
- Ulmus carpinifolia Suckow
- Ulmus carpinifolia Gled.
- (Weston) Rehder
- (Lindl.) Melville
- (Späth) Rehder
- Melville
- (A.Henry) Rehder
- (Lauche ex Späth) Rehder
- (Dippel) Rehder
- (C.K.Schneid.) Rehder
- (Loudon) Rehder
- (Moench) Rehder
- (Trautv.) Rehder
- (Loudon) Rehder
- (J.Lee ex Simon-Louis) Rehder
- Melville
- Melville
- Melville
- (Weston) D.A.Webster
- Host
- Dippel
- Ulmus densa Litv.
- Litv.
- Wimm. & Grab.
- Melville
- Ulmus elliptica Murr
- Dippel
- Gilib. ex C.K.Schneid.
- Johanss.
- Johanss.
- (Dippel) Rehder
- Johanss.
- Johanss.
- (Aiton) Rehder
- (Simon-Louis) Rehder
- (Aiton) Dum.Cours.
- Schchian
- Ulmus glabra Mill.
- Lindl.
- (Dippel) C.K.Schneid.
- C.K.Schneid.
- C.K.Schneid.
- (Loudon) C.K.Schneid.
- C.K.Schneid.
- Loudon
- Takht.
- Nois.
- Lauche ex Späth
- Hohen.
- Petz. & G.Kirchn.
- (Weston) Stace
- (Weston) Stace
- (Weston) Richens
- (Druce) Richens
- (Salisb.) Franco
- (Loudon) Richens
- (Loudon) Stace
- (Moench) Soó
- (Loudon) Geerinck
- (Aiton) Richens
- Dum.Cours.
- Rinz ex Dippel
- Borkh.
- Boiss. ex Planch.
- Borkh.
- Moench
- A.Henry
- (Dippel) A.Henry
- Moss
- (Aiton) A.Henry
- (Simon-Louis) A.Henry
- Ehrh.
- Carrière
- Druce
- Salisb.
- (Weston) Rehder
- (É.Morren) Rehder
- (A.Henry) Rehder
- (Simon-Louis) Rehder
- (G.Kirchn.) Rehder
- Rehder
- (C.K.Schneid.) Rehder
- (C.K.Schneid.) Rehder
- (Loudon) Rehder
- J.V.Armstr. & P.D.Sell
- Błocki
- Nois.
- Dumort.
- Dippel
- Carrière
- (Loudon) H.H.Bancr.
- Mill.
- Druce
- (Loudon) Dippel
- (Moss) J.V.Armstr. & P.D.Sell
- Dumort.
- (Aiton) Lindl.
- Melville
- (Loudon) Moss
- (Simon-Louis) Bean
- Moench
- de Vos
- Roth
- Roth
- Lavallée
- Lombarts
- Gaudin
- Stokes
- Stokes
- Schkuhr
- Host
- Host
- Drobow
- Pynaert
- (Loudon) Bean
- Dippel
- Pall.
- (Simon-Louis) Druce
- Kotov