Vilyam Vel (24 may 1794[…], Lankaster[d] – 6 mart 1866[…], Kembric) – ingilis alimi, filosofu, dinşünas, keşiş və tarixçi.
Vilyam Vel | |
---|---|
Doğum tarixi | 24 may 1794[…] |
Doğum yeri |
|
Vəfat tarixi | 6 mart 1866[…](71 yaşında) |
Vəfat yeri |
|
Elm sahəsi | geologiya |
İş yeri | |
Təhsili | |
Tanınmış yetirməsi | Avqust de Morqan |
Üzvlüyü | |
Vikianbarda əlaqəli mediafayllar |
Tərcümeyi-halı
Vilyam Vel Lankaşir şəhərində, dülgər ailəsində anadan olub. O oxuduğu gimnaziyada riyaziyyatdan yüksək göstəricilər göstərib və xüsusi 1812-ci ildə təqaüdə layiq görülüb.1814-cü ildə isə poeziyaya görə ona Qızıl kansler medalı verilib. O 1817-ci ildə Kembric ittifaqının prezidenti, 1841-ci ildə kollecin sahibi olur. O 1828-ci ildən 1832-ci ilədək minerologiya , 1838-ci ildə 1855-ci ilədək fəlsəfə professoru olub. Vel 1866-cı ildə Kembricdə atdan yıxılaraq dünyasını dəyişib .
Fəaliyyəti
Vilyam Vel elmin müxtəlif sahələri ilə məşgul olaraq uğur qazanan insan olub. O dünya Okeanındakı qabarıb-çəkilmə üzrə tədqiqat aparıb və buna görə Kral medalı alıb. onun mexanika, fizika, geologiya, astronomiya və iqtisadiyyat üzrə məqalələri çap edilib. Bundan başqa o şeir yazır, traktat hazırlayır, tərcümə edir və eyni zamanda moizələr yazır və teologiya üzrə materiallar hazırlayırdı.
Vilyam Vel induksiya barədə
Vilyam Vel induktiv təhlili üç mərhələyə bölürdü : * fundamental ideyaların (məkan, kəmiyyət, və səbəb) * bu ideyaların konsepsiyalarının hazərlanması * həcmin müəyyənləşdirilməsi.
Bundan sonra kəmiyyət induksiyasına tətbiq edilən xüsusi metodların müəyyənləşdirilməsi: əyrilik metodu, kğən kiçik kvadratlar metodu, təbii təsnifat metdları və s. Vel İnduktiv elmlər fəlsəfəsi kitabında elmdə ilk dəfə "" terminini işlədir. Bu terminlə o elmin müxtəlif sahələri arasında oxşarlıq axtarmağa başlayır.
Kitabları
(1831) Review of J. Herschel's Preliminary discourse on the study of Natural Philosophy (1830), Quarterly Review 90: 374–407.
(1833) (Bridgewater Treatise). Cambridge.
(1837) History of the Inductive Sciences, from the Earliest to the Present Times. 3 vols, London. 2nd ed 1847. 3rd ed 1857. 1st German ed 1840–41.
(1840) The Philosophy of the Inductive Sciences, founded upon their history. 2 vols, London. 2nd ed 1847. . .
(1845) The Elements of Morality, including polity. 2 vols, London. .
(1846) Lectures on systematic Morality. London.
(1849) Of Induction, with especial reference to Mr. J. Stuart Mill's System of Logic. London.
(1850) Mathematical exposition of some doctrines of political economy: second memoir. Transactions of the Cambridge Philosophical Society 9:128–49.
(1852) . Cambridge: Cambridge University Press.
(1853) Of the Plurality of Worlds. London.
(1857) Spedding's complete edition of the works of Bacon. Edinburgh Review 106:287–322.
(1858a) The history of scientific ideas. 2 vols, London.
(1858b) Novum Organon renovatum, London.
(1860a) . London.
(1861) Plato's Republic (translation). Cambridge.
(1862) Six Lectures on Political Economy, Cambridge.
(1862) , Cambridge.
(1866) Comte and Positivism. :353–62.
Adının əbədiləşdirilmıəsi
- Ayda adına krater adlandırılıb
- Adına mineral adlandırılb –
- Lancaster Kral Qrammatika Məktəbində debat cəmiyyəti Vilyam Velin adını daşıyır.
İstinadlar
- ↑ Bibliothèque nationale de France (fr.): açıq məlumat platforması. 2011.
- ↑ . 1994.
- ↑ (ing.). 1997.
- ↑ (ing.). 2011.
- University of Cambridge, (PDF), Cambridge: W. Metcalfe, 1859, İstifadə tarixi: 1 October 2008
- GRO Register of Deaths: MAR 1866 3b 353 CAMBRIDGE – William Whewell, aged 71